Subiektywne podsumowanie teatralnego sezonu 2020/2021 w opracowaniu Wiesława Kowalskiego.
SPEKTAKLE DRAMATYCZNE:
BIBLIA. PRÓBA – reż. Jernej Lorenci – Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu
To spektakl bardzo pięknie i prosto skonstruowany w metafizycznym wręcz przenikaniu się trzech narracji. Równie ważne jest zarówno to, co dzieje się w warstwie werbalnej, jak i to, co wynika z samej struktury interpretacyjno-wykonawczej.
MATKA JOANNA OD ANIOŁÓW wg Jarosława Iwaszkiewicza – reż. Wojciech Faruga – Teatr Narodowy w Warszawie
Kompozycyjna czystość połączona z rytmiczną niespiesznością, konsekwencja stylistyczna, rezygnacja z rodzajowości i z próby rysowania konfliktu grubą kreską, prowadzenie aktorów, w których nie widać grama rutyny, a także uniknięcie pułapek, które tego typu tematy, dotykające tajników i dylematów naszej duszy, mogą pogrążyć w banale, stanowi o wyjątkowości tego teatralnego dzieła, dojmująco opowiadającego o naszym „tu i teraz”.
MEWA Antoniego Czechowa – reż. Grzegorz Wiśniewski – Teatr Studyjny PWSFTviT w Łodzi
Osiągana przez aktorów prawda, niekiedy wzruszająca, wynikająca z bardzo wnikliwej i głębokiej analizy tekstu, co słychać zarówno w dialogach, jak i przepięknie interpretowanych monologach, jest efektem udanego wyjścia poza wszelkie stereotypy i konwencje, i to zarówno w warstwie gestycznej, jak i intonacyjnej czy przynależnej określonym zachowaniom czy emocjom.
ODYSEJA. HISTORIA DLA HOLLYWOODU – reż. Krzysztof Warlikowski – Nowy Teatr w Warszawie
To intrygujący montaż scen, wątków, motywów i sekwencji łączący fragmenty antycznego eposu z reportażem Hanny Krall, wyjątków z Bernharda z dialogiem Heideggera i Hanny Arendt, a także biografiami amerykańskich gwiazd Hollywood. Dla widza ciekawa zagadka do rozwikłania swoich własnych lęków związanych z przemijaniem i śmiercią, dobrem i złem, ale też z potrzebą miłości, która nigdy nie ginie.
POWRÓT DO REIMS wg Didiera Eribona – reż. Katarzyna Kalwat – Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie/Nowy Teatr w Warszawie
Rewizja, której dokonują – za sprawą autora biografii Michela Foucaulta – twórcy „Powrotu do Reims”, jest ważnym argumentem za poszukiwaniem własnej narracji, która może pozwolić nam wyjść poza oswojone kody kulturowe i wspomóc naszą aktywność w codziennym życiu.
RONJA, CÓRKA ZBÓJNIKA Astrid Lindgren – reż. Anny Ilczuk – Teatr Powszechny w Warszawie
Mocną charakterystyczną kreską budowane postaci (niektórzy aktorzy muszą w oka mgnieniu przeistoczyć się w kogoś zupełnie innego i robią to rewelacyjnie), a także wybór samych zdarzeń i ich teatralna realizacja pozwalają na stworzenie opowieści pełnej ciepła i niezaprzeczalnego uroku.
SERCE Wiktora Bagińskiego i Martyny Wawrzyniak – reż. Wiktor Bagiński – TR Warszawa
„Serce” to przedstawienie, którego tak łatwo nie da się zapomnieć. Wciąż tli się gdzieś w pamięci i pobrzmiewa echem prawdziwego wzruszenia, o które w teatrze ostatnio – pomimo dość wielu premier przygotowanych w trakcie kilkumiesięcznej absencji – wcale nie było łatwo.
SONATA JESIENNA Ingmara Bergmana – reż. Grzegorz Wiśniewski – Teatr Narodowy w Warszawie
… paleta rozchybotanych nastrojów i kobiecych afektów jest w przedstawieniu Wiśniewskiego imponująca. Do tego idzie w parze z tym wszystkim, co stanowi o estetycznym wymiarze spajającym wszystko w jedną, przejmującą, i mocno wzruszającą, całość.
