Cricoteka oraz Dom Norymberski w Krakowie zapraszają na premierę spektaklu „Lady Dada” w reżyserii Igi Gańczarczyk, która odbędzie się 30 stycznia 2021 roku o godzinie 19:00 na platformie playkrakow.pl.

Artystyczny dialog Elsy von Freytag-Loringhoven i Marcela Duchampa, w którym podziw łączy się z polemiką, jest inspirującym punktem wyjścia do refleksji nad systemową mizoginią, która była przyczyną braku uznania dla twórczości Baronessy.
W biografii Marcela Duchampa autorstwa Calvina Tomkinsa Elsa wymieniona jest zaledwie kilka razy, w mało istotnych kontekstach: jako ekscentryczna postać związana z bohemą, narzucająca się wielkim artystom.

Biografka Elsy von Freytag-Loringhoven, IreneGammel podkreśla, że podczas gdy Duchamp funkcjonuje dziś jako jeden z najbardziej rewolucyjnych artystów XX wieku – „Tatuś dada i dziadek popu” („daddy of dada and grandpa of pop”), który błyszczy w świetle reflektorów podręczników do historii sztuki – w przypadku Baronessy można mówić o „ciemniejszej, zmarginalizowanej, kobiecej wersji artystycznej transgresji.”

Sama Elsa von Freytag-Loringhoven wielokrotnie podejmowała przewrotną grę z własną pozycją. Na przykład jej utwór „Związek miłosno-chemiczny” jest prześmiewczym odczytaniem erotycznych strategii Duchampa w słynnej pracy „Wielka szyba” (znanej również jako „Panna Młoda rozebrana przez swoich zalotników, jednak”), która przez krytyków sztuki została uznana za jedno z najważniejszych dzieł ubiegłego wieku.

Jak pisze Irene Gammel, Baronessa wciela się w rolę narzeczonej Duchampa (tytułowej panny młodej), dając ironiczny głos kobiecej postaci z „Wielkiej szyby”. To punkt wyjścia do stworzenia alternatywnej opowieści, podważającej symboliczną pozycję „daddy of dada” na rzecz „lady dada”.

Interesujący jest również artystyczny i erotyczny związek Elsy von Freytag-Loringhoven z Djuną Barnes, autorką „Ostępów nocy”, pierwszą biografką Baronessy, która zarzuciła projekt pisania o życiu i twórczości kochanki na etapie notatek. Kobieca seksualność i przyjemność były częstym tematem zmysłowej, prowokacyjnej i cielesnej poezji Elsy. Za jej życia opublikowano jedynie kilka wierszy z liczącego ok 150 utworów zbioru, wydanego po jej śmierci w antologii „Body Sweats”. Na scenie, obok aktorki grającej Elsę von Freyta-Loringhoven, pojawi się wokalistka, inspirowana postacią Djuny Barnes – partnerka, dokumentalistka, świadkini występu Elsy.

Postać Elsy von Freyta-Loringhoven pozwala przyjrzeć się różnym narracjom opisującym kobiece doświadczenie: herstorii, rewizji kanonu, pisarstwu kobiecemu. „Umrzemy jako wolne ptaki albo umrzemy, próbując” – mówiły w filmie tytułowe uciekające kurczaki. – A nie ma innych opcji?”.

Premiera online 30.01.2021, godz. 19.00-21.00

Platforma: www.playkrakow.pl

Dostęp bezpłatny.

"Lady Dada"

Scenariusz i reżyseria: Iga Gańczarczyk

Wykonanie: Marta Ojrzyńska (Elsa von Freyta-Loringhoven), Barbara Kinga Majewska (Djuna Barnes)

Dramaturgia: Jakub Momro

Przekład wierszy: Adam Wiedemann

Opracowanie muzyczne wierszy: Barbara Kinga Majewska

Scenografia: Przemek Czepurko

Kostiumy: Hanka Podraza

Muzyka: Piotr Peszat

Dźwięk, światło: Mariusz Gąsior, Mariusz Potępa

Realizacja nagrania: Grzesiek Mart doc

Grafika/Wideo: Łukasz Ziomek

Produkcja: Renata Kopyto / Dom Norymberski w Krakowie

Partnerzy: Cricoteka, KBF Play Kraków

Koordynacja projektu w ramach współpracy: Olga Curzydło (Cricoteka)

Wsparcie promocyjne projektu: Marzena Boniecka (Cricoteka),[email protected]

Facebook: https://www.facebook.com/events/427651171692332

Instagram: https://www.instagram.com/cricoteka

Strona: www.cricoteka.pl

Miejsce: Cricoteka, ul. Nadwiślańska 2-4, Kraków

Projekt zrealizowano przy wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.

Wydanie przewodnika po kostiumach w ramach projektu „Laboratorium kostiumu”