Jest połowa lipca, lato trwa, a my przypominamy, co działo się w Śląskim Teatrze Lalki i Aktora Ateneum w sezonie 2023/24.
fot. Tomasz Zakrzewski/mat. teatru
Repertuar wzbogacił się o 2 prapremiery i 2 czytania dramatów:
„Polon i Rad” Robert Jarosza
reżyseria: Paweł Chomczyk
scenografia: Sebastian Łukaszuk
muzyka: Filip Sternal
prapremiera: 7 października 2023
Sztuka napisana na zamówienie Teatru Ateneum jest wariacją na temat badań naukowych Marii Skłodowskiej-Curie, przy czym głównymi bohaterami są nieodkryte jeszcze przez nią pierwiastki, które postanawiają wyruszyć na drugą stronę teleskopu, aby odnaleźć tożsamość i poznać swój potencjał. Ich droga to proces pełen wątpliwości i stresu, ale bardzo fascynujący, a do tego zabawny.
„Inny” Jarosława Murawskiego
reżyseria: Tomasz Maśląkowski
scenografia: Michał Dracz
muzyka: Grzegorz Mazoń
prapremiera: 16 marca 2024
Pewnego dnia bohater odkrywa nagle, że wszyscy dookoła wyglądają, mówią, myślą i zachowują się jak on. Co więcej – po prostu są nim. Rzeczywistość zrobiła się absurdalna i prawdę mówiąc, nie do zniesienia. Początkowo jest śmiesznie, ale po całym dniu spędzonym wyłącznie „we własnym” towarzystwie przestaje być tak zabawnie.
Autor porusza problem poszukiwania tożsamości, dylemat bycia jak inni, czy bycia innym. Świat jest przecież ciekawszy, bogatszy, bardziej kolorowy, gdy różnimy się między sobą.
„Troja. Wojny nie będzie!” Anny Wieczorek
reżyseria: Katarzyna Hora
czytanie udramatyzowane: 15 października 2023
Główną osobą dramatu jest tragiczna postać Kasandry, która przywołując wojnę trojańską i uwikłanych w nią bohaterów, próbuje zwrócić uwagę na to, z czym dzisiaj mierzy się świat. Adresowany do młodzieży i dorosłych tekst porusza ważki i aktualny temat, stawiając wiele pytań o sens wojny, odpowiedzialność czy prawdę, która okazuje się zwykle subiektywna.
„Trufel” Marty Guśniowskiej
reżyseria: Karoliny Cieślar
prapremierowe czytanie performatywne: 1 czerwca 2024
Zabawna i wzruszająca historia psa ze schroniska, którego przygarnia młoda kobieta z myślą o swoim samotnym ojcu. Pies jest szczęśliwy, jego przyszły pan niezupełnie – broni się przed niechcianym „prezentem”. Z biegiem dni początkowa niechęć przeradza się jednak w wielką przyjaźń, a bohaterowie już nie wyobrażają sobie życia bez siebie. Wspólne spacery stają się też okazją do nawiązania nowych relacji.
Widzowie mieli do wyboru aż 19 tytułów, odbyło się prawie 200 spektakli dla blisko 18 000 widzów.
Stała działalność wystawiennicza w Galerii Ateneum przyniosła 7 ekspozycji. Tym razem podziwialiśmy przede wszystkim prace malarskie: Martyny Majchrowicz z cyklu „Demakijaż codzienności”, Michała Minora „Epitety i przymiotniki 3.0”, Anny Jarzymowskiej „Ogród”, Magdaleny Kopytiuk „Za wysokimi górami, za gęstymi lasami” oraz „Psychorealizm” Krzysztofa i Michała Powałków.
Szczególnie interesująca okazała się polsko-czeska wystawa emalii artystycznej „Sztuka ognia. Umění ohně”, na której zaprezentowano niezwykłe obrazy na blasze stalowej autorstwa ośmiorga artystów związanych z Pracownią Emalii Artystycznej DUS we Frydku-Mistku w Czechach: Jany Hradilovej, Evy Kučerovej-Landsbergovej, Petra Bednára, Lumíra Hradila, Aleksandry Firlińskiej, Elżbiety Kuraj, Krzysztofa Dadaka i Adama Molendy.
Od połowy lipca do połowy sierpnia przestrzenią Galerii rządzą lalki z archiwalnych przedstawień, które są od lat wakacyjną atrakcją dla dzieci i dorosłych.
Wcześniej można było je podziwiać na wystawie zorganizowanej wiosną w Centrum Edukacji Ekologicznej Egzotarium w Sosnowcu.
