Ponad 350 uczestników, kilkadziesiąt godzin debat plenarnych, rozmów, warsztatów i szkoleń, prezentacje pomysłów i projektów oraz rozstrzygnięcie konkursu muzealnego. Pierwszy Dolnośląski Kongres Kultury trwał dwa dni (13 i 14 października) i dostarczył uczestnikom wielu istotnych informacji o kondycji sektora kultury w regionie.

Pod dachem Dolnośląskiego Centrum Filmowego spotkali się przedstawiciele kadr kultury, środowisk artystycznych, akademickich, samorządowych, politycy i działacze społeczni.

Czas wyzwań

Kongres otworzyła debata plenarna „Wyzwania i wizje przyszłości kultury Dolnego Śląska”, którą poprowadziła Magda Piekarska. Do rozmowy dotyczącej wyzwań na rzecz zachowania, rozwoju i przemian wartości kultury Dolnego Śląska zaproszeni zostali: Bogdan Zdrojewski – senator RP, Krzysztof Maj – członek zarządu województwa dolnośląskiego, Beata Moskal-Słaniewska – prezydent Świdnicy oraz Piotr Roman – prezydent Bolesławca. Podczas debaty uczestnicy wiele uwagi poświęcili roli edukacji w zakresie kultury oraz współpracy pomiędzy podmiotami finansującymi a instytucjami tworzącymi kulturę. Zarówno Krzysztof Maj, jak i Bogdan Zdrojewski wskazywali na istotną rolę organizacji pozarządowych w procesie „odpolitycznienia” kultury. Z kolei obecni na sali prezydenci miast podkreślali, że utrzymanie zainteresowania kulturą jest wyzwaniem w obliczu postępującej cyfryzacji.

Dyskusję z poziomu teorii do praktyki przenieśli paneliści kolejnej debaty „Kondycja publicznych instytucji kultury na Dolnym Śląsku”. Uczestniczący w niej dyrektorzy instytucji kultury w regionie opowiedzieli o swoich codziennych wyzwaniach i napotykanych trudnościach.

Z myślą o młodych

Jak podkreślali organizatorzy, Dolnośląski Kongres Kultury to okazja do spotkania z nowym pokoleniem twórców. Podczas panelu „Kultura >>nowocześniejsza<<” dwudziesto- i trzydziestolatkowie – młodzi artyści, producenci i twórcy kultury – dyskutowali o nowych technologiach, które coraz silniej oddziałują na kulturę i sztukę. Przedstawiciele młodego pokolenia zabrali także głos podczas drugiego dnia kongresu w ramach laboratorium „Mam 25 lat. Przyszłość w kulturze” pod kierunkiem Piotra Jakuba Fereńskiego – kulturoznawcy z Uniwersytetu Wrocławskiego. Artyści zaprezentowali swoje stanowiska w istotnych obecnie obszarach, takich jak równość wobec kultury, wyrównywanie szans, obecność kobiet w kadrach instytucji kultury oraz odpowiadanie na potrzeby osób z niepełnosprawnościami.

Nagrody dla muzealników

Ważnym i wyczekiwanym punktem programu było rozstrzygnięcie Konkursu na Wydarzenie Muzealne Województwa Dolnośląskiego 2022, zorganizowanego z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego wspólnie z regionalnym oddziałem Stowarzyszenia Muzealników Polskich. Ideą tego przedsięwzięcia było umacnianie tożsamości kulturowej regionu poprzez eksponowanie, w atrakcyjny dla mieszkańców i turystów sposób, walorów miejsc zajmujących się sztuką i artystycznym przekazem na Dolnym Śląsku.

- Dolnośląskie muzea pokazały, że mają atrakcyjną ofertę i potrafią przyciągnąć tłumy odwiedzających. Chętnie włączyliśmy się w organizację konkursu, żeby pomóc instytucjom, które szukały bodźca do tego, by je zauważono. Zależy nam, aby kontynuować współpracę przy konkursie w kolejnych latach. Wierzę, że taka rywalizacja zmotywuje muzea do kreatywności z korzyścią dla Dolnoślązaków – mówi Krzysztof Maj, Członek Zarządu Województwa Dolnośląskiego.

Konkurs miał trzy kategorie: wystawy czasowe, przedsięwzięcia edukacyjne oraz projekty naukowe. Jury oceniało stopień wykorzystania dóbr kultury, innowacyjność projektów, możliwość użycia ich do rozwoju muzeów, potencjał promocyjny oraz znaczenie wydarzeń dla kultury Dolnego Śląska.

W kategorii „Wystawy czasowe” wygrał Pawilon Czterech Kopuł Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu za wystawę „Abakanowicz. Totalna”. W kategorii „Przedsięwzięcia edukacyjne” pierwsze miejsce ex aequo zajęły Muzeum Ceramiki w Bolesławcu za projekt „Program edukacyjny towarzyszący wystawie Śladami kampanii napoleońskiej w Bolesławcu” oraz jeleniogórskie Muzeum Miejskie Dom Gerharda Hauptmanna za inicjatywę „Zwiedzanie muzeum w formie spektaklu teatralnego połączone z teatralnym postscriptum”. W kategorii „Projekty naukowe” laur zwycięstwa otrzymało Muzeum Etnograficzne Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu za przedsięwzięcie „Święte obrazki. Pasje kolekcjonerskie i badawcze o. Nikolausa von Lutterottiego OSB (1892-1955)”.

Dolnośląski Kongres Kultury był jednym z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu obchodów jubileuszu 25-lecia województwa dolnośląskiego.

Relację z kongresu można w całości obejrzeć na stronie Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu.