Już za tydzień, na zaproszenie Ośrodka Teatralnego Kana, do Polski przyjedzie Sherwood Chen. Wybitny tancerz, choreograf, znany na całym świecie jako nauczyciel m.in. w Centre National de la Danse Pantin, Independent Dance / Siobhan Davies Studios czy La Ménagerie de Verre, współpracujący z artystami i artystkami takimi jak: Grisha Coleman, Yuko Kaseki, Amara Tabor-Smith, Anna Halprin, Min Tanaka, Xavier Le Roy, inkBoat/Ko Murobushi, Christine Bonansea and Sara Shelton Mann.

W ramach projektu "OKNO - ZBLIŻENIA", który w 2021 roku odbywa się pod hasłem PRZEPŁYWY, poprowadzi warsztat w Młynie-Papierni w Barlinku. 

OKNO – ZBLIŻENIA to coroczny cykl spotkań z ważnymi dla nas twórcami, którzy działają w obszarze teatru, ruchu, tańca, performensu.

To czas, kiedy przestajemy się spieszyć i dajemy sobie szansę na pogłębione rozpoznawanie idei, technik i narzędzi. Kiedy możemy wspólnie z zaproszonymi artystami doświadczyć procesu pracy i poprzez praktykę zbliżyć się do tego, co stanowi bazę i jest źródłem ich poszukiwań.

Naszymi gośćmi są artyści, których droga nas w jakiś sposób fascynuje – których doświadczenie, pasja, determinacja i kształtowane przez wiele lat rzemiosło mogą stać się dla nas punktem odniesienia i cenną inspiracją.

Mamy poczucie, że ich opowieść, ich praktyka, ich bezpośrednia obecność i możliwość rozmowy – to jedna z cenniejszych rzeczy, które mogą się dzięki takiemu spotkaniu wydarzyć.

Do uczestnictwa w warsztatach zapraszamy aktorów, tancerzy, twórców niezależnych grup, animatorów kultury, osoby zainteresowane samorozwojem przez teatr. Na spotkania, pokazy, koncerty i inne wydarzenia zapraszamy wszystkich, którzy są otwarci na nowe i ciekawi tego, czym nasi goście zechcą się z nami podzielić.

Tegoroczne OKNA to trzy artystyczne spotkania w “niosących historię” Młynach, ukierunkowane na proces i pracę w naturze, połączone wspólnym hasłem: PRZEPŁYWY.

Pragniemy zwrócić się ku wielowymiarowości relacji człowieka ze środowiskiem, poddając cielesno-umysłowej refleksji ciągłość naszej świadomości - to, w jaki sposób trwamy, jak istniejemy w procesie „stawania się”.

Ciało ludzkie nie jest przedmiotem. Jest oceanem przepływów i strumieni. Ciała ludzkie nie są zamknięte i jednostkowe. Są - tak jak pogoda - nieustanne zmienne, uczestniczą w kompleksowych i nieskończonych procesach. Istnieją poprzez relacje, konteksty, przestrzenie, pochodzenia i kierunki - jednocześnie je tworząc. 

Wierzymy w wartość wielozmysłowego doświadczenia siebie w świecie, zarówno w życiu osobistym jak i praktyce artystycznej. Spotkanie praktyk somatycznych, głosowych, ruchowych i performatywnych to dla nas droga poszerzania i pogłębiania tego doświadczenia.

Wydarzenia odbędą się w Młynie Papierni w Barlinku oraz Starym Młynie w Przecławiu. W wybór tych przestrzeni organicznie wpisany jest element “site specific” – badań twórczych związanych z miejscem, z jego przeszłością, materialnością, a także szeroko rozumianym środowiskiem. Będą one zaproszeniem do nowego rodzaju orientacji w terenie – tym zewnętrznym jak i wewnętrznym, osobistym. Nastrajając się na rytm “płynnego ciała”, eksplorując “wodne rodowody” naszych tkanek, wikłając się w “sensoryczne mandale”, zanikając w “mozaikach powietrza”.

Sherwood Chen w warsztacie DROGA wraz z uczestnikami zapyta o wieloznaczności i sprzeczności, na których opiera się spotykanie przestrzeni - lasu, ziemi, młyna - poprzez ruch i cielesną obecność. Formaty pracy, które zaproponuje, oparte na jego autorskiej poetyce, zaproszą do różnorodnych sposobów wyczuwania, wczuwania się i wchodzenia w przestrzeń. Jednocześnie sprowokują pytania o wyobrażone percepcje i kulturowy bagaż, które wpływają na naszą relację ze środowiskiem. 

Shannon Cooney podzieli się praktyką MOVEABLE CINEMA, skupioną na pogłębionej świadomości zmysłu wzroku i widzenia w ruchu. Jest to część szerszej metody DYNAMIC EXPANSION, wykorzystującej dostrojenie się do rytmu czaszkowo-krzyżowego, do teraźniejszości “płynnego ciała”, w eksploracjach improwizacyjno-ruchowo-performatywnych.

Jednocześnie, wraz z Aleksandrą Kotecką, Tomaszem Wierzbowskim i Krzysztofem Paździorą, sięgać będziemy do “mozaiki powietrza”, orientując się na słuchanie i “sztukę znikania”, zanurzając się w harmonii tradycyjnych polifonicznych pieśni.

W ostatnim spotkaniu w ramach OKNA zanurzymy się w naszym “płynnym pochodzeniu”. Eksplorując fizyczne i metaforyczne środowiska wodne, przyjrzymy się jak ciekła natura przewodzi różne wymiary czasowości, lokalnej globalności i bogactwo znaczeń i śladów. 

Prowadzeni przez Katarzynę Sitarz i Sylvaina Mereta, za pomocą dźwięku, oddechu i działania, pogłębimy możliwości odkrywania wewnętrznego ruchu, aż do pierwotnych impulsów, z których rodzimy się w każdej chwili. 

PRZEPŁYWY CZ.1

„Droga” – warsztat Sherwooda Chena

Las, choć postrzegany jako miejsce samo w sobie, stanowi wspólnotę drzew, flory i fauny, utrzymywaną siłami napięcia i współpracy. Nasze ludzkie ciała i zmysły wchodzą w las i przejmują go, naładowane romantyzmem i kolonialną dynamiką. Tworzy to nieskończone możliwości spotkania z tą przestrzenią. Prawidłowe lub nieprawidłowe wyczucie pojedynczego miejsca poprzez zmysłową i wyobrażoną percepcję sprawia, że ono i jego odbiorca, stają się pryzmatyczne.

Co to może oznaczać dla uczestników siedmiodniowego letniego odosobnienia artystycznego – twórczej wymiany polskich i zagranicznych artystów?

To laboratorium kładzie nacisk na badania performatywne typu site-specific. Pozwala to każdemu z uczestników na eksplorację poetyki Chena oraz jego - czasem skrycie upolitycznionych - propozycji, na swój własny, indywidualny sposób. Intensywne spotkanie będzie obejmowało: zdyscyplinowany trening na otwartej przestrzeni, bezpośrednio na ziemi pokrytej rosą; sensoryczne spacery i prace w leśnym krajobrazie otaczającym Barlinek; a także pracę artystyczną opartą na trwaniu w czasie (durational art). Ma ona na celu zmiękczenie i przekierowanie zarówno materii czasu jak i jego relacji z przestrzenią. 

W warsztat wpisane będą rozważania nad ziemią – jej widzianymi i niewidocznymi historiami i zapisaną w niej tradycją. Oprócz tego, uczestnicy będą rozpoznawać i reagować na konteksty zabytkowej przestrzeni: XVIII-wiecznego Młyna-Papierni - miejsca indywidualnej oraz zbiorowej pracy i poszukiwań. Miejsca, w którym przenikają się cień, płomień, słońce i lśnienie księżyca.

PRZEPŁYWY CZ.2

„Moveable Cinema/Dynamic Expansion” - warsztat Shannon Cooney

Moveable Cinema/Dynamic Expansion to somatyczna praktyka taneczno-ruchowa stworzona przez Shannon Cooney i ukierunkowana na poszerzanie zmysłu odczuwania i świadomości widzenia podczas ruchu. 

W swojej pracy opiera się na serii mandali, które pozwalają świadomie badać jak rozszerzony zmysł widzenia może pomóc nastroić się na przenikliwe odczuwanie własnego ciała i teraźniejszości. Oprócz praktyk indywidualnych, ćwiczenia w relacji z innymi stwarzają wyzwania i wzbogacają subtelne i silne formy doświadczania. Staje się to istotnym i wiarygodnym narzędziem dla performansu.

Moveable Cinema istnieje w strukturze Dynamic Expansion (Dynamiczne Rozszerzanie) jako zintegrowane i somatyczne podejście zorientowane na system czaszkowo-krzyżowy. Nastrajanie się na fenomeny falowania i stałości prowadzi do ugruntowania praktyki. Nastrajanie się na płynne ciało (Fluid Body) łączy pogłębioną wiedzę z wolnością ruchu. 

Na warsztatach będziemy rozpoznawać jak te praktyki mogą zostać ucieleśnione poprzez „performowanie teraźniejszości”. Będziemy poszerzać praktykę bycia widzianym – zarówno w kontekście teatralnym jak i osobistym.

Będziemy uczyć się sposobów na stworzenie partytur tanecznych/teatralnych/relacyjnych opartych na praktyce somatycznej – tak, aby móc do nich wracać i pracować z nimi w kontekście choreograficznym.

„Mozaiki powietrza” - warsztat Aleksandry Koteckiej, Tomasza Wierzbowskiego i Krzysztofa Paździora

Warsztat bazuje na trzygłosowej polifonii, opierając się na rozmaitych skalach religijnej i ludowej muzyki gruzińskiej i korzystając z podstawowych formuł muzycznych. 

Starannie dobrany zestaw ćwiczeń, wypracowany dzięki dziesięcioletniemu doświadczeniu dydaktycznemu prowadzących, pozwoli wykształcić rodzaj "zmysłu polifonii". Praca nad stabilnym oddechem i emisją głosu oraz nad uważnym słuchaniem podczas śpiewania - aby wsłuchać się nie tylko w każdy ze śpiewanych jednocześnie trzech głosów, ale także w całość pionowego aspektu wykonywanej muzyki, pozwoli stworzyć taką jakość dźwięku, gdzie każdy z indywidualnych głosów znika w brzmiącej w danym momencie harmonii, a wyodrębnienie go słuchem jest niemal niemożliwe. 

Takie podejście ma także wpływ na performera i rodzaj jego skupienia. Rodzaj wrażliwości, który warsztat ma rozwijać, związany jest przede wszystkim ze zdolnością słuchania: w dosłownym sensie – tworzonego w danym momencie dźwięku, ale też w znaczeniu bardziej ogólnym, pozwalającym rozpoznać dokładne jakości danej sytuacji performatywnej.

Warsztat skupiać się będzie na harmonii, a nie na melodii, traktując harmonię jak narzędzie obiektywnej ekspresji. Muzyka stanie się platformą budowania szczególnego porozumienia między uczestnikami oraz ich unikalnym wspólnym doświadczeniem. Wierzymy, że muzyka może stać się namacalna i że spotkania głosów mogą tworzyć mozaiki powietrza.

„Mozaiki powietrza” – koncert gruzińskich pieśni polifonicznych

Aleksandra Kotecka, Tomasz Wierzbowski i Krzysztof Paździora od ponad pięciu lat prowadzą wspólne poszukiwania w obrębie polifonii. W swoim laboratorium pracy z głosem skupiają się przede wszystkim na wymiarze wertykalnym utworów, aby z każdej harmonii wydobyć maksimum brzmienia. Dzięki takiemu podejściu każdy interwał okazuje się jednostką niosącą znaczenia: określone nastroje, napięcia i rozwiązania, same w sobie stanowiące rodzaj mikro-opowieści, a więc stawiające przed wykonawcą wyzwanie wymagające pełnego zaangażowania w działanie wokalne. 

Czerpiąc z tradycji muzycznych posługujących się skalami nierównomiernie temperowanymi, starają się wchodzić w głąb każdego dźwięku, przekraczając zachodnioeuropejskie myślenie o muzyce oparte na klawiaturze fortepianu. W swoim podejściu do pracy wokalnej kierują się przekonaniem, że muzyka może stać się namacalna, o ile uszanuje się pełnię potencjału poszczególnych harmonii. Dzięki takiemu podejściu muzyka staje się medium obiektywnej ekspresji.

