17 lipca do redakcji Gazety Wyborczej i do biura Fundacji Malta wpłynął list otwarty zainicjowany przez osoby ze świata kultury i sztuki.
fot. Maciej Zakrzewski
Dziękujemy za poparcie wszystkim sygnatariuszom i sygnatariuszkom.
Szanowni Państwo,
kultura ponownie staje się tematem debaty publicznej – czy w ogóle i komu jest potrzebna. Rozgrywki polityczne wokół Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, ekonomiczna zapaść Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, a teraz Festiwalu Malta w Poznaniu. Głos w tej sprawie musi być stanowczy, nie możemy być obojętni wobec poddawania ważnych ośrodków kultury. To nie są tematy lokalne, a stanowisko decydentów wobec sztuki i kultury, wymaga od nas sprzeciwu.
Każda decyzja i każdy brak decyzji mają swój szerszy kontekst i konsekwencje. Oto kontekst kultury: twórcy i twórczynie, managerowie(-ki) kultury, pracownicy(-e) instytucji, wolontariusze(-ki), widzowie(-ki) to kilkumilionowa społeczność. Znakomita większość jest usposobiona demokratycznie i pluralistycznie. Czy mamy głos i czy z nami powinno się liczyć? Czy inwestycje w ciągłość kultury i animowanie zmian mieszczą się na liście politycznych priorytetów? Jakim sygnałem dla potencjalnie kilku milionów wyborców będzie los kultury, instytucji, wydarzeń, które pozostawiamy samym sobie?
Jeśli się zgadzasz z treścią listu otwartego i chcesz podpisać, prześlij e-maila na adres: wSPRAWIEfestiwaluMALTA@
Poniżej list otwarty i jego dotychczasowi sygnatariusze i sygnatariuszki.
Sensem instytucji kultury jest zmiana. Istotą kultury jest ciągłość. Celem mądrej władzy powinno być wspieranie zmian i troska o ciągłość. Społeczną misją artystów i środowisk twórczych jest perswadowanie władzy, że bez kultury można mieć wzrost, ale NIE ROZWÓJ.
Festiwal Malta potrzebuje zmiany, by zachować ciągłość. Wymaga troski, by podtrzymać ważne miejsce Poznania na kulturalnej mapie Polski i Europy. Oczekuje wsparcia dla swojej kulturotwórczej roli i uznania swojego miejsca w tożsamości miasta i jego mieszkańców. Dziś nasza Malta pilnie potrzebuje mądrych działań mądrej władzy.
Nie po wakacjach.
Nie po wyborach.
Teraz.
Każda decyzja i każdy brak decyzji mają swój szerszy kontekst i konsekwencje.
Dla wielu z nas pierwsze spontaniczne skojarzenie ze słowem „Poznań” to Malta! Dla trzech generacji poznaniaków Malta jest źródłem doświadczenia, tożsamości i zaangażowania. W dorosłe, czyli obywatelskie życie wchodzi kolejne pokolenie, które nie zna Poznania bez Malty. Dla tysięcy twórców i setek tysięcy uczestników kultury z Polski i z całego świata Malta była często jedynym powodem wizyty w Poznaniu. Może warto przemyśleć, jakie skutki dla ekonomii miasta może mieć odpływ tej publiczności do konkurencyjnych miejsc kultury w regionie, w kraju, w Europie? Może warto sprawdzić, czy Festiwal więcej daje, niż zabiera? Może warto zdecydować, czy w strategii marki Poznań Kultura jest kosztem, czy inwestycją w rozwój obywatelski, intelektualny, ekonomiczny i gospodarczy Miasta?
Szczególnie wyraźnie widać Festiwal z perspektywy międzynarodowego obiegu idei i aktów kultury; Malta jest projektem flagowym Poznania, który łączy tożsamość tego pięknego miasta z emocjami spektaklu i zbiorem uniwersalnych wartości. Podziwiana za jej wymiar europejski i światowy. Jest szanowana – gości najwybitniejszych artystów, w tym Noblistów w autorskich projektach. Jest doceniana – recenzje w światowych mediach; wielokrotnie nagradzana (European Festival Association – jako pierwszy festiwal z Polski wybrany spośród 1200 festiwali z całego świata).
