CHÓR KOBIET rozpoczyna właśnie kolejny etap swojego europejskiego tournée, w czasie którego zostanie zaprezentowany spektakl chóralny „MATKI PIEŚŃ NA CZAS WOJNY” w reż. Marty Górnickiej. Pierwszym przystankiem na trasie jest Piccolo Teatro di Milano, gdzie zespół wystąpi już 18 i 19 maja w ramach europejskiego festiwalu teatralnego PRESENTE INDICATIVO | Milano Porta Europa.

Piccolo Teatro di Milano jest pierwszym publicznym teatrem repertuarowym we Włoszech, który został założony w 1947 r. przez Paolo Grassiiego jako miejsce, które ma służyć całemu społeczeństwu. W 1972 r. kierownictwo zostało przejęte przez legendarnego reżysera Giorgio Strehlera, uważanego w powszechnej świadomości za twórcę tego teatru. Mottem Piccolo jest od samego początku: „teatr sztuki dla wszystkich”, co odnosi się do prezentowania jakościowych spektakli, które mają dotrzeć do jak najszerszej publiczności. Od 1991 r. Piccolo ma status „Teatru Europy”, co jest potwierdzone włoskim dekretem rządowym z 2017 r.

W grudniu 2020 roku dyrektorem Piccolo został Claudio Longhi, pod którego kierownictwem polityka kulturalna teatru rozwija się we wspieraniu współczesnej dramaturgii, internacjonalizacji i rozwoju europejskich sieci wsparcia. Instytucja działa w przekonaniu, że jej działalność nie powinna ograniczać się wyłącznie do produkcji spektakli, ale także służyć wspieraniu procesów wymiany, (współ)tworzenia i współpracy. Jednym z działań teatru jest ogólnoeuropejski festiwal. W czasie tegorocznej edycji PRESENTE INDICATIVO | Milano Porto Europa 18 i 19 maja zostanie zaprezentowany spektakl chóralny „MATKI PIEŚŃ NA CZAS WOJNY”.

Festiwalowa strona spektaklu: https://www.piccoloteatro.org/en/2023-2024/mothers-a-song-for-wartime

O spektaklu

Wojenne rytuały przemocy wobec kobiet są niezmienne. Wojna stawia przed Europą pytania ostateczne: o odpowiedzialność w obliczu zagrożenia i o nasze mechanizmy obronne. Ze świadectw matek i dzieci – Ukrainek, Białorusinek i Polek: tych, które uciekły przed wojną; tych, które uciekły przed prześladowaniem i tych wreszcie, które otworzyły przed nimi domy w Polsce – Marta Górnicka, reżyserka, autorka CHÓRU KOBIET i założycielka Instytutu Politycznego Głosu w Maxim Gorki Theater w Berlinie, tworzy wraz z zespołem spektakl chóralny.

W jego skład wchodzi 21 ukraińskich, polskich i białoruskich kobiet w wieku od 9 do 71 lat, każda z wyjątkowym doświadczeniem politycznym i inną historią życiową, uciekinierek z Mariupola, Kijowa, Irpienia i Charkowa. Ten CHÓR MATEK NA CZAS WOJNY poszukuje nowego, post-operowego głosu chóralnego, nawiązującego do chórów żeńskich z VII w. p.n.e.

Ukraińskie wyliczanki dziecięce, tradycyjne pieśni, zaklęcia i wypowiedzi polityczne miksują się ze sobą.

Spektakl „na czas wojny” rozpoczyna szczedriwka (ukr. щедрівка) – tradycyjna ukraińska pieśń – życzenie szczęścia i odrodzenia. Jej historia sięga czasów przedchrześcijańskich i prawdopodobnie liczy tysiące lat. Rytuał śpiewania szczedriwek wykonywały tylko kobiety lub kobiety z dziećmi, i zawsze dla konkretnej osoby. Wierzono w moc tej pieśni, ufano, że jej słowa i dobre życzenia na pewno się spełnią. Te wyśpiewane życzenia są dziś kierowane do wszystkich ludzi, na nowy czas; na całe życie.

 –W przeszłości CHÓR miał uświęcać wyjątkowość życia, służyć odrodzeniu, odnowieniu. Był siłą przeciwną sile UNICESTWIANIA. I z tej siły czerpie nasz spektakl – Marta Górnicka.

– Kiedy Ukraina krzyczy, potrzebujemy praktyk na długo sprzed narodzin teatru, które przynosi CHÓR. Potrzebujemy teatru z jego siłą zmiany. Z jego siłą zapamiętywania tego, co najpotworniejsze, a co trauma wojny chciałaby usunąć z pola widzenia. Teatru nowych form solidarności i nowego rytuału. Miejsca, w którym lepszy świat jest wyobrażalny i możliwy – Marta Górnicka dla „Theater der Zeit“.

Czytanie libretta Marty Górnickiej „Matki. Pieśń na czas wojny” odbyło się podczas Festiwalu w Awinionie 23 lipca 2023 r.

