Instytut Teatralny i Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie zapraszają na wystawę „Adam Hanuszkiewicz. Barbarzyńca czy nowator?”, która będzie funkcjonować od 9 grudnia 2024 do 22 stycznia 2025 roku w Pałacu Czapskich przy ul. Krakowskie Przedmieście 5 w Warszawie. Wstęp wolny.
fot. mat. Instytutu Teatralnego
Teatr to rytuał, napięcie, wyładowanie energii, branie energii. To msza profanum. – Adam Hanuszkiewicz
Teatr Hanuszkiewicza od początku wzbudzał gwałtowne spory. Oponenci oskarżali reżysera o spłycanie wielkiej literatury i tanie efekciarstwo, publicystykę i kokietowanie masowej widowni. Szczególnie gorące emocje wzbudzała popularna działalność Hanuszkiewicza pod szyldem Teatru Narodowego, kiedy osiągnęła swoje apogeum.
Polemizowali z reżyserem wybitni krytycy: Konstanty Puzyna, Marta Fik, Jerzy Koenig. Wspierali koncepcje Hanuszkiewicza wybitni naukowcy związani z Instytutem Badań Literackich – Stefan Treugutt, Maria Janion, Ryszard Przybylski i Jarosław Marek Rymkiewicz. Za Hanuszkiewiczem stali przede wszystkim widzowie, tłumnie odwiedzający najpierw Teatr Powszechny, a później – Teatr Narodowy.
„Właśnie dyrekcja Hanuszkiewicza była tym okresem w historii Teatru Narodowego, gdy miał on rzeczywistego partnera w publiczności. Może nie był wtedy Teatrem Narodowym, ale był teatrem narodu.” – Magdalena Raszewska, Teatr Narodowy 1949–2004
Styl reżyserski Adama Hanuszkiewicza kształtował się równocześnie w studiu telewizyjnym i na scenie. Wprowadził do teatru zasady dynamicznego montażu i kompozycji kadru (zwłaszcza w adaptacjach powieści) oraz sposób wykorzystania światła uwzględniający szczególnie aktora lub rekwizyt.
Hanuszkiewicz był demonstracyjnie wierny zasadzie „autonomiczności sztuki teatru”, radykalnie przeciwstawiał się gotowym strukturom dramatycznym – głównie w warstwie wizualnej. Mnożył efektowne pomysły inscenizacyjne, które często dominowały nad całością przekazu. Inspiracji szukał w kulturze popularnej – tym sposobem teatralne skutecznie trafiał w oczekiwania masowej widowni drugiej połowy lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku.
Wystawa podąża szlakiem wybranych najsłynniejszych, wzbudzających największe kontrowersje, przedstawień Adama Hanuszkiewicza. Przypomina również o Hanuszkiewiczu – aktorze.
otwarcie wystawy: 9 grudnia 2024, czynna do 22 stycznia 2025, od wtorku do niedzieli w godzinach 12.00-19.00
miejsce: Pałac Czapskich, ul. Krakowskie Przedmieście 5 w Warszawie
organizatorzy: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
Wystawa „Adam Hanuszkiewicz. Barbarzyńca czy nowator?” organizowana jest dzięki wsparciu z KPO. Sfinansowane przez Unię Europejską Next Generation EU.