Prezentowany materiał jest wynikiem naszej głębokiej fascynacji muzyką gruzińską i wieloletnich poszukiwań laboratoryjnych, mających na celu wydobycie pełni potencjału kryjącego się w harmonii. Gruzińska polifonia uświadomiła nam, że daleko poza poprawnym, czystym śpiewem leży brzmienie pełniejsze, niosące o wiele więcej muzycznych znaczeń, a nawet zdolne zmieniać powietrze między śpiewającymi a słuchaczami w geometryczną mozaikę.

PRZEPŁYWY CZ.3 

“Zanurzenie” - warsztaty Katarzyny Sitarz

"Continuum" - warsztat Sylvaina Mereta

Trzecie spotkanie będzie poświęcone somatycznej eksploracji naszego "płynnego pochodzenia". Prowadzeni przez Katarzynę Sitarz i Sylvaina Mereta zanurzymy się wspólnie w fizyczne i metaforyczne środowiska wodne. Korzystając z przestrzeni Starego Młyna w Przecławiu, będziemy obcować w bezpośrednim kontakcie z przyrodą (pobliski Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry, Rezerwatem Przyrody Kurowskie Błota i Kanały). Przyjrzymy się jak „ciekła natura” przewodzi i przechowuje różne wymiary czasowości, lokalnej globalności oraz bogactwo znaczeń i śladów. Sprawdzimy czego możemy uczyć się od rzeki jako transgranicznego płynnego organizmu, który rozmywa ciała stałe i koroduje struktury. 

Wychodząc od somatycznych technik pracy z ciałem i głosem (BMC, Continuum, Metoda Lichtenbergera, TRE), poszerzonej choreografii, improwizacji oraz autorskich metod prowadzących, pogłębimy możliwości odkrywania wewnętrznego ruchu, aż do pierwotnych impulsów, z których rodzimy się w każdej chwili. Poprzez świadomą praktykę oddechu, dźwięku i ruchu, wyostrzając zmysły i zmiękczając ciało, wypłyniemy poza utarte szlaki postrzegania, myślenia i działania. Spróbujemy na nowo negocjować relacje między sztuką, środowiskiem a naszym ludzkim podejmowaniem społeczno-politycznych i kulturowych decyzji. 

Jak woda praktykuje swój stan skupienia? Czym może być rzeka ludzkich ciał? Jakie ukryte narracje niesie potok słów? 

Ewoluujemy najpierw jako istoty wodne w brzuchu naszych matek, potem stajemy się istotami lądowymi, zależnymi od tlenu, jednak woda wciąż nas wypełnia i utrzymuje przy życiu. Otaczający nas świat słyszymy dzięki płynowi w uszach, który pomaga nam również utrzymać ciało w pozycji pionowej. W Continuum odkrywamy ten płynny rodowód poprzez wokalizowane dźwięki i ruchy. Continuum to proces pogłębiania naszej zdolności do odczuwania, doświadczania i świadomego reagowania na wszystko, co dzieje się wokół i w nas. Emilie Conrad, twórczyni metody, uważana jest za wizjonerkę, a z jej badań i metody pracy czerpie międzynarodowe środowisko profesjonalistów i praktyków somatycznych. Wg Emilie ciało ludzkie nie jest przedmiotem, ale oceanem przepływów i strumieni.

Informacje o artystach:

SHERWOOD CHEN - pracował jako performer z artystami takimi jak Grisha Coleman, Yuko Kaseki, Amara Tabor-Smith, Anna Halprin, Min Tanaka, Xavier Le Roy, inkBoat/Ko Murobushi, Christine Bonansea and Sara Shelton Mann. Prowadzi warsztaty zarówno w studiach tanecznych, przestrzeniach nieteatralnych, w naturze i na terenach zurbanizowanych. Uczył w Centre National de la Danse Pantin, Independent Dance / Siobhan Davies Studios, La Ménagerie de Verre, Oficina Cultural Oswalde de Andrade, Arlequi, Chez Bushwick, Sala Crisantempo, Centro Nacional de las Artes (DF), Caja Escénica del Teatro de Ciertos Habitantes i Maré Center for the Arts. Przez ostatnie dwadzieścia lat, przyczynił się do rozwoju badań Body Weather, zainicjowanych przez Mina Tanakę i jego współpracowników, jako członek zespołu Tanaki - Mai Juku, farmy Body Weather w Japonii jak i później, pracując z założycielami ruchu w Stanach Zjednoczonych i Europie, m.in. Oguri i Christine Quoiraud.

SHANNON COONEY - kanadyjska choreografka, tancerka i pedagog tańca. Od 1993 r. jej choreografie były prezentowane w Kanadzie i Europie. Pracowała z wieloma choreografami, w tym; Benoît Lachambre, Kim Itoh, Peter Chin, Marie-Joseé Chartier, Peggy Baker i Louise Bedard. Występowała w pracach instalacyjnych artystów wizualnych i w licznych improwizacjach performatywnych z muzykami, performerami i artystami. Jej prace wideo były wystawiane w galeriach w Toronto i Berlinie. Przez 6 lat była dyrektorem artystycznym kanadyjskiego kolektywu tanecznego, pracowała także jakie doradca artystyczny dla choreografów i studentów studiów licencjackich tańca na University der Kunst (HZT) w Berlinie oraz jako choreograf i trener dla artystów cyrkowych.

ALEKSANDRA KOTECKA – od 2004 r. współpracuje z Teatrem ZAR. Brała udział w powstawaniu spektakli Ewangelie dzieciństwa, Cesarskie cięcie, Anhelli. Wołanieoraz Armine, Sister. Autorka i współautorka muzyki do filmów oraz spektakli w Polsce i Stanach Zjednoczonych. Twórczyni studia produkcji muzycznej Foxterrier Production. Zajmuje się polifonicznym śpiewem gruzińskim, nad którym pracuje zarówno podczas wypraw źródłowych, jak i w ramach własnych poszukiwań. Wspólnie z Tomaszem Wierzbowskim prowadzi pracę muzyczną do spektaklu Teatru ZAR Anhelli. Skowyt, a razem z Tomaszem Wierzbowskim i Krzysztofem Paździorą prowadzi dogłębny projekt pracy nad polifonicznymi pieśniami gruzińskimi. Zajmuje się muzyką prawosławia, którą poznawała we Lwowie, Sankt Petersburgu i Supraślu. Efektami swojej pracy dzieli się podczas warsztatów. Od 2005 r. praktykuje jogę. Ukończyła trzy roczne kursy doskonalące prowadzone przez Paulinę Stróż, dyplomowanego nauczyciela ze stopniem Junior III. W 2016 r. ukończyła w Indiach ośmiotygodniowy kurs poświęcony oddechowi. Obecnie szkoli się do egzaminu na stopień Introductory II. W swojej praktyce wokalnej oraz w pracy warsztatowej wykorzystuje doświadczenie pracy z oddechem w jodze.

TOMASZ WIERZBOWSKI– aktor i muzyk w spektaklach Ewangelie dzieciństwa, Cesarskie cięcie, Anhelli. Wołanie oraz Armine, Sister Teatru Zar. Autor serii wydawniczej 3/2 poświęconej muzyce (dotychczas w serii ukazały się książki „Jak system równomiernie temperowany popsuł harmonię” Rossa Duffina oraz „Temperacja. Jak muzyka stała się polem bitwy wielkich umysłów zachodniej cywilizacji” Stuarta Isacoffa). Autor i współautor muzyki do filmów krótkometrażowych oraz do spektakli teatralnych w Polsce i za granicą. Wspólnie z Aleksandrą Kotecką zaangażowany w pracę studia produkcji muzycznej Foxterrier Production. Wraz z Aleksandrą Kotecką prowadzi także pracę muzyczną do spektaklu Teatru ZAR Anhelli. Skowyt. W ciągu ostatniej dekady prowadzili wspólnie liczne warsztaty wokalne w Polsce i za granicą (USA, Europa, Azja, Ameryka Południowa) dla uczestników indywidualnych ‒ profesjonalistów i amatorów, grup teatralnych i studentów szkół aktorskich. Dzięki wieloletniej pracy warsztatowej z tak różnorodnymi słuchaczami wypracowali efektywne narzędzia dydaktyczne, które z powodzeniem wykorzystują także w długofalowych programach, takich jak Actor’s Atelier (pierwsza edycja odbyła się w Paryżu i Wrocławiu na przełomie 2018 i 2019 r.).