Wystąpiliśmy na kilku krajowych festiwalach i przeglądach. Publiczność Małej Jesieni Teatralnej w Lubinie oglądała „Czwórkę z papieru i sznurka” Erharda Schmieda w reżyserii Roksany Miner, na Dziecięcym Festiwalu Teatralnym w Rudzie Śląskiej zaprezentowano „Calineczkę” Marty Guśniowskiej w reżyserii Katarzyny Kawalec, „Łysek z pokładu Idy” Gustawa Morcinka w reżyserii Konrada Dworakowskiego znalazł się w programie przeglądu „Przystanek Śląsk”, na którym pokazano najważniejsze inscenizacje scen województwa śląskiego poruszające temat lokalności, „Tkaczkę chmur. Baśń o trzech Zorzach” Katarzyny Jackowskiej-Enemuo w reżyserii Katarzyny Hory oklaskiwali widzowie 2. Festiwalu Plastyki Teatrów Lalki i Formy Słupsk 2024, a sezon zakończył „Kopciuszek” Jonasza Pinoka na Grządce 26. Letniego Ogrodu Teatralnego.
Trzeba wspomnieć o dwu artystycznych nocach, w organizacji których Ateneum bierze udział od samego początku ich istnienia. W ramach 13. Nocy Teatrów GZM zaprosiliśmy wszystkich w „kosmos”, bowiem w programie znalazła się inscenizacja „Wielkie gorące szybkie puff” Bogusia Janiszewskiego w reżyserii Pawła Chomczyka oraz „Kosmiczna impreza z Kopernikiem”, czyli interdyscyplinarne warsztaty rodzinne. Podczas 9. Katowickiej Nocy Galerii NOC-K_2023 do późnego wieczora można było natomiast oglądać malarstwo Martyny Majchrowicz.
Dwie realizacje – „Piaskowy Wilk” Åsy Lind w reżyserii Zuzanny Mukoid oraz „Kopciuszek” Jonasza Pinoka w reżyserii zespołu aktorskiego pod kierunkiem Beaty Zawiślak – osiągnęły okrągłą liczbę 100 przedstawień!
Jesienią 2023 Teatr Ateneum odebrał aż 3 „Słoneczniki” w organizowanym przez portal Czas Dzieci konkursie na najbardziej rozwojową inicjatywę dla dzieci – Wyróżnienie Jury w kategorii Język za organizację 14. Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek Katowice Dzieciom oraz Nagrodę Jury Profesjonalnego w kategorii Przyroda i Nagrodę Rodziców w kategorii Sztuki Wizualne za projekt edukacyjny „Ptaszarnia”.
Dwa tytuły – „Polon i Rad” Roberta Jarosza w reżyserii Pawła Chomczyka oraz „Inny” Jarosława Murawskiego w reżyserii Tomasza Maśląkowskiego – zakwalifikowały się do 30. edycji Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.
W czerwcu sceniczna wariacja na temat badań naukowych Marii Skłodowskiej-Curie – czyli wspomniany „Polon i Rad” – znalazła się z kolei w ofercie specjalnej dużego międzynarodowego wydarzenia EuroScience Open Forum (ESOF2024). Odbywająca się co dwa lata konferencja ma na celu zaoferowanie społeczności naukowej platformy do interdyscyplinarnej i przekrojowej debaty na temat kultury naukowej, badań i innowacji.
Sporo działo się w sferze edukacji, odbyły się bowiem aż 244 kreatywne warsztaty i inne wydarzenia o charakterze edukacyjnym skierowane do dzieci, młodzieży i dorosłych. Uczestniczyły w nich całe rodziny, wychowankowie przedszkoli, uczniowie szkół podstawowych i średnich, podopieczni domów samopomocy, seniorzy, grupy osób z niepełnosprawnościami i o szczególnych potrzebach, a także studenci pedagogiki i nauczyciele.
Pracowaliśmy nad realizacją 6 projektów ze środków zewnętrznych (Świąteczne życzenia, Nasze życzenia, Wędrówki z Łyskiem, ReFORMA, Nasze marzenia i Historie sąsiedzkie). Niektóre są kontynuowane podczas wakacji, do części z nich wrócimy w nowym sezonie.
Warto wspomnieć, że Anna Nowak, kierowniczka Działu Edukacji, była jedną z pięciu nominowanych do ogólnopolskiej Nagrody im. Haliny Machulskiej. Nagroda przyznawana jest osobom, które zajmują się edukacją teatralną i artystyczną, a swoją pracą inicjują i konsekwentnie pielęgnują działania twórczych społeczności. Konkurs organizuje Teatr Ochoty w Warszawie.
Na razie cieszymy się latem i wakacyjną przerwą, ale projekty scenograficzne do nowego przedstawienia już spływają do pracowni plastycznej. Premierę planujemy na początek listopada.