Premiera: 29 września 2023, Teatr Powszechny, Warszawa.

Premiera niemiecka: 4 listopada 2023, Maxim Gorki Theater, Berlin.

Premiera francuska: 4 października 2023, Maillon, Théâtre de la Ville de Strasbourg, Strasburg.

Twórczynie i twórcy

Aktorki: Liza Kozlova, Palina Dabravoĺskaja, Svitlana Onischak, Kateryna Taran, Svitlana Berestovska, Valeriia Obodianska, Sasha Cherkas, Mariia Tabachuk, Yuliia Ridna, Natalia Mazur, Aleksandra Sroka, Katarzyna Jaźnicka, Bohdana Zazhytska, Anastasiia Kulinich, Hanna Mykhailova, Katerina Aleinikova, Elena Zui-Voitekhovskaya, Kamila Michalska, Maria Robaszkiewicz, Polina Shkliar, Ewa Konstanciak

Koncepcja, reżyseria: Marta Górnicka
Libretto: Marta Górnicka & zespół (ukraińsko-białorusko-polski)
Muzyka: Wojciech Frycz, Marta Górnicka, tradycyjna muzyka ukraińska, białoruska i polska; cytat ze „Szczedriwki” Nikołaja Leontowicza
Choreografia: Evelin Facchini
Scenografia: Robert Rumas
Kostiumy: Joanna Załęska 

Asystentka kostiumografki: Maria Wierzbicka
Współpraca dramaturgiczna: Olga Byrska, Maria Jasińska
Wideo, dokumentacja wideo: Michał Rumas, Justyna Orłowska

Projekcje wideo: Michał Jankowski

Światło: Artur Sienicki
Trenerka głosu i przygotowanie wokalne: Joanna Piech-Sławecka

Asystentka reżyserki: Bazhena Shamovich
Inspicjentka: Sylwia Mączarowska
Asystentka choreografki: Maria Bijak
Warsztaty ruchowe: Krystyna Lama Szydłowska

Ukraińskie tłumaczenie libretta: Olesya Mamchych
Białoruskie tłumaczenie libretta: Maria Pushkina
Angielskie tłumaczenie libretta: Aleksandra Paszkowska
Konsultacja z zakresu entomuzykologii ukraińskiej: Anna Ohrimchuk
Konsultacja dot. ukraińskich zabaw dziecięcych: Venera Ibragimova
Tłumaczenie podczas prób: Marharyta Huretskaya
Napisy: Zofia Szymanowska, Anna Karaban

Producentki z ramienia Fundacji CHÓR KOBIET: Marta Kuźmiak, Iwa Ostrowska
Producentki trasy międzynarodowej z ramienia Fundacji CHÓR KOBIET: Alicja Berejowska, Anna Galas-Kosil
Producentka z ramienia Teatru Powszechnego: Magdalena Płyszewska

Produkcja: Fundacja CHÓR KOBIET

W koprodukcji z: Teatrem Powszechnym w Warszawie; Maxim Gorki Theater (Berlin); Festival d’Avignon; Maillon, Théâtre de Strasbourg – Scène européenne; SPRING Performing Arts Festival (Utrecht); Tangente St. Pölten – Festival Für Gegenwartskultur (Austria)

Partnerzy projektu: Teatr Dramatyczny im. Gustawa Holoubka; Nowy Teatr w Warszawie; Euro Scene Festival w Lipsku; Instytut Ukraiński; Fundacja dla Wolności w Warszawie (niezależna, publiczna organizacja non-profit działająca na rzecz migrantów z Ukrainy, Czeczenii, Białorusi, Tadżykistanu i innych krajów, którzy osiedlili się w Warszawie i do których kierowane jest największe wsparcie); „Przystanek Świetlica” (świetlica dla dzieci i młodzieży migranckiej); Solidarny Dom Kultury „Słonecznik” (centrum społeczności ukraińskich artystów w Warszawie).

Projekt współfinansuje m.st. Warszawa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Plan międzynarodowego tournée

18 i 19 maja 2024 – Piccolo Teatro – PRESENTE INDICATIVO | Milano Porta Europa (Włochy)
23 maja 2024 – Stadsschouwburg Utrecht (Municipal Theatre Utrecht) – Spring Performing Arts Festival (Holandia)

25 maja 2024 – DHC-Halle Hannover – KunstFestspiele Herrenhausen (Niemcy)

28 maja 2024 – Dampfzentrale – THEATERFESTIVAL BERN (Szwajcaria)

5 i 6 czerwca 2024 – Landestheater Niederosterreich et Tangente St. Pölten – Festival Für Gegenwartskultur (Austria)
15 i 16 czerwca 2024 – Theatre Democracy Festival (Freiburg, Niemcy)

9, 10 i 11 lipca 2024 – Cour d'honneur du Palais des papes (Pałac Papieski) – Festiwal Teatralny w Awinionie (Francja)