KRZYSZTOF PAŹDZIORA - absolwent Wydziału Lalkarskiego Akademii Sztuk Teatralnych we Wrocławiu. Od blisko czterech lat kontynuuje pracę studyjną nad śpiewaniem polifonii gruzińskich z Aleksandrą Kotecką i Tomaszem Wierzbowskim. Asystował m.in. przy projekcie warsztatowym w ramach Nilüfer Theatre Festival w Turcji. Współpracuje z Teatrem Klinika Lalek oraz Wrocławskim Teatrem Piosenki pod kierownictwem Bogusława Klimsy.

KATARZYNA SITARZ - tancerka, performerka, choreografka, badaczka głosu i ruchu. W swoich praktykach artystycznych oscyluje pomiędzy sztuką, środowiskiem, choreografią eksperymentalną a kinestetycznym rozumieniem świata. Fascynuje ją relacja głosu, ciała i ruchu, z której tworzy wielowarstwowe, zmysłowe, polifoniczne prace. Od wielu lat studiuje techniki somatyczne oraz wokalno-improwizacyjne, ucząc się od mistrzów takich jak Meredith Monk, Andrew Morrish, Lisa Nelson, czy Irena Tomazin. Jednocześnie zgłębia tajniki neurobiologii, lingwistyki oraz tradycyjnego śpiewu, które eksploruje także w swoich performatywnych działaniach, spacerach dźwiekowych, podcastach i instalacjach. Jest współinicjatorką i kuratorką projektów twórczych i edukacyjnych Fundacji Witryna Kultury w Szczecinie i regularnie współpracuje m.in z Fundacją Art Stations (Poznań/ Szwajcaria), Teatrem Kana w Szczecinie, Teatrem MAAS w Rotterdamie, a także z instytucjami w Europie i na świecie. Studiowała taniec i choreografię w Rotterdam Dance Academy, filologię słowiańską na Uniwersytecie Wrocławskim, Eksperymentalne Sztuki Performatywne w SMASH Berlin oraz głos w Instytucie Fizjologii Głosu Lichtenbergera w Niemczech. Obecnie jest w trakcie certyfikacji pracy metodą TRE®, która reguluje układ nerwowy poprzez neurogeniczne drżenia organizmu. 

SYLVAIN MERET - francuski tancerz, choreograf, improwizator, terapeuta i nauczyciel. Jego kariera taneczna zawsze przeplatała się z ciekawością zrozumienia relacji między ciałem a umysłem przez pryzmat uzdrawiania i transformacji. Studiował sztuki wizualne, taniec współczesny (PARTS) i terapię tańcem (Codarts). Jest licencjonowanym edukatorem i terapeutą Ruchu Somatycznego (Somatic Movement) oraz ambasadorem zarządu ISMETA. Metody Continuum uczył się od jej twórczyni Emily Conrad, szkoląc się także u ekspertów z zakresu somatyki ruchowej takich jak Christine Caldwell czy Amber Grey. Został inicjowany w kilku formach starożytnej mądrości ciała w Brazylii, na Ałtaju, u mistrza Qi Gong Li Jung Fenga oraz u indiańskiego szamana Dancing Thunder.

Od 20 lat zajmuje się taneczną i muzyczną formą improwizacji / kompozycji, intensywnie współpracując m.in. z Katie Duck, Makiko Ito i Collectif Tutti (FR). Na podstawie tych doświadczeń, w połączeniu z metodą Continuum, Sylvain rozwija badania nad dźwiękiem i ruchem w odniesieniu do stanów mózgu, świadomości, transu, ucieleśnienia, powięzi i tkanki łącznej, świadomości komórkowej oraz głębokiego połączenia z naszym środowiskiem. 

Poprzez stowarzyszenie le Souffle co-créateur Sylvain aktywnie szerzy dostęp do Ruchu Somatycznego prowadząc warsztaty, zajęcia, odosobnienia i prywatne sesje we Francji i Europie. Obecnie współtworzy szkolenie „Somanaute”, badające ludzki potencjał poprzez świadome partnerstwo z Naturą jako inteligentnym i ewoluującym twórczym strumieniem.

Projekt OKNO – ZBLIŻENIA dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury z programu Edukacja kulturalna.