Instalacja Ten pokój chce w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski to przestrzeń zaprojektowana przez dorosłe osoby w spektrum autyzmu, którym w procesie twórczym towarzyszyły kuratorki Aleksandra Rajska i Anna Szary. Instalację współtworzyły projektantki Matylda Halkowicz i Marta Szostek, choreografka Monika Kiwak oraz kompozytor Patryk Zakrocki.
fot. Mada Zielińska
Instalacja powstała w ramach projektu AUT/ART realizowanego w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski we współpracy z Fundacją SYNAPSIS. Wygląd tej przestrzeni jest wynikiem warsztatów twórczych, w których uczestniczyła grupa dorosłych osób w spektrum autyzmu wyłoniona w otwartym naborze. Warsztaty rozpoczęły się od wzajemnego poznania, sprecyzowania potrzeb i oczekiwań, co było ważne dla późniejszych działań projektowych. Ostateczny kształt instalacji powstawał bowiem na bieżąco, bez wstępnej koncepcji czy założeń. Tematem działań były relacje pomiędzy uczestnikami, ich odbiór sztuki, szukanie form wyrazu artystycznego, a jako ostatecznie przyjęty temat instalacji została wskazana komunikacja i jej rozmaite aspekty, z którymi uczestnicy projektu zmagają się na co dzień. W całym procesie warsztatowym najważniejsza była droga dochodzenia do rozwiązań, kolektywne podejmowanie decyzji, indywidualne wybory i wzajemne uczenie się empatii, porozumienia oraz alternatywnych form komunikacji poprzez kolor, fakturę czy kształt. Środkami wyrazu, oprócz sześciu obiektów przestrzennych, które powstały, była także ścieżka dźwiękowa zaprojektowana we współpracy z muzykiem i kompozytorem Patrykiem Zakrockim oraz ruch, który uczestnicy opracowali z choreografką Moniką Kiwak. Działanie performatywne zarejestrowane w dniu wirtualnej premiery było inspirowane wyglądem instalacji, a także było próbą wejścia w niewerbalny dialog z przestrzenią, która według nadanego jej tytułu czegoś od widza chce. Ten pokój chce to intrygujące hasło, które prowokuje do interakcji z zastaną przestrzenią. Głosy uczestników pojawiające się w ścieżce dźwiękowej podsuwają pewne rozwiązania, ale widzowie są zaproszeni do odszukania własnych zakończeń tytułowego zdania.
Instalacja miała swoją wirtualną premierę w grudniu 2020 roku. Wciąż można zapoznać się z interaktywnym modelem 3D na stronie www.u-jazdowski.pl, a od 2 lutego 2021 będzie ją można także zobaczyć na żywo. Planowane jest oprowadzanie kuratorek po przestrzeni w ramach cyklu Sztuka z perspektywy, spotkanie online z twórcami i twórczyniami Ten pokój chce, a także cykl spotkań poświęcony udostępnianiu instytucji kultury dla autystów.