Kraków. Twórca teatralny prof. Leszek Mądzik spoczął na cmentarzu Salwatorskim

Wybitny twórca teatralny Leszek Mądzik w poniedziałek został pochowany na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. „Żegnamy człowieka, który poprzez swoją sztukę potrafił dotykać najgłębszych zakamarków ludzkiej duszy” – podkreśliła w liście odczytanym podczas uroczystości ministra kultury Hanna Wróblewska.

Prof. Leszek Mądzik zmarł we wtorek w wieku 80 lat. W sobotę w archikatedrze lubelskiej przy urnie z prochami została odprawiona msza żałobna w intencji zmarłego. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w poniedziałek na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. W nabożeństwie sprawowanym przez m.in. biskupa pomocniczego warszawskiego Michała Janochę i biskupa pomocniczego kieleckiego Mariana Florczyka uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Kultury, władz Lublina i Sceny Plastycznej KUL.

"Żegnamy dziś wybitnego reżysera, scenografa, twórcę, ale przede wszystkim człowieka, który poprzez swoją sztukę potrafił dotykać najgłębszych zakamarków ludzkiej duszy. Odejście Leszka Mądzika to niepowetowana strata dla polskiej kultury, świata teatru, wszystkich, którzy mieli przywilej obcować z jego niezwykłą twórczością" – napisała w liście odczytanym podczas uroczystości ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska.

Jak dodała, Leszek Mądzik bez słów potrafił opowiadać o najistotniejszych ludzkich doświadczeniach, a jego spektakle były "pejzażami emocji, dotykały tematów sacrum, przemijania i ludzkiego losu". "Tworzył teatr ciszy, światła i cienia, przestrzeń kontemplacji i refleksji. Przekraczał granice konwencji i języka, czyniąc swoją sztukę uniwersalną, rozpoznawalną i podziwianą na całym świecie" – przypomniała, zaznaczając, że jego wyraziste formalnie, niekonwencjonalne prace sceniczne na zawsze pozostaną wyjątkowym zjawiskiem w teatrze. 

Twórcę teatralnego pożegnali w Krakowie również przedstawiciele władz Lublina. Zastępca prezydenta Mariusz Banach w imieniu mieszkańców miasta zapewnił, że pamięć o tym artyście będzie "pewna i stała".

"Istnieje obawa, że Leszek Mądzik był artystą wielkim, ale niezrozumiałym, ponieważ forma, jaką się posługiwał, była bardzo trudna. Myśmy go rozumieli doskonale. (…) Dziś w imieniu mieszkańców Lublina żegnamy człowieka niezwykle wolnego, ale również niezwykle odważnego, dobrego, zawsze uśmiechniętego – tak go zapamiętamy w Lublinie" – podkreślił Banach.

Aktor Sceny Plastycznej KUL Jarosław Figura zaznaczył, że zmarły twórca był dla aktorów "ojcem", a kiedy zespół dowiedział się o jego śmierci, wiele osób nie mogło się odnaleźć. "To świadczy o jednym: że to nie był zwykły teatr. To był teatr, który był wielką rodziną" – zwrócił uwagę w mowie pożegnalnej aktor.

Leszek Mądzik (ur. w 1945 r.) - reżyser, scenograf, malarz, fotograf – był jednym z najoryginalniejszych polskich twórców teatralnych. W 1966 r. rozpoczął studia z historii sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Początkowo był scenografem w Teatrze Akademickim, ale już w 1969 r. rozpoczął pracę nad własnym, autorskim teatrem - Sceną Plastyczną KUL. Pierwszy spektakl pt. "Ecce Homo" został wystawiony wiosną 1970 r.

Spektakle Sceny Plastycznej KUL - określanej jako teatr obrazu, teatr światła i mroku - pozbawione słów, tradycyjnego aktorstwa i fabuły, opierały się na scenografii, przestrzeni, grze świateł, ciszy i dźwięków.

Teatr Mądzika nazywano teatrem filozoficznego egzystencjalizmu; w swojej twórczości artysta drążył tematykę sacrum, śmierci, erotyki, przemijania. Głównymi środkami artystycznej wypowiedzi Mądzika, który był reżyserem i scenografem spektakli Sceny, były przestrzeń i światło, nieliczne postacie oraz przedmioty zanurzone w głębię i mrok. 

W dorobku Sceny Plastycznej KUL jest ponad 20 spektakli. Wiele z nich pokazywanych było na różnych festiwalach w kraju i na świecie, gdzie zdobywały uznanie i nagrody. Słynne przedstawienia Mądzika to m.in. „Zielnik”, „Wilgoć”, „Wrota”, „Wędrowne”, „Tchnienie”, „Kir”.

Mądzik przygotowywał też scenografie do spektakli w teatrach Polski, Portugalii, Francji i Niemiec. Wykładał w kilku szkołach artystycznych, m.in. na Wydziale Scenografii warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych oraz Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, a także w Helsinkach, Berlinie, Amsterdamie, San Francisco, Hamburgu, Lyonie.

W 1986 r. założył Galerię Sztuki Sceny Plastycznej KUL, w której zaprezentowano wiele wystaw współczesnych twórców kultury polskiej. Był projektodawcą Muzeum Współczesnej Sztuki Sakralnej w Kielcach, dyrektorem artystycznym Festiwalu Scenografii i Kostiumów „Scena w Budowie”, opiekunem artystycznym Galerii Saskiej w Lublinie, autorem licznych plakatów i grafiki książkowej. W 2002 r. wydał album własnych zdjęć „Fotografia: faktura, czas, sacrum, postać” ze wstępem Andrzeja Wajdy. 

Za swoją działalność artystyczną Mądzik otrzymał wiele nagród i odznaczeń - m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Złoty Medal „Gloria Artis”, Krzyż Zasługi Pro Ecclesia et Pontifice. W styczniu 2025 r. został honorowym obywatelem Lublina.