W czwartek 2 października w Mazowieckim Instytucie Kultury rozpoczyna się festiwal „Więcej niż teatr. 60 lat Odin Teatret”, który potrwa do niedzieli 5 października.
fot. mat. organizatora
Odin Teatret to jeden z najważniejszych teatrów eksperymentalnych na świecie. Działając nieprzerwanie od 1964 roku, inspiruje kolejne pokolenia twórców i twórczyń. Festiwal prezentuje najnowszą twórczość zespołu, jego 60-letnią historię, metody pracy, a także wielowątkową działalność społeczną, w którą angażują się członkowie grupy. W programie m.in.: polska premiera najnowszego spektaklu Eugenia Barby „Chmury Hamleta”, seminaria z projekcjami filmów dokumentalnych, warsztaty.
Bilety na spektakle są wyprzedane, ale będą wejściówki na wolne miejsca.
Na wszystkie seminaria i projekcje filmowe wstęp wolny.
2–5.10.2025
Mazowiecki Instytut Kultury
ul. Elektoralna 12, Warszawa
Po ponad sześćdziesięciu latach pracy – pisze Eugenio Barba w programie do przedstawienia „Chmury Hamleta” – mogę tylko powtórzyć moje prawdy słowami brazylijskiego pisarza Fernando Sabino.Ze wszystkich rzeczy zostają trzy: pewność, że cały czas zaczynamy, pewność, że musimy kontynuować i pewność, że zostanie nam przerwane, zanim skończymy. Dlatego musimy uczynić z przerwania nową ścieżkę, z upadku taneczny krok, ze strachu drabinę, ze snu most, z poszukiwań spotkanie.
Zespół istnieje od 1964 roku, kiedy to Eugenio Barba, reżyser bez dyplomu, razem z czwórką początkujących aktorów, którzy nie dostali się do szkoły teatralnej, postanowili założyć w Oslo swój własny teatr. Na fali kontrkultury lat 60-tych i z inspiracji Teatrem 13 rzędów Jerzego Grotowskiego, z którym Barba współpracował przez trzy sezony w Opolu. Z Norwegii zespół przeniósł się do Holstebro w Danii, gdzie na terenie dawnego gospodarstwa wiejskiego prowadził „laboratorium teatralne”, skoncentrowane na treningu aktorskim i rozwijaniu własnych technik gry.
W latach 70-tych grupa, jeżdżąc po świecie, wypracowała autorski model wymiany kulturowej z lokalnymi społecznościami – tak zwany barter – oparty na przekonaniu o równości kultur i wartości wzajemnego oddziaływania. „Teatr międzykulturowy” to jedna z nazw, jakimi opisuje się działalność zespołu.
Z inicjatywy Odin Teatret powstała Międzynarodowa Szkoła Antropologii Teatru – International School of Theatre Anthropology (ISTA), a nazwisko Barby jest wymieniane wśród twórców pojęcia „antropologia teatru”. Również od Barby pochodzi termin Trzeci Teatr na określenie ruchu niezależnych grup teatralnych na całym świecie. Odin Teatret przez lata moderował networking całego środowiska, organizując zjazdy, warsztaty, rezydencje artystyczne, festiwale.
Innym ważnym projektem, zainicjowanym przez członkinie grupy, jest The Magdalena Project – międzynarodowy program kobiet działających w sztukach performatywnych – oraz organizacja corocznego festiwalu Transit, poświęconego kobietom w teatrze. Odin Teatret wydaje także czasopismo „Journal of Theatre Anthropology” (JTA).
Do najważniejszych przedsięwzięć ostatnich lat należy Living Archive Floating Islands (LAFLIS) / Żywe Archiwum Pływających Wysp, które powstało po tym, jak Barba przekazał swoją bibliotekę i archiwum Bibliotece Bernardini w Lecce, we włoskiej Apulii, skąd pochodzi. Nowatorskie archiwum w postaci interaktywnej instalacji z materiałów wizualnych, artefaktów, publikacji związanych z biografią Barby, twórczością Odin Teatret i ruchem Trzeciego Teatru.
