Kultowy, awangardowy teatr La Mama w Nowym Jorku prezentuję sztukę Witolda Gombrowicza „Ślub”. Jest to amerykańsko-polska produkcja w inscenizacji, która dla widzów może być bliska także doświadczeniom z ich własnego kraju.

„+Ślub+, w tłumaczeniu Louisa Iribarne, to sztuka, która zgłębia tematy tożsamości, władzy i natury rzeczywistości. Śledzimy w niej losy Henryka, młodego żołnierza, który wraca do domu z wojny i odkrywa, że jego świat pogrążył się w chaosie. W sekwencji przypominającej sen granice między rzeczywistością a iluzją zaczynają się zacierać” – opisuje inscenizację teatr.

Inscenizacja w La Mama, którą można zobaczyć do 6 października jest pierwszą profesjonalną produkcją „Ślubu” w Nowym Jorku. Powstała przy współpracy teatru z Instytutem Kultury Polskiej (IKP), Teatrem Powszechnym w Radomiu oraz Instytutem Adama Mickiewicza (IAM).

Producentami spektaklu są dyrektor Teatru Powszechnego Małgorzata Potocka i kurator filmu i sztuk performatywnych w IKP Tomek Smolarski. Pośród wykonawców jest także amerykańska aktorka polskiego pochodzenia Anna Podolak, kreująca rolę matki głównego bohatera Henryka (Alex Scoloveno).

Spektakl reżyseruje Zishan Ugurlu. W rozmowie z PAP mówiła, że przez ostatnie 18 lat, z Smolarskim z pasją pielęgnowali marzenie o wprowadzeniu produkcji „Ślubu" w życie. Pragnęła, żeby publiczność była głęboko zaangażowana w centralne tematy twórczości Gombrowicza i zmotywowana do podejmowania znaczących działań.

Indagowana czy "Ślub" przemawia do współczesnej publiczności w Nowym Jorku, zauważyła, że słowa Gombrowicza: "Zniekształcone! Zniszczone! Przemieszczone!" oddają nasze czasy.

„Doskonale współgrają z dzisiejszą Ameryką, gdzie kłamstwa, ignorowanie faktów i zaprzeczanie sensowi prawdy są zawsze usprawiedliwiane moralną elastycznością. Naginanie prawdy i tworzenie kłamstw dla swojego celu to rzeczywistość współczesnej Ameryki!” – oceniła m.in Ugurlu.

Potocka wyjaśniła PAP, że pierwszy projekt wystawienia „Ślubu" w La MaMa poniósł fiasko z powodu pandemii i problemów finansowych.

„Obiecałam im pomóc finansowo i dzięki wsparciu MSZ oraz Instytutowi Adama Mickiewicza, żeby przedstawienie zostało zrealizowane i pokazane w Polsce na naszym międzynarodowym festiwalu Gombrowicza. Wspaniałym artystycznym wkładem Polaków w nowojorskie przedstawienie jest też scenografia Michała Dracza i kostiumy Krystiana Szymczaka” - dodała.

Potocka zapowiedziała, że spektakl obejrzą także widzowie festiwalu Gombrowicza w Teatrze Powszechnym w Radomiu 19 października, a 22 w Teatrze Dramatycznym w Warszawie.

„Myślę, że także dla Polaków będzie to fantastyczny spektakl. Zishan zrobiła to w wyjątkowy sposób. Przepuściła myśl Gombrowicza przez pryzmat Ameryki, Trumpa, wybory, traumy wojny i napięcia” – zaznaczyła Potocka. Wyraziła nadzieję, że sukces w artystycznym nowojorskim świecie, a publiczność przyjmuje spektakl owacjami na stojąco, pozwoli na realizowanie kolejnych polskich projektów w USA.

Smolarski tłumaczył, że po obejrzeniu inscenizacji Operetki Gombrowicza Ugurlu w Teatrze La Mama w 2006 roku zdał sobie sprawę, że ma ona wspaniałe wyczucie twórczości Gombrowicza.

„Pierwszą próbę produkcji podjęliśmy dwa lata temu, ale niestety pandemia pokrzyżowała nam plany. Nawiązaliśmy wtedy kontakt z dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Gombrowiczowskiego, Małgorzatą Potocką, którą wciągnęliśmy na pokład naszej produkcji. Dzięki temu oprócz zaproszenia na festiwal w Polsce, mamy także scenografię Dracza oraz kostiumy Szymczyka” – wyliczył Smolarski.

Spektakl oglądał m.in. prof. Allan Kuharski, według IKP najwybitniejszy znawca Gombrowicza w USA.

„Widziałem 12 produkcji +Ślubu+ w różnych miejscach na świecie i za każdym razem czuję, że moja znajomość tej sztuki zaczyna się od nowa. Produkcja Ugurlu i jej utalentowana, odważna obsada aktorska jeszcze bardziej mi to uświadomiły. W mieście, które nie pamięta przedstawień Gombrowicza, ta premiera miała charakter debiutu wielkiego nowego dzieła. Ludzie z nowojorskiego teatru są przekonani, że widzieli wszystko. Ale czegoś takiego jeszcze nie widzieli” – przekonywał Kuharski.