Jak co roku w uroczystość Wszystkich Świętych 1 listopada Polacy z Francji uczestniczyli we mszy św. i spotkali się na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency na modlitwie za zmarłych rodaków.

Cmentarz Les Champeaux zwany jest Panteonem Emigracji Polskiej, tu znajdują się mogiły wielu znamienitych Polaków – polityków, działaczy społecznych, naukowców, ludzi kultury. Są tam groby m.in.: rodziny Adama Mickiewicza, Cypriana Kamila Norwida, Juliana Ursyna Niemcewicza i Karola Kniaziewicza, Bronisława Piłsudskiego, Olgi Boznańskiej czy Heleny i Alfreda Paderewskich (żony i syna Ignacego Paderewskiego).

Mszę św. z udziałem przedstawicieli ambasady RP i stowarzyszeń kombatanckich w intencji zmarłych rodaków odprawi rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji ks. Bogusław Brzyś.

Na cmentarzy trwają prace konserwatorskie. Jednym z ważniejszych przedsięwzięć konserwatorskich prowadzonych w tym roku przez Instytut Polonika jest renowacja podwójnego nagrobka Juliana Ursyna Niemcewicza i Karola Kniaziewicza – absolwentów słynnej Szkoły Rycerskiej, związanych z ustanowieniem Konstytucji 3 Maja.

Dość skomplikowana realizacja, mająca na celu przywrócenie nagrobka do stanu sprzed poprzednich remontów zakończy się w listopadzie 2023 r. W ramach prac m.in. zdemontowano współczesne płyty marmurowe, pod którymi znajdowały się pierwotnie płyty nakrywające, jak również wtórną okładzinę kamienną pozostałej powierzchni nagrobka. Wykonano fundament pod obramowanie nagrobka i podwyższono je uczytelniając opaskę grobową, która znajdowała się wcześniej poniżej poziomu chodnika co powodowało zalewanie grobu.

Instytut Polonika podjął się także renowacji grobów powstańców listopadowych na trzech innych francuskich cmentarzach w Bretanii i Normandii (Misericorde w Nantes – nagrobek Leopolda Guckiego; Machecoul koło Nantes – nagrobek Józefa Obalskiego oraz w Trouville-Sur-Mer – nagrobek Ludwika Jana Celińskiego).

Z Paryża Katarzyna Stańko