Przedstawieniem „Zemsty” Aleksandra hr. Fredry w poniedziałkowy wieczór w Regionalnym Centrum Kultur Pogranicza w Krośnie rozpocznie się cykl „Spór o mur. Tydzień komedii fredrowskiej” poświęcony polskiemu komediopisarzowi, pamiętnikarzowi i poecie w 230. rocznicę jego urodzin.

Jak zachęcała Agnieszka Kaszczyszyn z Regionalnego Centrum Kultur Pogranicza (RCKP) w Krośnie w ramach cyklu „Spór o mur. Tydzień komedii fredrowskiej” na miłośników Fredry, jego twórczości, teatru i sztuk wizualnych czekają wystawy, spacer szlakiem fredrowskim, prelekcja i wykład oraz spektakl „Zemsta” w reżyserii Waldemara Śmigasiewicza, w wykonaniu artystów warszawskiego Och-Teatru, który zainauguruje wydarzenie.

„Hrabia Aleksander Fredro o Polaków życiu sąsiedzkim. Ile to już razy śmieliśmy się ze sporu o mur graniczny i fanfaronad Papkina? Ile wspaniałych i legendarnych kreacji aktorskich zyskaliśmy dzięki Zemście?” – przypomniała Kaszczyszyn.

Jej zdaniem „Zemsta”, to nie tylko klasyka komedii, elementarz komizmu sytuacyjnego, przerysowanych postaci czy humoru słownego, ale również jeden z najbardziej krytycznych utworów o polskości, często w szyderczy i wciąż aktualny sposób wyszydzający nasze narodowe przywary i słabostki.

„Utwór, którego ostrze zaczyna nam doskwierać, gdy mija już śmiech. Zemsta w Och-Teatrze to próba dokonania współczesnej interpretacji tej romantycznej komedii, opowiadająca o konflikcie między Cześnikiem a Rejentem, ale jednocześnie wykpiwająca nas samych i czasy, w których żyjemy” - oceniła.

W ramach cyklu „Spór o mur” RCKP zaprasza także na wystawę „Teatralne życie kostiumu”, na której swoje miejsce znalazły wybrane projekty strojów ze spektakli wystawianych w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie.

Jak wyjaśniła Kaszczyszyn, „Teatralne życie kostiumu” to wystawa, która powstała w czasie opracowywania materiałów przekazanych do Archiwum Państwowego w Rzeszowie przez Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie.

„Pracownicy uznali, że byłoby niepowetowaną stratą zamknąć tak piękne projekty kostiumów w teczkach i odłożyć na półkę. Wraz z pracownikami Teatru przygotowali najpierw publikację książkową, a potem wystawę, którą będzie można zobaczyć w Regionalnym Centrum Kultur Pogranicza w Krośnie” - wyjaśniła.

W programie cyklu, który potrwa do niedzieli, jest jeszcze m.in. prelekcja „W zaciszu domowym”, podczas której przedstawiciele Archiwum Państwowego w Rzeszowie przybliżą temat archiwów domowych, sposobów ich zabezpieczania, przechowywania i udostępniania.

Kaszczyszyn zwróciła uwagę, że Aleksander Fredro często korzystał z archiwaliów, wiele wybitnych sztuk powstało właśnie dzięki archiwom. Wskazała właśnie na „Zemstę”, której akcja toczy się nieopodal Krosna, na - wniesionym w wianie przez żonę Zofię z Jabłonowskich Skarbkową - zamku Kamieniec.

„Komedia nie powstałaby, gdyby Aleksander Fredro nie odnalazł dokumentów sądowych sporu między Firlejami a Skotnickimi - niegdysiejszymi właścicielami zamku. To udowadnia, jak ważne jest dbanie o rodzinne pamiątki, także te w formie dokumentów. To w nich odnajdziemy zapis historii naszych przodków. Nie tylko tej wielkiej historii, znanej z kartek podręczników, ale także tej małej, lokalnej, rodzinnej” – przypomniała.

Kolejnym punktem programu cyklu „Spór o mur. Tydzień komedii fredrowskiej” będzie wykład „Wokół Fredry-prelekcja o czasach, w których żył Fredro”, w czasie którego będzie można posłuchać ciekawostek, anegdot i historii opowiadających o życiu Aleksandra Fredry, pokazujących „światłość tej postaci i jego wpływ na społeczeństwo”, a także o czasach, w których żył komediopisarz.

Z kolei wystawa „Szlak fredrowski” przygotowana przez Lokalną Organizację Turystyczną prezentuje szlak obejmujący tereny Polski i Ukrainy związane z Aleksandrem Fredrą. Poszczególne punkty szlaku zostały zaprezentowane na przygotowanych planszach znajdujących się w archiwum Regionalnego Centrum Kultur Pogranicza, uzupełnione anegdotami i ciekawostkami z życia dramatopisarza.

„W trakcie tygodnia komedii fredrowskiej chętni będą prowadzeni szlakiem i bawieni opowieściami. Do udziału zapraszamy najmłodszych i nieco starszych, których oprowadzi aktor Jacek Buczyński” – zapraszają organizatorzy.

Inicjatorzy cyklu pamiętali także o najmłodszych. Właśnie z myślą o nich przygotowane zostały zabawy, zajęcia plastyczne, czytanie utworów Aleksandra Fredry.

Na większość wydarzeń w ramach cyklu (z wyjątkiem spektaklu) wstęp jest bezpłatny. Na niektóre wymagane są wcześniejsze zgłoszenia.

Projekt „Spór o mur. Tydzień komedii fredrowskiej” otrzymał dofinansowanie ze środków ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.