Europosłowie wyrazili poparcie dla kluczowych postulatów środowiska twórczego w liście do Komisji Europejskiej. Opowiedzieli się za sprawiedliwym traktowaniem twórców w erze cyfrowej oraz wdrożeniem skutecznych regulacji chroniących kulturę przed wpływem globalnych platform streamingowych i sztucznej inteligencji. Aż jedna czwarta sygnatariuszy listu to eurodeputowani z Polski. 

„Choć globalne platformy streamingowe i sztuczna inteligencja stwarzają nowe, obiecujące możliwości, w których sektor kreatywny odgrywa kluczową rolę, to zmiany te jednocześnie podkreślają konieczność zapewnienia sprawiedliwości oraz ochrony europejskiej siły twórczej i różnorodności kulturowej” – czytamy w liście europosłów do Komisji Europejskiej. Dokument powstał po ostatniej edycji konferencji Meet The Authors, podczas której politycy z całej Unii Europejskiej debatowali o sprawach ważnych dla twórców.

Ochrona praw twórców ważna dla polskich europosłów

W dokumencie uwzględniono dotychczasowe działania Parlamentu Europejskiego, w tym wprowadzenie zasad przejrzystości i odpowiedzialności dla generatywnej sztucznej inteligencji w AI Act. Eurodeputowani podkreślili jednak konieczność skuteczniejszego wdrożenia tych przepisów, aby zapewnić sprawne funkcjonowanie rynku licencjonowania utworów twórców oraz egzekwowanie unijnych regulacji przez dostawców generatywnej AI.

Warto zauważyć, że aż jedna czwarta sygnatariuszy listu to eurodeputowani z Polski. Za postulatami środowiska kreatywnego są Bogdan Zdrojewski, Magdalena Adamowicz, Borys Budka, Adam Jarubas, Dariusz Joński, Ewa Kopacz, Janusz Lewandowski, Joanna Scheuring-Wielgus, Michał Szczerba i Marta Wcisło.

– To mocny sygnał zaangażowania polskich przedstawicieli w działania na rzecz ochrony praw twórców. Niewątpliwie, tak szerokie wsparcie jest wynikiem zarówno aktywności Bogdana Zdrojewskiego, wiceprzewodniczącego Komisji Kultury i Edukacji w Europarlamencie, jak i rosnącej świadomości wśród eurodeputowanych, że twórcy potrzebują silnej ochrony w dobie dynamicznych zmian technologicznych – twierdzi Ferid Lakhdar, kompozytor, producent muzyczny i wiceprezes Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, a także uczestnik konferencji Meet The Authors.

Platformy streamingowe pod lupą

Wśród tematów poruszonych w tekście polityków Unii Europejskiej znalazły się również relacje twórców z globalnymi platformami. „Dominujące usługi wideo na żądanie nadal narzucają umowy typu buy-out, które wykorzystują twórców, pozostawiając im niewielki wybór poza zaakceptowaniem nieuczciwych warunków. Parlament wielokrotnie potępiał te praktyki, a teraz pilnie potrzebne są działania legislacyjne” – czytamy w liście.

Zwrócono również uwagę na obecny model funkcjonowania branży muzycznej, który według krytyków nie zapewnia skutecznej kontroli nad działaniami platform streamingowych, co prowadzi do „dewaluacji pracy twórców”. 

– Zgadzam się, że aby chronić różnorodność kulturową i zagwarantować autorom uczciwe wynagrodzenie, konieczne są odpowiednie regulacje na poziomie Unii Europejskiej – dodaje Ferid Lakhdar z ZAiKS-u. – Rozwój finansowy globalnych serwisów cyfrowych wcale nie przekłada się na wzrost wynagrodzeń dla autorów. Narastają również obawy dotyczące rosnącej obecności muzyki generowanej przez sztuczną inteligencję w katalogach platform streamingowych. W tym zakresie liczymy na działania na poziomie unijnym, więc głos europejskich polityków jest bardzo istotny. Dziękujemy wszystkim eurodeputowanym, którzy podpisali się pod listem i liczymy na kolejne działania – zauważa.

Europosłowie: Komisja musi podjąć działania

Sprawiedliwe traktowanie twórców i ochrona kultury w Europie to nie tylko kwestia wartości artystycznych, ale także kluczowy element przyszłości gospodarki. Jak podkreślono w liście, sektor kreatywny w UE generuje ponad 650 miliardów euro rocznie i zapewnia zatrudnienie dla około 8 milionów osób.

„Komisja musi teraz podjąć zdecydowane działania, aby dokończyć rozpoczęty proces. Nadszedł czas, by wielokrotne apele Parlamentu przełożyć na konkretne rozwiązania – chroniące twórców, wspierające sprawiedliwy podział zysków i umacniające pozycję Europy jako globalnego lidera kultury i kreatywności” – podsumowują autorzy listu.