I kochana – przez 33 lata zgromadziła w Poznaniu DWA I PÓŁ MILIONA widzów. Kolejne miliony gromadziła przez lata – kiedy jeszcze było to możliwe – przed telewizorami. Jeśli nie mogliśmy być w Poznaniu, również i my z zachwytem podziwialiśmy Maltańskie spektakle i koncerty, wypełnione place oraz nabrzeże jeziora. I zazdrościliśmy Poznaniowi tego Festiwalu. Podziwialiśmy, że w tak bardzo zmiennej rzeczywistości Malta trwała, zawsze proponując ciekawy i różnorodny program. Chcemy wierzyć, że przetrwa i teraz.
Malta to więcej niż festiwal, to kulturotwórczy fenomen w działaniu i erupcja społecznej energii. Jeśli z powodu polityki kulturalnej obecnego rządu i samorządu, z powodu pandemii, inflacji i drożyzny pozwolimy odejść w zapomnienie takim manifestacjom kultury, podmiotowości i podmiotowości kultury, to co nam zostanie? Kim wówczas będziemy? Jacy będziemy? I czy naprawdę nas na to stać? Czy samorząd Poznania może sobie pozwolić na trwonienie tak znaczącego kapitału intelektualnego i symbolicznego, które budują wspólnotę? Ile razy jeszcze władza, która powtarza, że kultura jest za droga, musi się przekonać, ile kosztuje jej brak?
My, niżej podpisani/e, szanując związek między zmianą i ciągłością, świadomi więzi między jakością kultury a jakością demokracji, w trosce o dorobek i dziedzictwo Festiwalu, przekonani o jego miejscu w polskiej i europejskiej przestrzeni kulturowej, a także w poczuciu zrozumienia dla odpowiedzialnej decyzji twórcy Malty Michała Merczyńskiego, zwracamy się do samorządu miasta Poznania i osobiście Prezydenta Jacka Jaśkowiaka o bezzwłoczne podjęcie kroków, które zapewnią Malcie trwałą przyszłość, Poznaniowi rozwój, a twórcom i uczestnikom przestrzeń wolności do uprawiania Prawdy, Dobra i Piękna.
Marzena Adamczyk, Menadżerka kultury
Kamilla Baar, Aktorka
Mirosław Bałka, Artysta Sztuk Wizualnych
Łukasz Barczyk, Reżyser
Filip Berkowicz, Kurator, Menadżer Kultury
Alicja Biała, Artystka Sztuk Wizualnych
Wojciech Błach, Aktor
Monika Błaszczak, Choreografka
Nikodem Brzózy, Dominikanin z Poznania
Agata Buzek, Aktorka
Romeo Castellucci, Reżyser
Hana Cervinkova, Professor of Anthropology, Maynooth University, Ireland
Beata Chmiel, Menadżerka, Aktywistka Kultury
Andrzej Chyra, Aktor, Reżyser
Anna Cieślak, Aktorka
John Maxwell Coetzee, Pisarz, Laureat Literackiej Nagrody Nobla
Przemysław Czapliński, krytyk literacki, profesor literatury współczesnej
Krzysztof Czyżewski, Pisarz, Twórca Kultury
Sasha Milavic Davies, Akram Khan Compan London
donGuraLesko (Piotr Górny), Muzyk
Tomasz Dostatni, OP
Nick Hobbs, Menadżer, Promotor muzyczny i teatralny
Jagoda Engelbrecht, Menadżerka kultury, Kuratorka
Adam Ferency, Aktor
Olga Garay-English, Director, National Latinx Theater Initiative
Ewa Ger, Menadżerka
Agnieszka Globisz