ZIMOWLA Dominiki Słowik – reż. Jakub Roszkowski – Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie
W „Zimowli” każdy epizod grany jest z zachwycającą gęstością, jest soczysty, dziki i w tym wszystkim znakomicie oddający nasze ojczyźniane bolączki, frustracje i kompleksy. Jest w tych pozornie szarych, pospolitych i nieuczonych ludziach, uwikłanych w stereotypy również silnie zakorzenionej religijności, ale też próbujących aspirować do sfer jeszcze przez nich nie obłaskawionych, jednocześnie drapieżność i litościwość, jest śmieszność granicząca z głupotą, naiwnością i potrzebą współczucia…
3SIOSTRY Antoniego Czechowa – reż. Luk Perceval – TR Warszawa/Narodowy Stary Teatr w Krakowie
Lustra, choć często wykorzystywane w teatrze, nigdy nie miały tak silnej konotacji z emocjami bohaterów Czechowa i z tym, jak się w takiej pełnej refleksów przestrzeni mogą odnaleźć widzowie dotkliwie odczuwając to, co może stanowić kwintesencję teatralnej wspólnoty i wolności. Wszystko to Luk Perceval konstruuje redukując obyczajowy sztafaż, skupiając się na czasie, przemijaniu wydobywaniu prawdy w sposób niezwykle piękny i mądry.
SPEKTAKLE MUZYCZNE:
BITWA O TRON Jacka Mikołajczyka – reż. Jacek Mikołajczyk – Teatr Syrena w Warszawie
… to spektakl na swój sposób szalony, niezwykle kolorowy i emocjonalnie barwny, pełen znakomitych pomysłów scenariuszowych, przestrzennych, dźwiękowych i interpretacyjnych, które bywa, że rozśmieszają do łez, ale też pozwalają na zastanowienie się nad meandrami naszej politycznej kultury, demaskując niekiedy jakby przy okazji manipulacje czy przekłamania historyczne, od których nie zawsze chcemy albo nie potrafimy się uwolnić.
CARDILLAC Paula Hindemitha – reż. Mariusz Treliński – Teatr Wielki – Opera Narodowa
Od samego prologu imponuje w tym spektaklu nowoczesna choreografia w scenach zbiorowych i perfekcyjnie zakomponowana struktura poszczególnych obrazów, których szlachetność w sugestywny sposób pogłębia interpretacyjne sensy głównej myśli tej imponującej również scenograficznie i wykonawczo inscenizacji. Do bólu prawdziwej, przejmującej i w ukazaniu zła bezlitosnej.
GWAŁT NA LUKRECJI Benjamina Brittena – reż. Kamila Siwińska – Polska Opera Królewska w Warszawie
Inscenizacja Siwińskiej jest spektaklem bez wątpienia w formie wyrafinowanym, który interesująco i nowocześnie próbuje łączyć to, co najpiękniejsze w sferze języka muzycznego, z treściami ponadczasowymi i siłą ich głębokiej refleksji.
PRAWIEK I INNE CZASY Olgi Tokarczuk – reż. Anna Sroka-Hryń – Teatr Collegium Nobilium w Warszawie
W inscenizacji Anny Sroki-Hryń, przemyślanej, malarsko pięknej i mądrej, poraża prawda i prostota, a także wiara w moc aktora (dawno nie oglądałem tak pięknie uruchomionego ciała nagiego mężczyzny), i to te atrybuty, jak się okazuje, są najlepszym punktem wyjścia dla formalno-tekstowych poszukiwań w teatrze.
THRILL ME. HISTORIA LEOPOLDA i LOEBA – Stephen Dolginoff – reż. Tadeusz Kabicz – Mazowiecki Teatr Muzyczny w Warszawie
… czytelnie i z uważnością serwowany kalejdoskop ekspresyjnych ornamentów, pojawiających się na telebimach, nie tylko uniwersalizuje samą przypowieść, co znakomicie wpisuje się w toksyczny wymiar znajomości, w której najsilniej do głosu dochodzi z jednej strony potrzeba wspólnoty, bliskości i braterstwa, z drugiej konieczność manipulacji drugim człowiekiem, który wyczuwa ryzykowność i karkołomność podejmowanych wspólnie decyzji.
