XXXVIII Festiwal Szkół Teatralnych w Łodzi online. Pisze Artur Stanek.
mat. organizatora
Styczeń to czas podsumowań. Miniony rok to niewątpliwie czas wyjątkowy, również dla teatru, który w dużej mierze przeniósł się do Internetu. Nie inaczej było podczas mającego miejsce w listopadzie 2020 roku, 38. Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi, w ramach którego zaprezentowano online spektakle konkursowe i pozakonkursowe.
W konkursie pokazanych zostało trzynaście tytułów: z Warszawy, Białegostoku, Krakowa, Bytomia, Wrocławia i Łodzi. Nie była to jednak pechowa trzynastka – w trudnych warunkach pandemicznych - formuła online dała szansę studentom aktorstwa na zaprezentowanie się nie tylko jurorom i sympatykom teatru, ale przede wszystkim dyrektorom teatrów i innym potencjalnym pracodawcom.
Trzykrotnym laureatem łódzkiego festiwalu został Dominik Mironiuk, student Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, który za role w spektaklach dyplomowych „Nie jedz tego! To jest na święta” w reż. Mariusza Grzegorzka i „Hamlet x 4” w reż Waldemara Zawodzińskiego, otrzymał jedną z trzech równorzędnych głównych nagród aktorskich, a także dwie nagrody dodatkowe (w tym nagrodę łódzkich dziennikarzy). Moim zdaniem aktor niezwykle przekonywująco wypadł w roli bezwzględnego Klaudiusza w spektaklu „Hamlet x 4”. Prestiżową nagrodę im. Jana Machulskiego „Bądź orłem, nie zniżaj lotów” otrzymał utalentowany student z Łodzi – Jan Butruk, za znakomitą rolę w spektaklu „Hamlet x 4”.
38. Festiwal Szkół Teatralnych był szczególnie szczęśliwy dla studentów Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Zespół krakowskich „Innych ludzi” w reżyserii Pawła Miśkiewicza został uhonorowany Grand Prix, a wszyscy studenci występujący w przedstawieniu, otrzymali indywidualne nagrody aktorskie. Główne nagrody aktorskie trafiły do Moniki Pawlickiej i Kamila Piotrowskiego, a nagrody aktorskie otrzymali: Michał Balicki, Paweł Charyton, Aleksander Kurzak, Szymon Majchrzak, Weronika Malik, Monika Rachwalak, Jakub Suwiński i Alicja Wojnowska. Równorzędną nagrodę aktorską otrzymała studentka także z Krakowa – Gabriela Bissinger, za kreację w spektaklu „Święta Joanna” George’a Bernarda Shawa w reżyserii Moniki Strzępki.
Poza opisywanym przeze mnie w grudniu, nagrodzonym Grand Prix, świetnym spektaklem „Inni ludzie” wg Doroty Masłowskiej w reż. Pawła Miśkiewicza, to właśnie „Święta Joanna” jest tym przedstawieniem, które najmocniej zapamiętałem z konkursowych prezentacji online. Myślę, że warto poświecić więcej miejsca znakomitej propozycji z krakowskiej szkoły teatralnej.
Posiłkując się historią ze średniowiecza, na podstawie sztuki George’a Bernarda Shawa z 1924 roku, Monika Strzępka i nieprzeciętnie uzdolnieni studenci z Krakowa, stworzyli przedstawienie trafnie odnoszące się do problemów nurtujących współczesnego widza: kryzys polityczny, katastrofa (np. ekologiczna), zderzenie kultur, rola kobiety, relacja Kościół - jednostka. Spektakl miał premierę w październiku 2019 roku, ale oglądany online w czasie pandemii, nabiera dodatkowych - wręcz apokaliptycznych - znaczeń.
Przedstawienie jest atrakcyjne od strony inscenizacyjnej i wizualnej. Aktorzy wcielają się w postaci, jakby brali udział w grze komputerowej. Odniesienie do teraźniejszości odbywa się również poprzez scenografię i kostiumy Arka Ślesińskiego – na scenie widzimy współczesne mieszkanie studenckie, w którym panuje rozgardiasz i nieład, z kolei na ekranie w pokoju pojawiają się znane, nierzadko kontrowersyjne, twarze, np. Donald Trump, Greta Thunberg, abp Jędraszewski czy posłanka Pawłowicz.
Walorem spektaklu jest „energetyczna” kreacja zespołowa, jak również fakt, że młodzi aktorzy tworzą bardzo dobre role indywidualne. Proces oraz spalenie, najbardziej ciekawy, a zarazem najtrudniejszy do zagrania fragment dziejów Joanny d’Arc, reżyserka powierzyła Gabrieli Bissinger. Aktorka wywiązała się z zadania koncertowo, co potwierdza werdykt festiwalowego jury.. Moim zdaniem kreacja Gabrieli Bissinger to najlepsza rola w przedstawieniu i powinna stanowić natychmiastową przepustkę do zawodowego teatru. Znakomitym warsztatem, perfekcyjną dykcją i silną osobowością sceniczną wyróżnił się wyśmienity Marcin Piotrowiak. Nie można było także oderwać oczu od charyzmatycznych aktorów: Franciszka Karpińskiego i Adama Borysowicza (kapitalny w roli Karola VII).
Formuła online nie przeszkodziła w funkcji promocyjnej festiwalu i podziwianiu aktorskich talentów, mimo że w niektórych przypadkach jakość techniczna prezentacji nie była najwyższa (zwłaszcza jakość dźwięku).
Łódzki festiwal odbywał się w ostatnich latach w maju, ale choć przeniesiony na listopad i do sieci, ważne, że w ogóle się odbył. Pokazy online pozwoliły studentom na zaprezentowanie umiejętności aktorskich, muzycznych i tanecznych, niejednokrotnie na bardzo wysokim poziomie, czego dowodzą znakomite spektakle, jak krakowskie przedstawienia dyplomowe „Inni ludzie” i „Święta Joanna”, czy łódzki „Hamlet x 4”.
Festiwalowe hasło: „Zagrajmy to razem! Online! sprawdziło się. Warto będzie czekać na kolejne - już na scenach zawodowych teatrów - role niezwykle utalentowanych uczestników 38. Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi.