Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, powołała Jana Klatę na stanowisko dyrektora Teatru Narodowego w Warszawie. Pięcioletnia kadencja nowego dyrektora rozpocznie się 1 września 2025 r. Pisze Jacek Cieślak w „Rzeczpospolitej”.
fot. mat. prasowe MKiDN
Wcześniej ministra Hanna Wróblewska odbyła rozmowy z dwoma kandydatami, których wyłonił konkurs – drugim był Michał Kotański, dyrektor Teatru TV, ustępujący z końcem sezonu 2024/2025 z dyrekcji w Teatrze im. Żeromskiego w Kielcach.
Właśnie po tych rozmowach ministra Wróblewska zdecydowała się powierzyć funkcję dyrektora Teatru Narodowego w Warszawie Janowi Klacie. W głosowaniu 27 stycznia otrzymał trzy głosy, a Michał Kotański dwa.
Teatr Narodowy i Jan Klata
Nowy dyrektor Narodowego obejmie funkcję z początkiem nowego sezonu teatralnego we wrześniu 2025. Przypomnijmy, że był już szefem narodowej sceny w Krakowie – Starego. Wtedy po pierwszej kadencji nie wygrał konkursu rozpisanego przez ministra Piotra Glińskiego, pomimo wielkiego sukcesu „Wesela”. Zwyciężył Marek Mikos, co rozpoczęło kryzys w Starym.
Jan Klata studiował reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie oraz na Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Był asystentem Jerzego Grzegorzewskiego, Jerzego Jarockiego oraz Krystiana Lupy. Na swoim koncie ma ponad 30 spektakli zrealizowanych na deskach polskich i zagranicznych teatrów. W latach 2013–2017 był dyrektorem Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie.
Jego debiutem reżyserskim był „Rewizor” Nikołaja Gogola (Teatr im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, 2003), pokazany potem w Teatrze TV.
Pozycję reżysera potwierdziła natomiast oryginalna inscenizacja „Hamleta” Williama Szekspira, zatytułowana „H.” (Teatr Wybrzeże w Gdańsku, 2004) za dyrekcji Macieja Nowaka.
Teatr Narodowy w Krakowie i Jan Klata
Wśród spektakli wyreżyserowanych przez Jana Klatę największe uznanie zyskały: „Mechaniczna pomarańcza” według powieści Anthony’ego Burgessa (Wrocławski Teatr Współczesny, 2005), „Transfer!” (polsko-niemiecka koproducja m.in. wrocławskiego Teatru Współczesnego, 2006), „Szewcy u bram” według Stanisława Ignacego Witkiewicza (TR Warszawa, 2007), „Sprawa Dantona” Stanisławy Przybyszewskiej (Teatr Polski we Wrocławiu, 2008).
Już w Krakowie sukcesem była adaptacja „Trylogii” Henryka Sienkiewicza (Narodowy Stary Teatr w Krakowie, 2009). Za inscenizację „Króla Leara” Williama Szekspira (2013) Jan Klata został laureatem prestiżowej nagrody Złotego Yoricka, przyznawanej najlepszej polskiej interpretacji szekspirowskich dzieł.
Klata to także laureat Paszportu Polityki i Nagrody im. Konrada Swinarskiego – przyznawanej przez redakcję miesięcznika „Teatr” – dla najlepszego reżysera sezonu.
Ostatnio pracował m.in. w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie, gdzie wystawił „Act of Killing”, „Państwo”, a także w Wybrzeżu w Gdańsku – tam powstało „Wyzwolenie”. W Katowicach zrealizował „Folwark zwierzęcy”, a w Poznaniu w Nowym „Sen nocy letniej”.
Od czasu decyzji ministra Wróblewskiej do momentu wręczenia powołania, co odbyło się 4 marca, trwały rozmowy o zapisach kontraktu. Kilka godzin po jego podpisaniu Jan Klata udał się do Kijowa, gdzie wcześniej już zaplanował swoją pracę - poprowadzi masterclass w Narodowym Teatrze im. Franki.