„Harun i Morze Opowieści” Salmana Rushdiego w reż. Karoliny Maciejaszek w Teatrze Lalek w Warszawie. Pisze Anna Czajkowska w Teatrze dla Wszystkich.

fot. Bartek Warzecha

Salman Rushdie, urodzony w 1947 roku w Indiach, od czternastego roku życia mieszkał w Wielkiej Brytanii, gdzie ukończył Uniwersytet w Cambridge. W 2000 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Debiutował w 1974 roku powieścią Grimus, a jego twórczość przyniosła mu liczne nagrody literackie. Dwie ze swoich książek dla dzieci – Harun i Morze Opowieści oraz Luka i Ogień Życia – zadedykował synom: starszemu Zafarowi i młodszemu Milanowi.

Przygody Haruna, syna Raszida Khalify, znanego opowiadacza baśni i Mistrza Wodolejstwa, stały się inspiracją dla Karoliny Maciejaszek, która w Teatrze Lalka podjęła się reżyserii spektaklu opartego na tej niezwykłej historii.

Moc słowa i wyobraźni

Bajki pomagają dzieciom odkrywać świat wartości – uczą znaczenia dobra, sprawiedliwości, odwagi, przyjaźni i poświęcenia. W pewnym momencie rozwoju młody człowiek potrzebuje fikcji i magii, by lepiej rozumieć rzeczywistość i określać własne potrzeby. Słowo odgrywa w tym procesie kluczową rolę – jego bagatelizowanie może prowadzić do spłycenia myślenia, ograniczenia zdolności krytycznych, a nawet obojętności wobec spraw istotnych.

W spektaklu historia chłopca pragnącego pomóc ojcu odzyskać dar opowiadania staje się pretekstem do refleksji nad potęgą języka i ucieczką od dominującej kultury obrazu. Twórcy w subtelnym, ale pełnym treści dialogu z widzami podkreślają, że to właśnie słowo czyni nas wolnymi i odważnymi, a zabawa nim otwiera drogę do odkrywania siły wyobraźni – daru, który każdy z nas posiada.

Baśniowy świat na scenie

Tytułowy Harun wyrusza w pełną niebezpieczeństw podróż, by przywrócić ojcu zdolność tworzenia baśni. Jego przygody ożywiają na scenie pomysłowe lalki – przypominające Muppety ryby Mnuste, które mówią wierszem. Magię spektaklu buduje również barwna, dynamiczna scenografia oraz pełne fantazji kostiumy autorstwa Pawła Walickiego. Nieodłącznym elementem widowiska są także piosenki, napisane przez autorkę adaptacji i reżyserkę do nowoczesnych kompozycji Mateusza Czarnowskiego.

Teatralna uczta dla dzieci i dorosłych

Twórcy spektaklu wciągają widzów w świat pełen humoru i niezwykłości. Dzieci zachwycają się grą językową, zabawnymi kalamburowymi dialogami i wartką akcją, dorośli zaś dostrzegają alegoryczny wymiar przedstawienia oraz nawiązania do literatury.

Aktorzy – jak zawsze w Teatrze Lalka – doskonale interpretują zarówno teksty, jak i piosenki, wzbogacając je dynamiczną choreografią Wioletty Fiuk. Doświadczona obsada – Wojciech Pałęcki, Grzegorz Feluś, Agnieszka Mazurek i Roman Holc – urzeka dykcją oraz umiejętnością budowania wielowymiarowych postaci. Ich młodsi koledzy, Marcin Nowicki, Jan Stasiczak i Bartosz Krawczyk, z pełnym zaangażowaniem dotrzymują im kroku, zarażając widzów swoją energią.

Teatr jako przestrzeń wyobraźni

Baśnie i literatura odgrywają kluczową rolę w rozwoju dziecka – pobudzają kreatywność, wzbogacają słownictwo, pomagają kształtować mowę. Maluchy uwielbiają zabawy „na niby”, które pozwalają im wcielać się w różne postacie i eksplorować świat fikcji. Harun i Morze Opowieści daje im taką możliwość, oferując nie tylko śmiech i radość, ale także niezwykłe doświadczenie teatralne.

Spektakl bawi i skłania do refleksji, udowadniając, że teatr jest przestrzenią, gdzie wyobraźnia nie zna granic.