Osobnym wątkiem w historii zespołu są jego związki z Polską i współpraca z polskimi zespołami teatru niezależnego – m.in. Akademią Ruchu, Biurem Podróży, Teatrem Brama – które gościły w Holstebro lub współtworzyły projekty Odin Teatret. Za wkład w rozwój i popularyzację polskiego teatru za granicą Barba otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego i Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Festiwal Więcej niż teatr. 60 lat Odin Teatret jest okazją zarówno do podsumowań tych sześciu dekad, jak i do refleksji nad tym, co może przynieść jutro. W 2023 roku, po niemal 60 latach, zespół stracił siedzibę i opuścił Nordisk Teaterlaboratorium – instytucję, którą stworzył.
Program
2 października, czwartek
g. 16:00 / filmy / wstęp wolny
Sztuka niemożliwego / The Art of the Impossible
reż. Elsa Kvamme, 2018, 65 minut
Podbój różnicy / The Conquest of Difference
reż. Erik Exe Christoffersen, 2011, 56 minut
g. 19:00 / spektakl / bilety
Echo ciszy / The Echo of Silence
reż. Eugenio Barba, 90 minut
Pokaz pracy warsztatowej Odin Teatret w wykonaniu Julii Varley.
3 października, piątek
g. 10:00 / spektakl dla dzieci 4+ / bilety
Magiczni skrzypkowie
reż. Sergio Bini Bustric, 45 minut
występują Antonia Cioază i Jakob Nielsen
g. 16:00 / seminarium + film / wstęp wolny
Różne dramaturgie – o procesie twórczym w Odin Teatret
Projekcja filmowej rejestracji spektaklu The Chronic Life / Chroniczne życie poprzedzona wstępem Eugenia Barby. The Chronic Life, reż. Chiara Crupi, 2017, 60 minut
g. 19:00 / spektakl / bilety
Chmury Hamleta
reż. Eugenio Barba, 70 minut
występują: Antonia Cioază, Else Marie Laukvik, Jakob Nielsen, Rina Skeel, Ulrik Skeel, Julia Varley
Odbiór spektaklu nie wymaga znajomości języków obcych; publiczność otrzymuje krótki opis scen po polsku.
4 października, sobota
g. 16:00 / spotkanie + film / wstęp wolny
Teatr wzajemności – Odin Teatret i społeczności
Rozmowa Eugenia Barby i Zofii Dworakowskiej oraz projekcja filmu Kraj, w którym drzewa latają, reż. Davide Barletti, Jacopo Quadri, 2015, 92 minuty
g. 19:00 / spektakl / bilety
Chmury Hamleta
reż. Eugenio Barba, 70 minut
Występują: Antonia Cioază, Else Marie Laukvik, Jakob Nielsen, Rina Skeel, Ulrik Skeel, Julia Varley
5 października, niedziela
10:00 / spotkanie + film / wstęp wolny
Kobiety w kolektywach teatralnych – o Projekcie Magdalena
Rozmowa Julii Varley i Agnieszki Berlińskiej oraz projekcja filmu Kobiety w akcji, reż. Chiara Crupi, 2023, 60 minut
12:15 / spotkanie + film / wstęp wolny
Obecność aktora, tancerza, performera – o antropologii teatru
Rozmowa Eugenia Barby i Leszka Kolankiewicza oraz pokaz dokumentacji filmowej.
g. 19:00 / spektakl / bilety
Chmury Hamleta
reż. Eugenio Barba, 70 minut
Występują: Antonia Cioază, Else Marie Laukvik, Jakob Nielsen, Rina Skeel, Ulrik Skeel, Julia Varley
Szczegóły programu: https://www.mik.waw.pl/2-5-pazdziernika-wiecej-niz-teatr-60-lat-odin-teatret
Dostępność: wszystkie spotkania i filmy będą tłumaczone na język polski. Tłumaczenie na PJM dostępne na życzenie– zgłoszenia najpóźniej na 3 dni przed wydarzeniem: [email protected]
Kuratorka festiwalu: Zofia Dworakowska
Producentka festiwalu: Agnieszka Daroch
Rzeczniczka prasowa: Agnieszka Berlińska
Organizator: Mazowiecki Instytut Kultury
Współorganizator: Instytut Kultury Polskiej UW, Sztuki Społeczne
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Partnerzy: Włoski Instytut Kultury w Warszawie, Ambasada Królestwa Danii w Warszawie, Czeskie Centrum Warszawa
Patronat medialny: TVP Kultura
