Udowodniliśmy po raz kolejny, że lubelska kultura i ludzie ją tworzący mają ogromny potencjał – tak prezydent Lublina Krzysztof Żuk skomentował wygraną tego miasta w konkursie o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029.

Żuk podkreślił, że ostatnie dwa lata były czasem intensywnej pracy i realizacji wielu wartościowych projektów. „Przed nami kilkuletni okres przygotowań i pracy nad przełożeniem idei zawartych w naszej aplikacji na konkretne działania. Dziękuję wszystkim zaangażowanym środowiskom za wspólną pracę i wkład w ten wielki sukces. Udowodniliśmy po raz kolejny, że lubelska kultura i ludzie ją tworzący mają ogromny potencjał” – podkreślił Żuk w komentarzu rozesłanym do mediów po ogłoszeniu wyników konkursu.

Rzeczniczka prezydenta Lublina i jednocześnie pełnomocnik prezydenta ds. ESK 2029 Katarzyna Duma powiedziała, że zdobycie tytułu wiąże się z wieloma pozytywnymi zmianami, przynoszącymi korzyści nie tylko kulturalne, ale także gospodarcze i społeczne.

„Doświadczenie innych miast wskazuje, że nadanie tytułu jest silnym bodźcem do rozwoju. To setki wydarzeń przyciągających tysiące turystów, olbrzymia promocja w Polsce i na całym świecie. To również zwiększona szansa na pozyskiwanie funduszy europejskich, które trafią na rozwój infrastruktury oraz działania prospołeczne i kulturotwórcze, a także początek wielu pozytywnych zmian, odczuwanych przez całą społeczność miasta na długo po roku obchodów” – zaznaczyła.

Finałowa aplikacja Lublina o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029 ma 100 stron. Zawiera plany programowe, organizacyjne, finansowe. Została stworzona wspólnie z mieszkańcami, artystami, społecznikami, animatorami i aktywistami Lublina. Hasło przewodnie aplikacji – RE: UNION, rozumiane jest jako niezwykłe spotkanie, dialog, troska o siebie nawzajem i nowe spojrzenie na Lublin.

Konkurs odbywał się dwuetapowo. Wszystkie startujące w nim miasta składały swoje pierwsze aplikacje do 15 września 2023 roku. Po ocenie komisji międzynarodowych ekspertów, wybrana została krótka lista finałowa miast, które przeszły do drugiego etapu konkursu - Lublin, Bielsko-Biała, Katowice i Kołobrzeg.

O wyborze Europejskiej Stolicy Kultury 2029, komisja zdecydowała na podstawie oceny aplikacji finałowych, zawierających pełne opisy propozycji programowych, a także bezpośredniej prezentacji miast z krótkiej listy.

Konkurs na Europejską Stolicę Kultury zrodził się 40 lat temu w Grecji. Coroczne obchody ESK w kolejnych europejskich miastach służą wzmocnieniu integracji Unii Europejskiej oraz prezentacji dorobku kulturowego poszczególnych krajów należących do wspólnoty.

Każda Europejska Stolica Kultury przygotowuje roczny program obchodów ukazujący potencjał kulturotwórczy miasta, regionu, kraju oraz jego międzynarodowe i europejskie konteksty. Do tej pory tytuł uzyskało ponad 60 miast. W Polsce został przyznany dwukrotnie – w 2000 roku otrzymał go Kraków (w trybie pozakonkursowym), a następnie w ramach konkursu Wrocław, który celebrował Europejską Stolicę Kultury w 2016 roku.

Wtedy - w 2011 r.- także Lublin ubiegał się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016, ale przegrał z Wrocławiem. Prezydent Lublina Krzysztof Żuk podkreślał wówczas, że jego miasto "przegrało o włos", bowiem aplikacja Lublina była bardzo wysoko oceniona.