…osób, które współdzielą radość łączenia się we wspólnym ruchu, doświadczymy poczucia psychicznego podniesienia i umocnienia. Poruszając się razem, tworzymy jedną grupę, przypominającą plemię i rozumiejącą się bez słów. Wspólnie odbywamy podróż ku harmonii lub pełnym emocji przygodom. Kroki i gesty – takie same lub różne, zespolone czasem i przestrzenią – zapraszają osoby uczestniczące w grupowym tańcu do wyjątkowego połączenia się ze sobą i innymi. W zależności od metod i praktyk tanecznych proponowanych w ramach sesji/warsztatów/zajęć będzie otwierało się specyficzne pole improwizacji i autoekspresji. Pisze Paulina Wycichowska w felietonie dla portalu taniecPOLSKA.pl.
Nad przebiegającymi procesami będzie czuwała osoba pełniąca funkcję instruktora/instruktorki lub facylitatora/facylitatorki. Niektóre z metod istnieją już długo, a ostatnie lata przyniosły prawdziwy rozkwit różnorodnych form tego typu aktywności – przyjrzyjmy się paru z nich.
Szeroko pojęty taniec terapeutyczny to grupowe zajęcia, które mogą być adresowane do różnych odbiorców – od małych dzieci po dorosłych. Ich struktura jest bardzo elastyczna i polega na podejmowaniu określonych działań proponowanych przez osobę prowadzącą: mogą to być zadania mocno ekspresyjne albo minimalistyczne, sprowadzające się tylko do samoobserwacji gestu. W zależności od potrzeb i charakteru grupy, zajęcia mogą opierać się na konkretnych gatunkach, rodzajach i formach tańca, jak przykładowo taniec towarzyski, ludowy, współczesny, teatr tańca, aż po interpretacje tańców etnicznych w postaci tańców w kręgu.
Ruch Autentyczny zakłada poruszanie się w ustalonych ramach czasowych z zamkniętymi oczami, podążając za naturalnymi impulsami z naszego ciała pod czujnym okiem certyfikowanej osoby prowadzącej. Ważnym etapem zamykającym proces jest werbalizacja, spisanie lub narysowanie wrażeń. Natomiast taniec intuicyjny jest swobodną, spontaniczną formą wyrażania siebie, która może, ale nie musi być prowadzona. Poruszenia ciała przebiegają tu bez określonego schematu, czy choreografii – odpowiadają naturalnej potrzebie rytmu i ekspresji w nieoceniającej przestrzeni.
Z kolei 5 Rytmów® według Gabrielle Roth to praktyka dynamicznej medytacji w ruchu, prowadzona przez licencjonowanych nauczycieli tej metody. Zajęcia polegają na sterowanej instrukcjami improwizacji. Każdy z proponowanych rytmów jest światem dla samego siebie, odwołaniem do jakiegoś aspektu ludzkiego życia i rodzaju energii, a razem tworzą tak zwaną „Falę”, która działa głęboko na emocje, harmonizuje i uzdrawia. Z połączenia 5 Rytmów, psychoterapii Gestalt, ustawień rodzinnych i elementów szamanizmu, Ya’Acov i Susannah Darling Khan stworzyli Movement Medicine. Jest to aktywna i ucieleśniona medytacja, która otwiera drogę do refleksji, wzmocnienia przestrzeni osobistej, ale i przynależności do wspólnoty, nawiązania relacji z siłą kreacji wewnętrznej i zewnętrznej. Zajęcia są prowadzone przez osoby, które ukończyły szkolenie z tej metody.
Inny system ruchu mający na celu integrację i rozwój osobisty to Biodanza, stworzona w latach 60. XX wieku przez prof. Rolando Toro Aranedę. Jej praktyka zakłada intensywne bycie „tu i teraz” w ruchu zwane vivencia, a celem jest pobudzenie witalności, kreatywności, komunikacji emocjonalnej, zmysłowości i poczucia wspólnoty ze wszechświatem. Zajęcia są prowadzone przez certyfikowane facylitatorki i facylitatorów i odbywają się pod znakiem triady: muzyka – ruch – spotkania grupowe.
Terapia Lowena – Bioenergetyka ciała to metoda stworzona Alexandra Lowena, polegająca na odczuwaniu i obserwacji postawy ciała, budujących się w nim napięć, blokad i miejsc utrudnionego przepływu ruchu. Według niego, człowiek żyjący w jedności ciała i umysłu doświadcza harmonii i swobodnego przepływu energii życiowej. Zajęcia polegają na pracy z ciałem, z ruchem i z głosem, w kontakcie fizycznym z innymi uczestniczącymi pod okiem certyfikowanej osoby prowadzącej.
Witalność promuje też Gaga – metoda pracy z ciałem i ruchem opracowana przez światowej sławy izraelskiego choreografa Ohada Naharina, prowadzona przez osoby certyfikowane. Na zajęciach można eksplorować różne jakości ruchu i rozwijać potencjał jego osobistego spektrum. Odpowiednio zaprojektowane instrukcje zapraszają uczestniczących do działania – każdy z nich przeżywa indywidualną i ciągłą podróż w ruchu, stymulowaną różnymi obrazami mentalnymi. Zajęcia podnoszą świadomość ciała, budują jego siłę, wytrzymałość i elastyczność, pomagają przyjrzeć się własnym nawykom ruchowym. Dla osób z niewielkim doświadczeniem ruchowym proponuje się „Gaga People” przystosowaną dla osób w każdym wieku i o dowolnym stopniu sprawności fizycznej, natomiast „Gaga Dancers” otwiera nowe przestrzenie pracy dla ciał doświadczonych już tancerek i tancerzy.
Improwizacja kontaktowa (contact improvisation – CI) to wspólne poszukiwania ruchowe osób, w których wykorzystuje się przede wszystkim pracę z ciężarem ciała i dzielenie się nim poprzez wspólne przetaczanie, opadanie, wzajemne podtrzymywanie się i podnoszenie, czy tworzenie dla siebie przeciwwagi. To także cała filozofia życia i tworzenia relacji, ugruntowana w historii tańca dzięki wielu znakomitym twórcom. Spotkania na których możemy popraktykować CI to „jamy” improwizacji w kontakcie, które rządzą się własnymi zasadami i którym czasem towarzyszy „jam” muzyczny.
Wspominając o przestrzeniach współdzielenia radości i przyjemności tańca, nie można oczywiście pominąć różnych form tańca społecznego. Tango argentyńskie, swing, salsa, kizomba, zouk, polskie tańce tradycyjne, a i także klubowe imprezy taneczne za główny obszar swoich zainteresowań uznają relację z partnerką lub partnerem, ale tworzą też szerokie pole możliwych interakcji w szerszym gronie. Uczestnictwo w takich aktywnościach pozwala wkroczyć zarazem w pewną grupę towarzyską, w której taniec stanowi ważną formę wspólnego spędzania czasu wolnego. Spotkania połączone z potańcówkami relaksują i podnoszą nastrój, a także umożliwiają zawieranie nowych znajomości i budują poczucie przynależności do grupy. Rozwijają też empatię i czułość wobec innych i samego siebie.
A zatem: kiedy na tańce?
***
Tańcząc z czułością to cykl refleksji o pewnym szczególnym rodzaju wrażliwości, którą pozwala rozpoznawać i rozwijać aktywność taneczna. Doświadczanie w taki sposób siebie, innych osób i świata to ścieżka, która niesie potencjał wpływu na rzeczywistość i jej zmiany. Zmiany na „dobre”. Ku znajdowaniu poczucia sprawczości, wartości i swojego szczęścia.