Ikona przedwojennego kina i estrady, kulturalny, zawsze świetnie ubrany, miłośnik zwierząt, człowiek wszechstronnie uzdolniony, a o jego talencie i odwadze świadczą liczne kreacje w produkcjach dźwiękowych, których obawiało się wielu aktorów. Taki był Eugeniusz Bodo, bohater nowej wystawy Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach. Wernisaż ekspozycji odbył się w poniedziałek 30 października 2023 roku w tymczasowej siedzibie Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.
fot. Dariusz Skrzyniarz/mat. organizatora
Wystawa biograficzna pt. „Eugeniusz Bodo” opracowana została przez Referat Edukacji Narodowej Delegatury IPN w Kielcach. Prezentuje ona sylwetkę wybitnego aktora międzywojennej Polski, którego barwne życie w świetle reflektorów, skończyło się w ponurym sowieckim łagrze. Chociaż po wojnie nieznane były jego wojenne losy, dzięki swoim kreacjom kabaretowym i filmowym, przetrwał w pamięci zbiorowej, nieustannie zachwycając na szklanym ekranie kolejne pokolenia miłośników X Muzy. Wiele utworów z bogatej dyskografii artysty, również dzisiaj, wybrzmiewa na nowo przywołując niezwykły klimat międzywojnia.
- Cieszymy się, że o historii najnowszej możemy opowiadać również w Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach i przez pryzmat takiej postaci, jak Eugeniusz Bodo. Widzom przychodzącym na spektakle polecam poświęcić chwilę, by poznać inspirującą i tragiczną opowieść o tym artyście. Gdyby Polska leżała gdzie indziej lub gdyby nie wydarzyła się II wojna światowa, te ostatnie plansze wystawy wyglądałyby zupełnie inaczej. Może opowiadałyby o artystycznej emeryturze, a nie o człowieku zniszczonym w sowieckim łagrze. Jednak z tego wszystkiego możemy wywnioskować, jak złe i groźne są wszelkie ustroje totalitarne. Odbierają one możliwość swobodnego życia w wolnym kraju, odbierają wolność tworzenia sztuki – powiedział naczelnik Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach dr Robert Piwko.
Niedługo po rozpoczęciu prac nad wystawą pojawił się pomysł, by premierowo pokazać ją w miejscu, które tętni artystycznym życiem. Dlatego do współpracy został zaproszony Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.
- Postać Eugeniusza Bodo sprawiła, że połączyliśmy siły z Delegaturą IPN w Kielcach. Dla nas, w Teatrze, temat tego znanego aktora jest atrakcyjny. Myślę, że z wystawy dowiecie się Państwo wielu ciekawych rzeczy o tym artyście – mówił dyrektor Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach Michał Kotański.
fot. Dariusz Skrzyniarz/mat. organizatora
W toku prac nad wystawą, autorka wystawy Ilona Religa-Gola dotarła do interesujących informacji. Artystyczne ścieżki poprowadziły Eugeniusza Bodo przez Kielce co najmniej dwa razy. W grudniu 1918 roku artysta przyjechał do miasta wchodząc w skład grupy kabaretowej pod dyrekcją swojego ojca Teodora Junoda, występującej gościnnie w naszym mieście. Między innymi w sylwestrową noc. Grudniowe przedstawienia cieszyły się dużym zainteresowaniem wśród kielczan.
- Z ustaleń Mireli Tomczyk wynika, że najprawdopodobniej pseudonim Bodo ukazał się w prasie po raz pierwszy na łamach „Gazety Kieleckiej”. Było to zaproszenie na występy z grudnia 1918 roku. Dzięki wspomnieniom Ludwika Starskiego wiemy, że używał tego pseudonimu wcześniej. – wyjaśniała Ilona Religa-Gola, autorka wystawy.
Po raz kolejny Eugeniusz Bodo wystąpił w Kielcach w 1930 roku. Na scenie Teatru Polskiego, czyli dzisiejszego Teatru im. Stefana Żeromskiego w duecie z Hanką Ordonówną.
- Ekspozycja została przygotowana w konwencji wystawy biograficznej. Postawiliśmy na esencjonalną treść i ciekawe zdjęcia oraz inne wartościowe materiały graficzne, które pozyskaliśmy zarówno ze zbiorów instytucji, jak również od osób prywatnych. Wśród wykorzystanych materiałów znajdują się dobrze znane obrazy oraz te mniej powszechne – mówiła Ilona Religa-Gola z Referatu Edukacji Narodowej w Delegaturze IPN w Kielcach.
Ekspozycję można oglądać do końca listopada. Partnerem wystawy jest portal stare-kino.pl.
Otwarciu wystawy towarzyszył spacer pod hasłem „Za kulisami teatru”, podczas którego można było zajrzeć w zakamarki kieleckiej sceny dramatycznej zwykle niedostępnych dla większości ludzi. Uczestników poprowadził Paweł Sablik, dramaturg Teatru.
Kolejnym wydarzeniem towarzyszącym jest gra miejska „Bodo znany i nieznany” z wykorzystaniem mobilnej aplikacji na smartfony i tablety Action Track. Stanowi ona dodatkową atrakcję edukacyjną skierowaną do mieszkańców Kielc oraz miłośników gier terenowych, teatru, historii - bez względu na wiek. W trakcie spaceru ulicami miasta gracze zmierzą się z wyzwaniami, zadaniami matematycznymi czy pytaniami odwołującymi się do wiedzy grających. Uczestnicy poznają także wiele ciekawych, niekiedy intrygujących faktów z życia artysty. Nie zabraknie ponadto wyzwań twórczych i wątków regionalnych, ujętych w konwencji detektywistycznego śledztwa. Dla najlepszych przygotowane zostały bilety do Teatru im. Żeromskiego, planszówki, książki i komiksy.
Gra jest aktywna do 30 listopada 2023 roku. Aplikacja do gry jest dostępna na urządzenia z systemem Android i iOS.
Partnerem wydarzenia i sponsorem nagród jest Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.
Patronat medialny nad wystawą: portal e-teatr.pl, TVP Kultura