Wydana w 2020 roku książka autorstwa Jacka Wakara  pod tytułem „Zawód: aktor” zdecydowanie nie jest dla miłośników wielkich teorii i analizy technicznej sztuki aktorstwa. Jej lekka forma nie porusza trudnych zagadnień dotyczących metod pracy na scenie, tylko jest wyrazem osobistych przemyśleń i następstw doświadczeń często opisywanych w perspektywie spotkań z innymi artystami. Jednocześnie opowieści bohaterów wypowiadane bez zahamowań mogą być ciekawym przeżyciem dla czytelnika. Bogato opisane  anegdoty  i osobiste studium przypadków, pozbawione nadmiernej emfazy, prowadzone otwartymi pytaniami Jacka Wakara nie zamykają przestrzeni do wypowiedzi. Przestronne intymne tło powoduje, że bohaterowie bez skrępowania zrzucają maski, deklarując szczery ton wypowiedzi. Pisze Magdalena Hierowska w Teatrze dla Wszystkich.

fot. mat. Wydawnictwa Czerwone i Czarne

Lektura pozbawiona jest wielkich zawiłości interpretacyjnych,  więc czyta się ją bez komplikacji, łatwo i przyjemnie. Natomiast przejrzystość formy ujętej w bezpośredni sposób sprawia, że opisywane ciekawostki nadają interesujący i żywy kształt portretom psychologicznym bohaterów, często obficie okolonym elementami humorystycznymi.

Czytelnik ma szansę poznać między innymi przygodę Agaty Kuleszy w programie „Taniec z gwiazdami”, a Małgorzata Kożuchowska zwierza się z trudności w czasie pandemii podczas pracy nad premierą „Matki Joanny od Aniołów” w Teatrze Narodowym. Tomasz Kot zauważa amerykańską obsesję szukania w rolach „momentów” i takie też odnajduje w sobie podczas pracy nad  filmem pt. „Bogowie”, który poszerzył mu horyzonty spostrzegania oraz świadomość aktorską na przyszłość. Krystyna Janda, określana jako najważniejsza aktorka polskiego kina, wspomina współpracę z Zygmuntem Hübnerem w  Teatrze Powszechnym. Natomiast Andrzej Chyra, podobno namaszczony na aktora przez samego Tadeusza Łomnickiego, o twarzy przypominającej „kozią dupę” wspomina swojego mistrza jako „paskudnie złośliwego jajcarza”.

Zebrane wywiady z wybitnymi polskimi aktorami pozwalają czytelnikowi poznać i zrozumieć jak trudny jest ten zawód w obliczu wewnętrznych słabości. Niebywała otwartość w wypowiedziach sprawia, iż intymna przestrzeń zwierzeń w tej książce przybliża profesję sceniczną przez niektórych uznaną za wydumaną. Szczere rozmowy, otwarty dialog, ale niestety brak kompozycji zamkniętej, sprawia wrażenie pamiętnikarskiego ujęcia życia postaci tajemniczych i niedostępnych, a jednocześnie pełnych entuzjazmu wobec doświadczeń i otwartości na relacje międzyludzkie.

Bez wątpienia „Zawód: aktor” to idealna lektura umilająca podróż pociągiem, czy zimne jesienne wieczory, nieskomplikowana i przyjemna, a jednocześnie ucząca szacunku wobec trudów egzystencji artystów sceny narażonych na nieustającą ocenę i krytykę. Jeśli czytelnik interesuje się życiem zawodowym i osobistym wybitnych polskich aktorów, bez sensacyjnych skandali i płytkiej rozszczebiotanej narracji, warto zagłębić się w opisywany w tej książce świat, by zrozumieć, że często okazuje się rutyną dnia codziennego i ciężką pracą wymagającą odwagi i wytrwałości w dążeniu do widzenia więcej. Zawód aktora to sztuka wyobraźni, a także trudna walka o przetrwanie ucząca dostrzegać siebie i innych w taki sposób, by stać się zauważonym.