160 stypendiów na 160 lat Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych to tylko jedno z wielu działań organizowanych w ramach obchodów rocznicy. Towarzystwo, będące inicjatywą grupy przyjaciół, dało przed laty początek dzisiejszej Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki – poinformowała PAP Olga Gawerska, rzeczniczka Zachęty.

160 lat temu grupa przyjaciół, spotykających się w pracowni przy ul. Miodowej w Warszawie, postanowiła założyć stowarzyszenie, które miało otoczyć opieką polską sztukę i artystów. Polski nie było wtedy na mapie, nie istniały żadne publiczne muzea i galerie prezentujące sztukę rodzimych twórców, nie działało polskie szkolnictwo artystyczne ani instytucje zrzeszające środowisko.

Wspólna inicjatywa artystów i miłośników sztuki była aktem protestu, szansą ocalenia polskiej sztuki poprzez budowę kolekcji, wsparcie rodzimych twórców i edukację społeczeństwa.

Dzięki determinacji swoich członków w następnych latach stowarzyszenie doprowadziło m.in. do budowy gmachu dzisiejszej Zachęty i stworzenia publicznej kolekcji dzieł. Ocalałe podczas wojny prace stanowią obecnie trzon zbiorów sztuki polskiej Muzeum Narodowego w Warszawie.

Piękną kartę miała Zachęta w okresie międzywojennym; szczególnym zainteresowaniem publiczności cieszyły się, organizowane w okresie Świąt Bożego Narodzenia wystawy malarstwa polskiego.

Dzisiaj Towarzystwo nadal istnieje i realizuje te same założenia w zupełnie nowej rzeczywistości. Odpowiadając na kryzys, który w wyniku pandemii dotknął środowisko artystyczne, TZSP wspólnie z Zachętą rozpoczęło akcję „160/160”, której celem jest zebranie 800 tys. złotych na stypendia dla polskich twórców związanych z kolekcją galerii. Od czerwca tego roku już kilkudziesięciu z nich otrzymało dofinansowanie na pracę twórczą.

Na początku listopada, dzięki wspólnej inicjatywie artystki Joanny Piotrowskiej i Towarzystwa w zaledwie 24 godziny udało się zebrać 50 tys. złotych na walkę z przemocą wobec kobiet. Artystka zdecydowała się przekazać limitowaną edycję swoich fotografii dla osób, które wesprą Fundację Feminoteka. W zeszłym roku, dzięki wsparciu TZSP, po blisko 30 latach przed gmach Zachęty wróciła „Prosta tęcza” Marka Sobczyka.

Zbiory Zachęty od zawsze były odzwierciedleniem swoich czasów. Ich różnorodność można śledzić podczas rocznego cyklu pokazów dzieł z kolekcji. Pierwszy z nich, pod hasłem Żywe magazyny: Artibus, odnosi się do historii gmachu i towarzyszy większemu wydarzeniu w życiu galerii — rewitalizacji magazynu zbiorów.

„W 2020 roku Towarzystwo pełni już nie tylko rolę opiekuna polskiej sztuki, ale jest też organizacją pożytku publicznego, a to oznacza, że poprzez działania artystyczne chce odpowiadać na wyzwania, które niesie dzisiaj rzeczywistość” – wyjaśnia rolę TZSP dyrektorka Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki Hanna Wróblewska.

Jak podkreślają członkowie, Stowarzyszenie jest otwarte na wszystkich twórców i miłośników sztuki. „W ostatnich latach obserwujemy, że dołącza do nas coraz więcej młodych ludzi, którzy w odpowiedzi na to, co dzieje się na świecie, czują potrzebę działania. Tworzy się świetna międzypokoleniowa wspólnota osób, które razem chcą i mogą coś zmienić” – zauważa prezeska Towarzystwa, Natalia Hojny.

Rocznica założenia TZSP przypada dokładnie 13 grudnia tego roku, ale zainicjowane wokół niej działania rozpoczęły się już w trakcie pierwszego lockdownu i będą kontynuowane w następnych miesiącach.

Informacje o obchodach rocznicy, działalności Towarzystwa i warunkach członkostwa można znaleźć pod adresem: http://tzsp.art.pl.

Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych – organizacja skupiająca artystów i miłośników sztuki, działająca przy Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki. Dzięki wsparciu TZSP i Centrum Cyfrowego Zachęta uzyskała 6,5 mln zł wsparcia na digitalizację i dalsze udostępnianie publiczności dzieł znajdujących się w jej kolekcji. Ponadto Towarzystwo było jednym z głównych fundatorów akcji „Buduj z nami kolekcję Zachęty” oraz przeprowadziło 9 edycji szkoleń „Alfabet sztuki” — warsztatów o sztuce współczesnej dla nauczycieli z małych miejscowości.