Teatr Horzycy zaprasza 12 czerwca na „Zszywanie Europy”, czyli trzy rozmowy poświęcone Krystynie Meissner, wieloletniej dyrektor toruńskiego teatru i założycielce Festiwalu Kontakt. Spotkania poprzedzi (ok. godz. 11:00) nadanie Scenie na Zapleczu imienia jej inicjatorki. Wydarzenia odbędą się w ramach 26. Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Kontakt.

„Zszywanie Europy” będzie spotkaniem z ludźmi teatru, których zawodowe ścieżki skrzyżowały się z Krystyną Meissner. Będziemy rozmawiali z jej współpracownikami oraz z artystami, których twórczości towarzyszyła. Wspólnie z dyrektorkami i dyrektorami festiwali teatralnych zastanowimy się natomiast nad tym, jak odpowiedzieć na dwa kryzysy – pandemiczny i wojenny – z którymi musimy się mierzyć. Jak w tej nowej sytuacji twórczo kontynuować działania, których pomysłodawczyni toruńskiego Kontaktu i wrocławskiego Dialogu była prekursorką?

W spotkaniach wezmą udział: Zenon Butkiewicz, Piotr Cieplak, Agata Grenda, Piotr Gruszczyński, Wojciech Majcherek, Olga Nowakowska, Jadwiga Oleradzka, Aleksandra Semenowicz, Bartosz Szydłowski, Tomasz Kireńczuk (online), Ewa Pilawska (online). Moderacja: Jan Karow

W 1991 roku Krystyna Meissner przedstawiała formułę nowego festiwalu w ten sposób: „Aktualnie istnieje potrzeba zszywania Europy, Wschodu z Zachodem”. Minęły ponad trzy dekady, a te słowa ponownie nabrały aktualności. Ich Autorki już z nami nie ma, lecz idea wyrażona w przededniu pierwszej edycji Kontaktu pozostała – dziś może wydawać się jeszcze trudniejszym wyzwaniem.

O Krystynie Meissner:

Krystyna Meissner w 1983 r. objęła stanowisko dyrektorki Teatru Horzycy i postawiła na współczesną dramaturgię. Na inaugurację swojej dyrektury wybrała Kartotekę Tadeusza Różewicza (1983 r.), co sama określiła później jako „ostre wejście”, które miało stworzyć wyrazistą cezurę. Za jej ważniejsze realizacje w okresie toruńskiej dyrekcji uważa się m.in. Balladynę Juliusza Słowackiego (1984 r.) i Zmierzch Izaaka Babela (1987 r.).

Za jej dyrekcji powstała funkcjonująca do dziś Scena Propozycji Aktorskich, w ramach której aktorzy zgłaszali i realizowali własne propozycje sceniczne, które następnie mogły wejść do repertuaru. Kolejnym novum było stosunkowo regularne tworzenie spektakli ze stałym miejscem grania poza siedzibą teatru, np. w podziemiach ratusza, Dworze Artusa, Muzeum Etnograficznym, starym forcie czy budynku dawnej stajni. Krystyna Meissner wprowadziła do repertuaru sporo przedstawień muzycznych, w tym także spektakle dla dzieci wykorzystujące wielką literaturę muzyczną (np. Czarodziejski flet według Wolfganga Amadeusza Mozarta, reż. Janusz Pieczuro, 1984 r.).

Cechą toruńskiej sceny w tym okresie była otwartość na młodych, rokujących twórców. W 1989 r. Piotr Cieplak debiutował jednoaktówkami Fredry, zaś w 1994 r. odbyła się premiera Kupca Weneckiego Szekspira w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego.

Ważną decyzją Krystyny Meissner było również powołanie prekursorskiego Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Kontakt. Przemiany polityczne w Europie, w tym dążenia do niepodległości państw bloku komunistycznego, stały się asumptem do powstania idei Kontaktu, zasadzającej się na łączeniu – tak długo rozdzielonych – Wschodu z Zachodem. Po czterech latach dyrektorka otrzymała Paszport Polityki za – jak uzasadniała redakcja – „festiwal Kontakt w Toruniu, znakomicie podtrzymujący kontakt teatru polskiego ze światem: bliższym i dalszym”.

W styczniu 1994 r. otwarto Scenę na Zapleczu. Pierwszą premierą na deskach nowej, mieszczącej ok. 110 widzów sceny była Zemsta Fredry w reżyserii dyrektorki. Spektakl grano 150 razy.

[fragment z: Marta Siwicka, „Na ostrzu Melpomeny” [w:] „Zorganizowany obłęd”, Toruń 2020]