„D.N.A.” na podstawie dramatu Dennisa Kelly’ego w reż. Wawrzyńca Kostrzewskiego w Teatrze Studyjnym w Łodzi na Festiwalu Szkół Teatralnych. Pisze Wiesław Kowalski w Teatrze dla Wszystkich.
W inscenizacji D.N.A. w reżyserii Wawrzyńca Kostrzewskiego, zaprezentowanej podczas Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi, dominującym motywem staje się studium wspólnoty uwikłanej w traumę oraz rozpadu jej wewnętrznych mechanizmów etycznych. Reżyser – świadomy laboratoryjnej konstrukcji tekstu Kelly’ego – rekonfiguruje klasyczną strukturę dramatu młodzieżowego w parabolę o społeczeństwie pozbawionym figur autorytetu, prawa i transcendencji.
Spektakl operuje estetyką minimalizmu i redukcji scenicznej, co podkreśla klaustrofobiczny charakter przestrzeni – nieokreślonej topograficznie, a jednak wyraźnie nacechowanej jako strefa liminalna: pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, winą a jej wyparciem. Kostrzewski buduje napięcie nie poprzez akcję, lecz przez konfrontację postaw – hermetyczną dynamikę grupy, stopniowo dekonstruowanej przez narastające napięcia psychiczne i moralne.
Młodzi aktorzy prezentują świadomość formy i konwencji. Posługują się językiem dramatycznym Kelly’ego – stylizowanym na mowę potoczną, pełnym elips i zawahań – z dużą precyzją rytmiczną i psychologiczną. Pauzy, niedopowiedzenia, przerywniki stają się tu nie tylko środkiem ekspresji, ale narzędziem dramaturgicznym: obnażają proces formowania się tożsamości w warunkach opresji i niepewności. Dialog grupowy przechodzi w swoistą partyturę emocjonalną – dramat nie tyle się opowiada, ile rytmicznie pulsuje napięciem.
Interesującym zabiegiem inscenizacyjnym jest zatarcie granic między narracją realistyczną a symboliczną. Przestrzeń sceniczna – oszczędna, niemal abstrakcyjna – zostaje uzupełniona ruchem, światłem i intencjonalnym chłodem reżyserii. To właśnie ta formalna powściągliwość pozwala lepiej uwypuklić dramatyzm sytuacji granicznej, w której zostają osadzeni bohaterowie – wyizolowani, odcięci od struktur społecznych, zdani na własne, niedojrzałe mechanizmy interpretowania rzeczywistości.
Ostatecznie spektakl staje się studium zbiorowej paniki i mechanizmów wyparcia. Z jednej strony odwołuje się do klasycznych tropów (choćby Władca Much Goldinga jako oczywista rama odniesienia), z drugiej – aktualizuje je w kontekście współczesnych niepokojów generacyjnych: kryzysu komunikacji, zaniku języka emocjonalnego, samotności w grupie. Kostrzewski nie moralizuje – pozostawia przestrzeń dla widza, zmuszając go do etycznej reakcji.
„D.N.A.” to nie tylko spektakl dyplomowy, lecz również dojrzały głos młodego pokolenia aktorów, którzy zaskakują świadomością środków scenicznych, umiejętnością budowania napięć zbiorowych oraz wrażliwością na formę. W dobie nadprodukcji emocji i obrazów, ten minimalistyczny, refleksyjny teatr uderza w czuły nerw – i dlatego działa.
