Pod hasłem „Praktyki nadziei” już w weekend 26, 27 i 28 maja 2023 roku odbędzie się kolejna edycja Forum Przyszłości Kultury organizowanego cyklicznie od lat w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Forum wypełnią dyskusje, debaty, spotkania z aktywistkami i aktywistami, ludźmi kultury i naukowcami, a także wydarzenia artystyczne. Szczegółowy program oraz rejestracja uczestnictwa na stronie internetowej: www.forumprzyszloscikultury.pl

Tegoroczne Forum Przyszłości Kultury w szczególny sposób poświęcone będzie dziedzictwu Europy Środkowej i Wschodniej oraz nowemu projektowi kulturowemu dla naszego regionu. Trzydniowe wydarzenie zainauguruje wykład specjalny Kateryny Babkiny, wybitnej ukraińskiej pisarki, poetki i dziennikarki, autorki m.in. powieści „Sonia”, laureatki literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” oraz nagrody czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej za zbiór opowiadań „Nikt tak nie tańczył, jak mój dziadek”.

W programie wydarzenia i rozmowy m.in. o: czytelnictwie i edukacji, pozarządowej sferze organizacji kultury, międzynarodowych ruchach feministycznych, kryzysie humanitarnym na granicach Unii Europejskiej i budowaniu nowej żelaznej kurtyny, a także cyberbezpieczeństwie, instytucjach kultury, aktywizmie ukraińskich artystek i artystów walczących na wojnie oraz polityce kulturalnej i „kulturze terapii”, czyli zagadnieniu zdrowia psychicznego w kontekście działań społecznych i artystycznych.

Zespół programowy Forum Przyszłości Kultury tworzą: Karolina Kapralska, Zuzanna Karcz, prof. Iwona Kurz, Paweł Łysak, Natalia Sielewicz, Sebastian Słowiński, Igor Stokfiszewski i dr Paweł Sztarbowski. Współpraca programowa: dr hab. Agata Adamiecka-Sitek, Edwin Bendyk, Sebastian Cichocki i Janina Świerżewska.

***

Wojna w Ukrainie, trzy lata pandemii, rosnące tendencje autorytarne w wielu krajach, niestabilna sytuacja ekonomiczna i kolejne kryzysy. A jednocześnie przykłady niezwykłej solidarności, ruchy protestów, niezgoda na autorytarne zapędy władzy, tożsamościowe przemiany oraz oddolne działania społeczne przynoszące duże zmiany. Tak wygląda krajobraz społeczny i polityczny Europy w 2023 r. Sytuacja ta jest wyzwaniem dla Polski i wszystkich państw regionu, ale też wywołuje nadzieję: zmusza do przemyślenia i przepracowania polityk tożsamości, pamięci, opowiadanych o sobie i przeciwko sobie narracji.

Jak na te zmiany odpowiada kultura? Jaki powinien być nowy projekt kulturalny dla Europy Środkowo-Wschodniej – możliwa nowa mapa wyobraźni?

W trakcie Forum Przyszłości Kultury 2023 chcemy przyjrzeć się społeczeństwom naszego regionu, badać nowe formy solidarnego, wspólnotowego działania obywateli, ich praktyki oporu wobec autorytaryzmów i populizmów, procesy formowania się nowych narracji dotyczących przyszłego kształtu polityki społecznej, kultury i ekonomii. Chcemy też badać, jaką rolę w tych procesach mogą odegrać instytucje kultury.

Wojna w Ukrainie redefiniuje postrzeganie naszej części Europy. Ta Europa odradza się tutaj – w duchu solidarności, feministycznej troski oraz wiary we wspólnotę i demokrację. Ta Europa choruje tutaj, jak w wielu innych państwach, borykających się z populizmem, nowym życiem faszyzmu i niewiarą w Unię. Nie wolno nam czekać na zakończenie kryzysów, musimy potraktować je jako dzwonek alarmowy, zwłaszcza przed zbliżającymi się wyborami. Powinniśmy więc zacząć kreować nową kulturową wizję Europy Środkowo-Wschodniej. Wizję kultury tego regionu autonomiczną od kultury rosyjskiej i egzotyzujących wizji narzucanych przez Europę Zachodnią. Kulturę, która czerpiąc siłę z nadziei może zmieniać rzeczywistość.

Forum Przyszłości Kultury organizowane przez Teatr Powszechny w Warszawie od 2017 r. to przestrzeń rozmów o znaczeniu i perspektywach rozwoju kultury. Forum promuje postawy krytyczne, różnorodność, otwartość, troskę i poszanowanie praw mniejszości. Łączy osoby związane ze sztuką, nauką i aktywizmem oraz skupia się na wspieraniu i prezentowaniu nowych, czasem utopijnych wizji kulturowych.

PROGRAM – kalendarium

PIĄTEK, 26 MAJA 2023
17:30 – Wykład inauguracyjny Kateryny Babkiny.
18:15 – 19:45 – debata „Przyszłość przeszłości. Opowiedzieć Europę Środkową na nowo”.
Uczestniczki i uczestnicy: Kateryna Babkina, prof. Przemysław Czapliński, Simona Škrabec, prof. Jan Sowa.
Prowadzenie: prof. Iwona Kurz.
20:00 – 21:30 – „Tęsknica”, spektakl w reż. Pameli Leończyk.
Pokaz z napisami w j. angielskim.

