Wiele podsumowań tego roku (nie tylko w kulturze) zaczyna się od słów: „to był dziwny rok”, „to był trudny rok”, „to był rok pełen wyzwań”. Ale można na ten czas spojrzeć bardziej optymistycznie. Zaczniemy nasze podsumowanie trochę od środka, bo od czerwca.
Dlaczego? 1 czerwca zagraliśmy pierwszy w czasie pandemii spektakl Teatru Telewizji na żywo – naszą komedię „Wykapany zięć”. Po kilku intensywnych dniach pracy nad transmisją zrobiliśmy sobie pamiątkową, „rodzinną” fotografię, przedstawiającą kilkadziesiąt osób zaangażowanych w realizację spektaklu na żywo. Wszyscy stoimy na Małej Scenie, wszyscy w maseczkach. Ktoś mógłby zapytać: co w tym optymistycznego? Co to mówi o kondycji teatru? Przede wszystkim to, że w czasie pandemii Teatr nie poddał się; że robiliśmy, co mogliśmy, aby nie stracić tego poczucia wspólnoty, które razem z naszymi Widzami budowaliśmy latami.
Oglądając wspomniane zdjęcie, śmialiśmy się, że będzie ono znakiem czasu - jednym z portretów teatru pandemicznego. I tak się rzeczywiście z naszego punktu widzenia stało – to symbol Teatru, który tymczasowo nie może być „w pełni teatrem”, ale jednocześnie robi wszystko, aby móc jak najszybciej tym teatrem stać się ponownie. Jesteśmy pewni, że już niedługo znowu będziemy mogli z naszymi Widzami wspólnie powiedzieć: #WracamDoTeatru.
Krótko i w dużym skrócie podsumowujemy ten mijający rok, który postawił nas przed nowymi wyzwaniami i wielokrotnie skłaniał do podejmowania ryzyka artystycznego. Ten nietypowy czas był dla nas bardzo intensywny. Dziękujemy Państwu, że byliśmy w tym okresie razem – zarówno na żywo, jak i za pośrednictwem telewizji, Internetu czy radia.
Teatr na żywo
W tym roku zagraliśmy 120 przedstawień z udziałem publiczności. Na żywo pokazaliśmy prapremierowo w styczniu „Najpierw kochaj, potem strzelaj” w reżyserii Michała Siegoczyńskiego, w marcu premierowo „Jednorożca” w reżyserii Adama Orzechowskiego i we wrześniu prapremierowo „Janka, króla przeprowadzek”, którego społecznie wyreżyserowała Ewa Pilawska (twórcą autorskich warsztatów do spektaklu jest Andrzej Jakubas).
XXVI Festiwal pod hasłem „Teatr”
W lutym i marcu (także z udziałem Widzów i przy nadkompletach) odbywał się XXVI Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych. Tematem tej edycji był „Teatr”. Jedno z pytań, które dyrektor artystyczny Ewa Pilawska postawiła w festiwalowym wstępniaku, z perspektywy pandemicznego roku wybrzmiewa jeszcze mocniej. „Co znaczy odwaga we współczesnym Teatrze? Czy wytycza ją codzienność czy spektakularne zdarzenia?” W ostatnim czasie widownie teatralne zastąpiła wirtualna publiczność - oczekująca na powrót Teatru żywego. W nowym świetle stawia to przed nami pytanie o to, jak ważna dla Widza jest codzienna możliwość wizyty w Teatrze.
W ramach Festiwalu zagraliśmy kilkanaście przedstawień (w reżyserii Wojciecha Malajkata, Eweliny Marciniak, Krystiana Lupy, Michała Siegoczyńskiego, Darii Kopiec, Waldemara Zawodzińskiego, Krzysztofa Skoniecznego), zaprosiliśmy na koncert, otwarcie wystawy, spotkania z twórcami i premierę. Odbyła się także pasjonująca debata o Teatrze moderowana przez Katarzynę Janowską, w której wzięli udział między innymi Krystian Lupa, Maciej Englert, prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska i Agnieszka Glińska. Jak podkreślali uczestnicy panelu dyskusyjnego i Widzowie, było to historyczne spotkanie ludzi Teatru z zupełnie różnych przestrzeni, którzy rozmawiali o „Teatrze” z perspektywy różnych doświadczeń i poglądów.
Podczas inauguracji Festiwalu dyrektor Ewa Pilawska została odznaczona Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. "Teatr, który tworzy Ewa Pilawska, to teatr spotkania, miejsce dialogu, zestawiania ze sobą form, napełniania ich różnymi treściami […], unikania ideologizowania. […] Jeżeli mamy przyjemność porozmawiać z Panią Dyrektor i widzimy jak skromna jest to osoba, pełna pokory, ale jednocześnie uparta w dążeniu do tego, by dbać o swój teatr […], możemy powiedzieć, że pani dyrektor po stokroć zasłużyła na to odznaczenie, dlatego jestem zaszczycony, że mogę tu być i gratuluję serdecznie Pani Dyrektor” - mówił Wojewoda Łódzki Tobiasz Bocheński, wręczając odznaczenie na Małej Scenie Teatru Powszechnego w Łodzi.
