Świętokrzyskie. Szabla Sienkiewicza w Pałacyku w Oblęgorku na wystawie o belle époque

W Pałacyku Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku (Świętokrzyskie) otwarto wystawę poświęconą życiu towarzyskiemu z przełomu XIX i XX wieku. Podczas wernisażu muzeum wzbogaciło się o cenny eksponat – oryginalną szablę autora „Trylogii”, przekazaną przez rodzinę pisarza.

Wystawa „Konterfekty z XIX wieku, czyli belle epoque według Sienkiewicza” ma na celu ukazanie życia towarzyskiego z przełomu XIX i XX wieku. Ekspozycja opowiada o modzie tamtego okresu, dbaniu o urodę, formach spędzania wolnego czasu oraz o rosnącej popularności sportu jako sposobu na zdrowie i relaks.

„Słowo +konterfekty+ można rozumieć na różne sposoby – jako obrazy, wyobrażenia czy przedstawienia. Chcieliśmy oddać różnorodne aspekty życia towarzyskiego oraz pokazać ówczesnych ludzi. To jest wystawa o ludziach współczesnych Henrykowi Sienkiewiczowi, którzy często są pomijani na innych ekspozycjach” - tłumaczył kurator wystawy Łukasz Wojtczak.

Zaznaczył, że wystawa składa się z trzech części, nazwanych w języku francuskim, co odzwierciedla wpływ Francji na kulturę belle époque. Pierwsza część – „Vie Sociale” – dotyczy życia towarzyskiego, druga – „Mode et Beauté” – mody i urody, a trzecia – „En Mouvement” – ruchu, zarówno w kontekście sportu, jak i podróży.

Prezentowane są także zwyczaje i konwenanse obowiązujące w społeczeństwie belle époque, ze szczególnym uwzględnieniem ziemiaństwa, burżuazji, inteligencji oraz drobnomieszczaństwa – warstw społecznych, którym Sienkiewicz poświęcał szczególną uwagę w swoich powieściach współczesnych, takich jak „Rodzina Połanieckich” i „Bez dogmatu”.

Wojtczak zwrócił uwagę, że w okresie belle epoque czas wolny spędzano w sposób wyszukany – w teatrach, na spacerach w parkach, w restauracjach. W teatrze nie tylko sztuka była istotna, ale też towarzystwo – z kim się przyszło, do kogo się uśmiechało, komu podawało rękę. Na wystawie zobaczyć można m.in. lornetki teatralne, które pozwalały lepiej obserwować zarówno spektakl, jak i innych widzów.

Rozwijała się także kultura podróżowania – kolej umożliwiała docieranie do najdalszych zakątków Europy, podróżowano również powozami, często dla zdrowia, czyli „do wód”. Zaczęto też uprawiać sport, co wiązano z tężyzną fizyczną i zdrowiem – jazda na bicyklach, łyżwiarstwo, tenis, krykiet czy piłka nożna.

Na wystawie można zobaczyć eksponaty z 13 muzeów, w tym dzieła malarskie, stroje i akcesoria modowe, przedmioty codziennego użytku, akcesoria podróżnicze oraz sprzęt sportowy.

Wernisaż uświetniło przekazanie przez rodzinę Sienkiewicza oryginalnej szabli pisarza. Ten niezwykły przedmiot pochodzi z podróży autora na Bliski Wschód w 1886 roku i był darem od Henryka Gropplera. Szabla typu wschodniego, bogato zdobiona koralami i turkusami, przez wiele lat zdobiła warszawski gabinet Sienkiewicza. Ofiarodawcą szabli jest europoseł Bartłomiej Sienkiewicz, prawnuk pisarza.

„To powrót szabli do korzeni, symboliczna kontynuacja tradycji, tak cenna w kraju, który często cierpiał z powodu braku ciągłości. Niech dzisiejsza uroczystość będzie symbolicznym wzmocnieniem tej ciągłości, na przekór nieciągłości” - powiedział podczas przekazania szabli.

Dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach, prof. Robert Kotowski, podkreślił, że oprócz walorów estetycznych i historycznych, szabla wyróżnia się przede wszystkim autentycznością. „Jest to naprawdę wyjątkowy obiekt, który z ogromną radością przyjmujemy do naszych zbiorów i z dumą będziemy go eksponować” – zaznaczył dyrektor.

Wystawę „Konterfekty z XIX wieku, czyli belle epoque według Sienkiewicza” można oglądać w Pałacyku w Oblęgorku do 26 października.