Przechowywane w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu rękopisy Juliusza Słowackiego zostaną 10 czerwca wpisane na Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata”.

Na krajową listę UNESCO trafią również przechowywane w Archiwum Państwowym we Wrocławiu unikatowe rotulusy z lat 1257-1370, zawierające zapisy z życia wrocławskich zakonników.

O wpisaniu wrocławskich zbiorów na Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata” poinformowali we wtorek na konferencji prasowej przedstawiciele Ossolineum oraz Archiwum Państwowego we Wrocławiu.

Dr Dorota Sidorowicz-Mulak, wicedyrektor ZNiO ds. Biblioteki Ossolineum, podkreśliła, że wpisanie na krajową listę UNESCO rękopisów Słowackiego, to bardzo ważne wydarzenie dla Ossolineum. - Ossolineum bowiem jest skarbnicą najcenniejszego i najbardziej kompletnego zbioru autografów Juliusza Słowackiego. Dzięki temu już od lat międzywojennych Ossolineum nazywane jest "Domem Słowackiego” – powiedziała Sidorowicz-Mulak.

W Ossolineum przechowywane są m.in. manuskrypty dramatów - „Konrada Wallenroda”, „Fantazego” „Zawiszy Czarnego” oraz rękopisy wierszy – „Grób Agamemnona”, „Testament mój”, czy „Hymn o zachodzie słońca”. - W naszych zbiorach znajdują się też listy Juliusza Słowackiego oraz inne materiały, w tym bogato ilustrowany przez samego wieszcza album z jego podróży na Wschód – powiedział wicedyrektor.

Sidorowicz-Mulak dodała, że materiały przechowywane w Ossolineum stanowią cenne źródło do badań nad życiem i twórczością Słowackiego. - Przez lata były one wykorzystywane zarówno do edycji utworów wieszcza, jak i do badań nad jego życiem – powiedziała.

Dr Janusz Gołaszewski, dyrektor Archiwum Państwowego we Wrocławiu podkreślił, że rotulusy, które zostaną 10 czerwca wpisane na krajową listę UNESCO nigdy nie były pokazywane publicznie. - To unikatowe i bardzo cenne zbiory – powiedział dyrektor.

Rotulusy to unikatowa w skali polskiej i rzadka w wymiarze europejskim forma dokumentacji archiwalnej. Wywodzi się ona ze starożytnej postaci książki, tj. zwoju papirusowego, a następnie pergaminowego. Średniowieczne rotulusy składają się z połączonych kart pergaminowych, zapisywanych równolegle do krótszej krawędzi, nawijanych na najczęściej drewniane drążki.

Rotulusy wrocławskie stanowią część spuścizny dokumentowej opactwa pw. św. Wincentego na Ołbinie we Wrocławiu. Opactwo to, powołane do życia jako benedyktyńskie w latach 20. XII w., pod koniec tego stulecia przeszło do rąk premonstratensów sprowadzonych spod Kalisza. Na wrocławskich rotulusach zapisano przede wszystkim protokoły procesów sądowych, które w głównej mierze dotyczyły majątków ziemskich.

- W naszych zbiorach zachował się 11 rotulusów; podczas gdy na ziemiach polskich jest jeszcze tylko jeden rotulus, przechowywany w Archiwum Archidiecezjalnym na Wawelu – powiedział Gołaszewski.

Program „Pamięć Świata” powstał w inicjatywy UNESCO w 1992 r. Jego celem jest utrwalenie wielowiekowego dziedzictwa dokumentacyjnego ludzkości. W ramach „Pamięci Świata” tworzone są trzy listy dziejowych pomników piśmiennictwa – lista światowa, regionalna i krajowa.

W Polsce krajowa lista został zainicjowana w 2014 r. Wpisywane są na nią najcenniejsze obiekty i zbiory ze względu na znaczenie dla polskiej kultury i tradycji. Pierwsze zbiory z Ossolineum zostały wpisane na tę listę w 2014 r. – był to rękopis „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza, a w 2018 r. wpisano tam Trylogię Henryka Sienkiewicza.

Pokaz dla publiczności rękopisów Słowackiego oraz rotulusów zaplanowano w Ossolineum oraz Archiwum Państwowym we Wrocławiu 19 i 20 czerwca.