Projekty online – „Pomoc domowa radzi”, „Komediopisanie”, premiery słuchowisk
W marcu wyemitowaliśmy na naszym YouTubie pierwszy odcinek internetowego serialu teatralnego „Pomoc domowa radzi”. Był to pierwszy taki projekt w Polsce. Od tego czasu, co tydzień w czwartek spotykaliśmy się w sieci, pokazując zupełnie nowy, prapremierowy odcinek. Do tej pory powstało ich ponad 30 (w przyszłym roku zapraszamy na drugi sezon). W myśl zasady, że ryzyko artystyczne zawsze się opłaca, podjęliśmy się tworzenia zupełnie nowej wartości artystycznej, a „Pomoc domowa radzi” stała się jednocześnie swoistym dziennikiem z czasów pandemii.
W wersji online odbyła się specjalna internetowa edycja „Komediopisania”. Uczestnicy projektu spotykali się na warsztatowych sesjach, w trakcie których pracowali nad projektami dramatopisarskimi. Efektem prac są krótkie utwory, składające się na repertuar tzw. „Laboratorium komedii postpandemicznej”. Warsztaty prowadził Michał Walczak.
Online prezentowaliśmy również nasze inne projekty – między innymi słuchowisko „A niech to gęś kopnie” (na podstawie sztuki Marty Guśniowskiej) w ramach Dnia Dziecka online oraz premierę słuchowiska „Życie pełne barw”(na podstawie książki Anette Libeskind Berkovits). Braliśmy udział w Narodowym Czytaniu „Balladyny” Słowackiego, w formie online można było wziąć także w oprowadzaniu kuratorskim po naszej wystawie „Dark Fantasy”.
Spektakle online
W grudniu zaprezentowaliśmy premierę online „Rodziny” Antoniego Słonimskiego w reżyserii Wojciecha Malajkata. Spektakl zakończył XXVI Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych, w ramach którego – z powodu epidemii - nie mogliśmy zagrać trzech ostatnich spektakli. W 2020 roku do naszej „pandemicznej” oferty Teatru dołączyła także internetowa wersja projektu edukacyjnego „Dziecko w sytuacji” - spektakli dla dzieci i młodzieży połączonych z warsztatami.
Teatr na żywo – w radiu i telewizji
W czerwcu zagraliśmy pierwszy w czasie pandemii spektakl na żywo w ramach Teatru Telewizji. „Wykapanego zięcia” Krzysztofa Kędziory w reżyserii Pawła Szkotaka obejrzało ponad pół miliona Widzów w całej Polsce.
W lipcu wspólnie z Radiem Łódź zrealizowaliśmy radiową premierę z cyklu „Teatr dla niewidomych i słabo widzących” – na żywo z naszej Małej Sceny transmitowany był „Janek, król przeprowadzek”.
Od lipca do października na antenie Telewizji TOYA można było obejrzeć wszystkie odcinki naszego serialu „Pomoc domowa radzi”. Telewizja TOYA była głównym patronem medialnym serialu.
Nagrody i aż 25 odznaczeń z okazji jubileuszu 75-lecia
W 2020 roku obchodziliśmy jubileusz 75-lecia. Sam Teatr Powszechny został wyróżniony Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, a nasi aktorzy otrzymali Złote i Brązowe Medale Gloria Artis. Zespół Teatru (aktorzy, inspicjent, pracownicy działu technicznego oraz administracji) otrzymał szereg odznaczeń Zasłużony dla Kultury Polskiej oraz Nagrody Dyrektora.
„Ferragosto” – najlepszy spektakl 2019 roku
Sztuka Radosława Paczochy „Ferragosto” w reż. Adama Orzechowskiego otrzymała nagrodę Plaster Kultury 2019 w jako najlepszy łódzki „Spektakl teatralny 2019 roku”. Spektakl został wybrany głosami widzów spośród wielu premier teatralnych. Prapremiera „Ferragosto” została zrealizowana specjalnie na XXV Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w związku z setną rocznicą urodzin Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.
Podsumowanie w liczbach
Łącznie zrealizowaliśmy ponad 260 przedstawień, warsztatów, działań edukacyjnych i projektów. W 2020 roku odbiorcami wszystkich naszych działań było około 2 500 000 osób.
Dziękujemy! Do zobaczenia w Teatrze w 2021 roku!