Malta Festival Poznań ogłasza pierwszy punkt programu – będzie teatralnie i tanecznie dzięki międzynarodowym artystom i artystkom. Hasłem przewodnim festiwalu, który odbędzie się na przełomie czerwca i lipca, będą „Geografie wyobraźni”.
fot. identyfikacja wizualna: Bękarty
„Haiti, Singapur, Kongo, Białoruś, Turcja – to kraje przywoływane w projektach artystów i artystek zaproszonych na tegoroczną Maltę. Rozstrzelone na mapie świata geograficzne miejsca zyskują swoją tożsamość w gestach, ruchach, wierzeniach i kulturze zamieszkujących je ludzi. To geografii ich wyobraźnia nadaje sens, a jednocześnie ona sama jest zależna od geograficzno-kulturowych uwarunkowań. I właśnie tę lokalność wyobraźni, jej płynność, czasowość, ruch chcemy uczynić tematem tegorocznej Malty” – tak Michał Merczyński i Dorota Semenowicz otwierają tekst programowy Malta Festival Poznań. Dyrektor artystyczny i programerka festiwalu wyjaśniają w ten sposób hasło, które towarzyszy 33. edycji festiwalu: „Geografie wyobraźni / Geographies of Imagination / Географії уяви”.
Festiwal Malta rozpocznie się 28 czerwca i potrwa do 2 lipca. Podczas pięciu dni widzowie i widzki zobaczą prawie 50 wydarzeń, odbywających się w różnych przestrzeniach festiwalowych. Centrum Festiwalowe będzie zlokalizowane w siedzibie Fundacji Malta, w samym sercu miasta, w zabytkowym budynku Arkadii przy ul. Ratajczaka 44. Pozostałe wydarzenia będą prezentowane w wybranych miejscach partnerskich i na ulicach miasta.
Lokalność w świecie globalnym
Publiczność będzie miała okazję zobaczyć, jak lokalność się przekształca i jak przekształcają ją artyści, wybierając się na cztery spektakle teatralno-taneczne.
Multidyscyplinarny spektakl Yishun Is Burning w reżyserii singapursko-niemieckiego artysty Choy Ka Faia jest poświęcony azjatyckiemu szamanizmowi, a dokładnie duchowej praktyce z Yishun, czyli jednego z przedmieść Singapuru. Spektakl Ka Faia to wielokulturowa impreza taneczna z elementami voguingu, przekraczająca granice płci, rasy i religii, celebrująca poszukiwanie w tańcu własnej duchowości. Azjatyckie tradycje szamańskie są dla twórcy punktem wyjścia do spektakli, instalacji i wystaw ukazujących zmiany, którym ulegały pod wpływem m.in. kolonializmu czy rozwoju technologii.
Afrobrazylijska twórczyni Ana Pi w The Divine Cypher przygląda się haitańskim rytuałom wudu, czyli religii powstałej w zetknięciu wierzeń afrykańskich z indiańską kulturą i religią katolicką. Artystkę interesuje miejsce wudu we współczesnej haitańskiej wyobraźni, przede wszystkim w tańcach miejskich. Performans jest podróżą w czasie, łączy przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, taniec i obraz, wyobrażenie i rzeczywistość. W The Divine Cypher znajdują się liczne odniesienia do dzieła amerykańskiej reżyserki filmowej i badaczki Mayi Deren, która dla Any Pi stała się duchową przewodniczką po rzeczywistości i kulturze Haiti oraz partnerką w „rozmowie”.
W obu spektaklach – zarówno Choy Ka Faia, jak i Any Pi – dokumentalny opis rytualnych doświadczeń zderza się z wyobraźnią twórców, którzy pokazują, jak tradycja zostaje przechwycona przez współczesne formy taneczne.
Kolejnym artystą jest dobrze znany maltańskiej publiczności Igor Shugaleev, którego performans spotkał się w zeszłym roku z uważnym i empatycznym odbiorem. W najnowszym spektaklu współtworzonym z Sergeyem Shabohinem białoruski performer opowiada o własnym doświadczeniu nieustannego, bolesnego poszukiwania wolności. Punktem wyjścia do Ich heiße Frau Troffea jest historia tytułowej Troffei, która w XVI wieku niespodziewanie dla siebie samej zaczęła gorączkowo tańczyć przez cały dzień i noc na jednej z wąskich uliczek Strasburga. Jej aktywność wywołała epidemię tańca. Odwołując się do tej historii, Shugaleev opowiada o szoku wywołanym oddzieleniem od domu, o przymusowej emigracji z Białorusi i poszukiwaniu siebie w berlińskiej kulturze rave.
Niezwykle barwną i oryginalną propozycją teatralno-taneczną będzie uliczne przedstawienie Patricka Zizy. Dandyism jest inspirowany kongijskim zjawiskiem saperów (sapeurs). Na początku XX wieku skolonizowana ludność środkowej Afryki przechwytywała w ramach oporu styl europejskich dżentelmenów (garnitury, kapelusze, laski). Zjawisko spopularyzowało się w latach 60., tworząc swoistą subkulturę wielkomiejską. Dziś wyraża się w nim dążenie do równouprawnienia płci. W spektaklu Patricka Zizy tancerze w zjawiskowych, groteskowych kostiumach wykonują ekspresyjny taniec, celebrując różnorodność i indywidualizm.
Ciało, ruch i obraz – to wspólny mianownik projektów performatywnych, które publiczność zobaczy na tegorocznym Festiwalu Malta. Na spektakle – z wyjątkiem przedstawienia Patricka Zizy – obowiązują bilety dostępne na platformie ToBilet.pl. Po spektaklach zapraszamy na rozmowy z artystami – Choy Ka Faiem, Aną Pi i Igorem Shugaleevem.
Przedsmak pełnowymiarowego programu
„Interesuje nas ukazanie lokalności w świecie globalnych przepływów i transferów artystycznych, zarówno tych dobrowolnych, jak i wymuszonych wojną czy sytuacją ekonomiczną” – mówią Dorota Semenowicz i Michał Merczyński. Inspiracją do takiego myślenia o programie była twórczość Orhana Pamuka, zdobywcy literackiej Nagrody Nobla w 2006 roku. Turecki pisarz podejmuje w swoich książkach temat relacji między lokalnym a światowym, peryferyjnym a centralnym, ruchem a osiadłością. Wprowadza do dyskusji temat przepływów kulturowych, krążenia i przemieszczenia idei i praktyk. Jego najbardziej znana powieść Nazywam się Czerwień jest podstawą zamówionej na tegoroczny festiwal opery Ja, Şeküre. Stworzył ją jeden z najciekawszych polskich kompozytorów średniego pokolenia, Aleksander Nowak. Opera zostanie zaprezentowana w wersji koncertowej podczas Malta Festival Poznań 2023. Wydarzeniu będzie towarzyszyć spotkanie z Orhanem Pamukiem.
Publiczność jak co roku zostanie także zaproszona na plenerową paradę otwarcia i koncert finałowy. Nie zabraknie również dyskusji w ramach Forum, warsztatów i spektakli dla dzieci, wieczornych koncertów i silent disco do rana w Centrum Festiwalowym z imponującym widokiem na pl. Wolności. Stay tuned!