SOBOTA, 27 MAJA 2023
12:00 – 13:30 – debata „Ukraina mówi: Na gruzach imperium”.
Uczestniczki i uczestnicy: prof. Jarosław Hrycak, prof. Wira Ageeva, Wlada Ralko.
Prowadzenie: Edwin Bendyk.
Wydarzenie współorganizowane z Fundacją Batorego.
12:30 – 14:00 – dyskusja „Gdzie tworzy się kultura? Sektor NGO w Europie Środkowej i Wschodniej”.
Uczestniczki i uczestnicy: Izabela Jasińska, Lesia Kulchynska, Katarina Pavić, Tereza Stejskalová.
Prowadzenie: Igor Stokfiszewski.
14:00 – 15:30 – debata „Sztuka na służbie i oddolny aktywizm w Ukrainie”.
Uczestniczki i uczestnicy: Alona Karavai, Sashko Protyah, kolektyw Livyj Bereh i inni.
Prowadzenie: Taras Gembik.
Wydarzenie współorganizowane z Solidarnym Domem Kultury „Słonecznik”.
14:30 – 16:00 – debata „Nowa żelazna kurtyna?”.
Uczestniczki i uczestnicy: Maria Hlavajova, dr hab. Dorota Sajewska, prof. Madina Tlostanova.
Prowadzenie: dr Paweł Sztarbowski.
15:00 – 18:00 – Migrart.waw.pl – wydarzenia towarzyszące.
Prowadzenie:Katsia Ramanchyk, Lena Kantsevich.
Migrart.waw.pl to pierwsza platforma internetowa prezentująca sylwetki oraz prace twórców i twórczyń migranckich mieszkających w Warszawie.
16:30 – 18:00 – dyskusja „Siostry outsiderki. Międzynarodowa solidarność i feminizm”.
Uczestniczki i uczestnicy: Negar Nejad (Irańskie Stowarzyszenie Wspierania Rewolucji Narodowej), Kacia Rumiantseva (Razam Berlin), Lela Tsiskarishvili (The Georgian Centre for Psychosocial and Medical Rehabilitation of Torture Victims), Val Voshchevska (podcast Ukrainian Spaces).
Prowadzenie: prof. Ewa Majewska i Natalia Sielewicz.
17:00 – 18:30 – debata „Twierdza Europa. O rządzeniu strachem”.
Uczestniczki i uczestnicy: Marta Górczyńska, prof. Inga Iwasiów, dr Marta Jaroszewicz, prof. Piotr Laskowski, dr Hanna Machińska.
Prowadzenie: Sebastian Słowiński i Katarzyna Czarnota.
20:00 – 22:30 – „Melodramat”, spektakl w reż. Anny Smolar.
Pokaz z napisami w j. angielskim.

NIEDZIELA, 28 MAJA 2023
12:00 – 15:00 – „Ach, ta dzisiejsza (czytająca) młodzież…” – literacka gra terenowa, rozmowy o książkach, targi czytelnicze.
Uczestniczki i uczestnicy: Maciej Marcisz, Babcia Eli (@not.my.high), Antoni Matusiak (Antek Czyta).
Prowadzenie: Zuzanna Karcz, Justyna Suchecka.
12:30 – 14:00 – dyskusja „Instytucje kultury – nowe wyzwania”.
Uczestniczki i uczestnicy: Anastasia Haishenets, Goran Injac, Pedro Penim, Kristina Savickienė, Joanna Mytkowska.
Prowadzenie: dr Paweł Sztarbowski.
13:00 – 14:30 – prezentacje pt. „Cyberwojna: przemoc i czas”.
Uczestniczki i uczestnicy: Oleksii Kuchanskii, Oleksii Radynski, Mykola Ridnyi, Alexandra Tryanova.
Prowadzenie: Natalia Sielewicz.
14:45 – 16:15 – panel dyskusyjny „Patoposłuszeństwo. Szkoła, uczniowie i przemoc”.
Uczestniczki i uczestnicy: Alina Czyżewska, Aneta Korycińska, Kacper Nowicki, Grzegorz Święch, Magdalena Rigamonti.
Prowadzenie: Zuzanna Karcz.
16:45 – 19:45 [przerwa: 18:00 – 18:15] – okrągły stół pt. „Kultura kontratakuje”.
Uczestniczki i uczestnicy: Beata Chmiel, Agata Diduszko-Zyglewska, Alina Gałązka, dr hab. Maciej Gdula, Katarzyna Górna, Katarzyna Kulińska, Joanna Mucha.
Prowadzenie: prof. Iwona Kurz i Igor Stokfiszewski.
17:00 – 18:30 – dyskusja „Kultura terapii”.
Uczestniczki i uczestnicy: Katarzyna Minkowska, prof. Magdalena Środa i inni.
Prowadzenie: Sebastian Słowiński.
20:00 – 21:30 – „Tęsknica”, spektakl w reż. Pameli Leończyk.