REŻYSERIA:
Wojciech Faruga – Matka Joanna od Aniołów – Teatr Narodowy w Warszawie
Katarzyna Kalwat – Powrót do Reims – Nowy Teatr w Warszawie/Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie
Jernej Lorenci – Biblia. Próba – Teatr im. W. Horzycy w Toruniu
Luk Perceval – 3Siostry – Narodowy Stary Teatr w Krakowie/TR Warszawa
Jakub Roszkowski – Zimowla – Teatr im. Słowackiego w Krakowie
Krzysztof Warlikowski – Odyseja. HISTORIA DLA HOLLYWOODU – reż. Krzysztof Warlikowski – Nowy Teatr w Warszawie
Grzegorz Wiśniewski – Sonata jesienna – Teatr Narodowy w Warszawie
MUZYKA:
Mateusz Dębski – PRAWIEK I INNE CZASY – reż. Anna Sroka Hryń – Teatr Collegium Nobilium w Warszawie; Minetti. Portret artysty z czasów starości – reż. Andrzej Domalik – Teatr Polonia w Warszawie
Cezary Duchnowski – PIKNIK POD WISZĄCĄ SKAŁĄ – reż. Lena Frankiewicz – Teatr Narodowy w Warszawie
Tomasz Filipczak – BITWA O TRON – reż. Jacek Mikołajczyk – Teatr Syrena w Warszawie
Teoniki Rożynek – Matka Joanna od Aniołów – reż. Wojciech Faruga – Teatr Narodowy w Warszawie; Maszyna – reż. Jagoda Szelc – Teatr Polski w Bydgoszczy
Dominik Strycharski – Jądro ciemności – reż. Paweł Łysak – Teatr Powszechny w Warszawie; Zimowla – reż. Jakub Roszkowski – Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie
AKTOR:
Andrzej Chyra – ODYSEJA. HISTORIA DLA HOLLYWOODU – reż. Krzysztof Warlikowski – Nowy Teatr w Warszawie
Daniel Dobosz – Koniec z Eddym – reż. Anna Smolar – Teatr Studio w Warszawie
Dobromir Dymecki – Serce – reż. Wiktor Bagiński – TR Warszawa
Jan Frycz – Trzy siostry – reż. Jan Englert – Teatr Narodowy w Warszawie
Zygmunt Józefczak – 3Siostry – reż. Luk Perceval – TR Warszaw/Narodowy Stary Teatr w Krakowie
Tomasz Konieczny – Cardillac – reż. Mariusz Treliński – Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie
Maciej Kozakoszczak – Prawiek i inne czasy – reż. Anna Sroka-Hryń; LUDZIE, MIEJSCA I RZECZY – reż. Anna Wieczur-Bluszcz, Teatr Collegium Nobilium w Warszawie
Grzegorz Małecki – Fatalista. Singerowska historia w V aktach – reż. Wojciech Urbański – Teatr Dramatyczny w Warszawie; Trzy siostry – reż. Jan Englert – Teatr Narodowy w Warszawie
Marcin Miodek – Życie intymne Jarosława – reż. Kuba Kowalski – Teatr Wybrzeże w Gdańsku
Sebastian Pawlak – Onko – reż. Weronika Szczawińska – TR Warszawa
Jan Peszek – Minetti. Portret artysty z czasów starości – reż. Andrzej Domalik – Teatr Polonia w Warszawie; Powrót Tamary – reż. Cezary Tomaszewski – Teatr Studio w Warszawie
Karol Pocheć – Matka Joanna od Aniołów – reż. Wojciech Faruga – Teatr Narodowy w Warszawie
Jacek Poniedziałek – Powrót do Reims – reż. Katarzyna Kalwat – Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie/Nowy Teatr w Warszawie
Wojciech Skibiński – ZIMOWLA Dominiki Słowik – reż. Jakub Roszkowski – Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie
AKTORKA:
Eliza Borowska – M.G – reż. Monika Strzępka – Teatr Polski w Warszawie
Magdalena Cielecka – ODYSEJA. HISTORIA DLA HOLLYWOODU reż. Krzysztof Warlikowski – Nowy Teatr w Warszawie
Maria Dębska – Kumulacja, czyli pieniądze to nie wszystko – reż. Tomasz Sapryk – Teatr Kamienica w Warszawie
Magdalena Kuta – SERCE – reż. Wiktor Bagiński – TR Warszawa
Marta Nieradkiewicz – M.G. – reż. Monika Strzępka – Teatr Polski w Warszawie