Krzysztof Globisz, Aktor
Jacek Głomb, reżyser, dyrektor Teatru Modrzejewskiej w Legnicy
Krzysztof Głuchowski, dyrektor Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
Marta Górnicka, Reżyserka Teatralna
Agnieszka Holland, Reżyserka
Kuki Krzysztof Iwański, Artysta Sztuk Wizualnych
Jacek Jabrzyk, Reżyser
Krystyna Janda, Aktorka, Twórczyni Kultury
Jadwiga Jankowska - Cieślak, Aktorka
Katarzyna Janowska, Kurator, Publicystka
Bohdan Kaczmarek, Artysta
Jerzy Kapuściński, Producent filmowy, Dyrektor Artystyczny Studia Munka
Dorota Kędzierzawska, Reżyser
Joanna Klass, Kuratorka, Promotorka Polskiej Kultury Zagranicą
Maja Kleczewska, Reżyserka
Joanna Kos-Krauze, Reżyserka
Zofia Król, Redaktorka, Krytyczka
Krystyna Krynicka, Wydawczyni
Ryszard Krynicki, Poeta
Katarzyna Kubisiowska, Pisarka
Marcin Kydryński, Dziennikarz
Nicholas Lens, Kompozytor
Marcin Liber, Reżyser
Jolanta Litwin-Sarzyńska
Magdalena Łazarkiewicz, Reżyserka
Juliusz Machulski, Reżyser, Scenarzysta
Wojciech Majcherek, Krytyk teatralny
Krzysztof Materna, Reżyser, Producent
Elzbieta Matynia | The New School for Social Research, Professor of Sociology and Liberal Studies
Carol Muske-Dukes, Pisarka, Poetka
Paweł Mykietyn, Kompozytor
Marek Napiórkowski, Kompozytor, Muzyk
Michał Nogaś, Dziennikarz
Maja Ostaszewska, Aktorka
Mateusz Pakuła, Pisarz, Reżyser
Orhan Pamuk, Pisarz, Laureat Literackiej Nagrody Nobla
Edward Pasewicz, Pisarz, Poeta
Paweł Pawlikowski, Reżyser, Laureat Oscara
Andrzej Pągowski, Artysa Sztuk Wizualnych
Luk Perceval, Reżyser
Jan Peszek, Aktor
Jacek Poniedziałek, Aktor
Paweł Potoroczyn, Pisarz, Dyplomata Menadżer kultury
Halina Przebinda, Reżyserka
Ewa Puszczyńska, Producentka, Laureatka Oscara
John Rivera, Dyrektor artystyczny Playwrites Arena Los Angeles
Anda Rottenberg, Historyczka sztuki
Karolina Rozwód, Menadżerka kultury
Piotr Rypson, Historyk sztuki
Andrzej Saramonowicz, Pisarz, Scenarzysta, Reżyser
Andrzej Seweryn, Aktor, Reżyser, Menadżer Kultury
Piotr Siemion, Pisarz
Małgorzata Szczęśniak, Artystka, Scenograf, Twórczyni Kultury
Wojciech Smarzowski, Reżyser
Agnieszka Smoczyńska, Reżyserka
Beata Stasińska, Wydawczyni
Louise Steinman, Pisarka
Maciej Stuhr, Aktor, Reżyser
Paweł Szkotak, Reżyser
Bartosz Szydłowski, Reżyser, Menadżer Kultury
Aleksandra Szymańska, Menadżerka kultury
Paweł Szymański, Kompozytor
Dr Katarzyna Tórz, Kuratorka Holland Festival
Krzysztof Varga, Pisarz, Felietonista
Krzysztof Warlikowski, Reżyser
Tomasz Wasilewski, Reżyser
Mariusz Wilczyński, Reżyser, Animator
Katarzyna Wodecka, Menadżerka kultury
Cecilia Woloch, Pisarka
Prof. dr hab. Ewa Wycichowska, Artystka, Choregrafka, Menadżerka kultury
Daniel Wyszogrodzki, Autor, Tłumacz, Dziennikarz muzyczny
Michał Zadara, Reżyser
Jacek Żakowski, Dziennikarz, Publicysta