Inne aktualności
- Warszawa. Open Call w Komunie – ostatni dzień 04.11.2024 19:12
- Warszawa. Festiwal Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu 04.11.2024 19:05
- Warszawa. Pożegnanie Elżbiety Zającówny – w środę 04.11.2024 18:14
- Szczecin. Najbliższy tydzień w Teatrze Polskim 04.11.2024 16:29
- Śrem. Awangardowa edukacja kulturalna: Teatr Instrumentalny Bogusława Schaeffera 2024 04.11.2024 15:22
- Tarnów. Sylwester w Teatrze im. Ludwika Solskiego 04.11.2024 15:10
- Warszawa. Dwa premierowe spektakle Michała Zadary w Muzeum Sztuki Nowoczesnej 04.11.2024 14:44
- Nowy Sącz. Pokaz reżyserskiej wersji kultowego „Czasu Apokalipsy” 04.11.2024 14:39
- Toruń. „AI-Art. Sztuka, technologia i ekologia w teatrze” – nowy projekt Baja Pomorskiego 04.11.2024 14:23
- Warszawa. „Niedźwiedzisio” – premiera streamingowa Teatru Baj 04.11.2024 13:22
- Warszawa. Debata „Historia HI§TORY, czyli Gombrowicz i reszta świata” w POK 04.11.2024 13:02
- Kraków. Teatr Słowackiego zaprasza na premierę „Tak zwanej ludzkości w obłędzie” 04.11.2024 12:45
- Bydgoszcz. XXIII Festiwal Prapremier startuje w najbliższy piątek 04.11.2024 12:41
- Kraków. Krakowska Akademia Musicalu zaprasza na „Piękną i Bestię Jr.” 04.11.2024 11:59
Pierwsze wydania „Dziadów” czy staropolskie rozprawy o upiorach można zobaczyć w Bibliotece Narodowej na wystawie „Dziady – Upiór”. W tym roku mija 200 lat od wydania drugiego tomu "Poezji" Mickiewicza z II i IV częścią „Dziadów”, a upiór jest kluczem do polskiego romantyzmu – powiedział kurator wystawy dr Łukasz Kozak.
Inspiracją do stworzenia wystawy jest 200-lecie wydania drugiego tomu "Poezyj" Mickiewicza z II i IV częścią "Dziadów". Motywem przewodnim jest postać upiora, której charakter wywodzi się z kultury ludowej.
"Wchodząc na wystawę do Biblioteki Narodowej, od razu zobaczymy trzy wyjątkowe skarby, czyli pierwsze wydania Dziadów i drugi tom Poezji Mickiewicza. Motyw przewodni wystawy, czyli upiór, jest kluczem do Dziadów, ich centralną figurą" – powiedział PAP.pl kurator wystawy dr Łukasz Kozak.
Według Kozaka "upiór jest jak człowiek". "Lud tak właśnie definiował upiora, że to jest człowiek o dwóch duszach. Może być zły, a może być dobry. Gdy taki człowiek umierał, jedna z jego dusz odchodziła w zaświaty, a druga pozostawała w ciele i sprawiała, że upiór wychodził z grobu" – wyjaśnił.
Przypomniał, że upiory z Rzeczypospolitej urosły do rangi zagadnienia naukowego, analizowanego w całej niemal Europie. Pojawiały się już w szesnastowiecznych pracach padewskich medyków, które powstały na zlecenie Jana Zamoyskiego, pisali o nich paryscy erudyci, a później niemieccy protestanccy teologowie.
"Dopiero pojawienie się w XVIII stuleciu bałkańskich wampirów przyćmiło światową sławę polskich upiorów, przez oświecenie uznanych za przejaw ciemnoty i zabobonu" – dodał.
Na wystawie można zobaczyć również pierwsze wydanie "Wiedźmina" Andrzeja Sapkowskiego. Egzemplarz nie znalazł się na wystawie przypadkowo, bo – jak wyjaśnił kurator – Sapkowski inspirował się kulturą ludową.
"Wiemy, że Sapkowski, tworząc swój wiedźmiński debiut, opierał się na folklorze, podobnie jak Mickiewicz. Zresztą tego Mickiewicza u Sapkowskiego też widzimy, on nie jest w stanie od niego uciec" – powiedział.
Zdaniem dra Kozaka postać upiora pozwala odczytywać "Dziady" na nowo. "Jeżeli nałożymy na Dziady wierzenia greckie, prawosławne, które były mocno zakorzenione tam, gdzie Mickiewicz widział obrzęd dziadów, to myślę, że cały czas jesteśmy ciągle przed wielkimi perspektywami, aby ten nasz narodowy dar na nowo interpretować" – podsumował Kozak.
Wystawę "Dziady – Upiór" można oglądać do 6 stycznia w Bibliotece Narodowej w Warszawie.