Magdalena Osińska – Zimowla – reż. Jakub Roszkowski – Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie
Natalia Stachyra – Prawiek i inne czasy – Anna Sroka-Hryń; Ludzie, miejsca i rzeczy – reż. Anna Wieczur-Bluszcz, Teatr Collegium Nobilium w Warszawie
Danuta Stenka – Sonata jesienna – reż. Grzegorz Wiśniewski – Teatr Narodowy
SCENOGRAFIA:
Mateusz Atman – MARTWA NATURA – reż. Agnieszka Jakimiak – Teatr Powszechny w Warszawie
Katarzyna Borkowska – PIKNIK POD WISZĄCĄ SKAŁĄ – reż. Lena Frankiewicz – Teatr Narodowy w Warszawie
Wojciech Faruga – MATKA JOANNA OD ANIOŁÓW – reż. Wojciech Faruga – Teatr Narodowy w Warszawie
Mirek Kaczmarek – SONATA JESIENNA – reż. Grzegorz Wiśniewki – Teatr Narodowy w Warszawie; ZIMOWLA – reż. Jakub Roszkowski – Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie
Boris Kudlička – CARDILLAC – reż. Mariusz Treliński – Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie
Robert Rumas – BIEGUNI – reż. Michał Zadara – Teatr Powszechny w Warszawie/Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie
Arkadiusz Ślesiński – M.G. – reż. Monika Strzępka – Teatr Polski w Warszawie
ADAPTACJA/DRAMATURGIA:
Beniamin Bukowski – Powrót do Reims – reż. Katarzyna Kalwat –Teatr Łaźnia Nowa/Nowy Teatr w Warszawie
Julia Holewińska – Matka Joanna od Aniołów – reż. Wojciech Faruga – Teatr Narodowy w Warszawie
Jakub Roszkowski, Dominika Słowik – Zimowla – reż. Jakub Roszkowski – Teatr im. Słowackiego w Krakowie
KOSTIUMY:
Katarzyna Borkowska – Piknik pod Wiszącą Skałą – reż. Lena Frankiewicz – Teatr Narodowy w Warszawie
Mirek Kaczmarek – Sonata jesienna – reż. Grzegorz Wiśniewski – Teatr Narodowy w Warszawie; Zimowla – reż. Jakub Roszkowski – Teatr Słowackiego w Krakowie; Balkon – reż. Jan Klata – Teatr Wybrzeże w Gdańsku
Konrad Parol – Matka Joanna od Aniołów – reż. Wojciech Faruga – Teatr Narodowy w Warszawie
VIDEO:
Natan Berkowicz – Piknik pod Wiszącą Skałą – reż. Lena Frankiewicz – Teatr Narodowy w Warszawie; Balkon – reż. Jan Klata – Teatr Wybrzeże w Gdańsku
Bartek Macias – Cardillac – Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie
RUCH SCENICZNY/CHOREOGRAFIA:
Ewelina Adamska-Porczyk – Prawiek i inne czasy – reż. Anna Sroka-Hryń – Teatr Collegium Nobilium w Warszawie
Kenneth MacMillan – Mayerling – Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie
Maćko Prusak – Zimowla – reż. Jakub Roszkowski – Teatr Słowackiego w Krakowie; Balkon – reż. Jan Klata – Teatr Wybrzeże w Gdańsku; Czerwone nosy – reż. Jan Klata – Teatr Nowy w Poznaniu
Jacek Przybyłowicz – Cardillac – reż. Mariusz Treliński – Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie
Katarzyna Sikora – Życie intymne Jarosława – reż. Kuba Kowalski – Teatr Wybrzeże w Gdańsku
Magda Ziółek – PIKNIK POD WISZĄCĄ SKAŁĄ – reż. Lena Frankiewicz – Teatr Narodowy w Warszawie
REŻYSERIA ŚWIATŁA:
Katarzyna Borkowska – Piknik pod Wiszącą Skałą – reż. Lena Frankiewicz – Teatr Narodowy w Warszawie
Mirek Kaczmarek – Zimowla – reż. Jakub Roszkowski – Teatr Słowackiego w Krakowie; Balkon – reż. Jan Klata – Teatr Wybrzeże w Gdańsku
Felice Ross – Cardillac – reż. Mariusz Treliński – Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie
Przygotował i zestawił Wiesław Kowalski.