Powołanie w Gliwicach nowej miejskiej instytucji kulturalnej: Centrum Kultury Victoria – na bazie zasobów Młodzieżowego Domu Kultury oraz w docelowej siedzibie w planowanych do odrestaurowania ruinach dawnego Teatru Victoria – przygotowują władze tego miasta.

Jak wyjaśniono w czwartkowym biuletynie gliwickiego magistratu, nowa instytucja ma być „ukierunkowana na odbiorcę w różnym wieku, łącząca różne obszary aktywności i wyznaczająca kierunki rozwoju kultury w mieście i regionie, skupiająca i wspierająca zarówno działania lokalnych środowisk artystycznych, edukację kulturalną, jak i duże, szeroko zakrojone przedsięwzięcia”.

„Miasto rok od podjęcia pierwszych kroków w tym kierunku – przerwanych dwoma falami pandemii – powróciło do prac nad projektem nowej instytucji kultury, spełniającej oczekiwania środowiska kulturalnego i gliwiczan. 13 kwietnia jej koncepcję przedstawiła na posiedzeniu komisji edukacji i sportu rady miasta wiceprezydent Gliwic Ewa Weber” – napisano w biuletynie.

Gliwicki samorząd uznał, że obecnie w przestrzeni tego miasta brakuje jednej dużej instytucji, która zajmowałaby się m.in. organizacją koncertów i festiwali, edukacją kulturalną i artystyczną, działając szerzej, niż wynika to obecnie z przedsięwzięć kulturalnych realizowanych głównie przez Teatr Miejski czy Miejską Bibliotekę Publiczną.

„Analizując ten stan i potrzeby sygnalizowane przez środowisko kulturalne i mieszkańców Gliwic, zdiagnozowaliśmy w minionym roku elementy, które pozwoliły stworzyć koncepcję nowej gliwickiej instytucji kultury, budowanej zgodnie z duchem czasów: nie na pokaz i zupełnie od nowa, lecz przemyślanie i rozsądnie, w oparciu o potencjał, którym już dysponujemy” – zacytowano Weber.

Gliwiccy samorządowcy założyli, że w uznaniu wiedzy, działań i osiągnięć kadry pedagogów Młodzieżowego Domu Kultury, a także dostrzegając ograniczenia wynikające z tego, że MDK jest miejską placówką oświatową, właśnie Dom ma stać się podwaliną i jednym z filarów nowego centrum kultury, działającego szerzej i w innych warunkach prawnych.

Nowa instytucja kultury miałaby zacząć działanie z początkiem stycznia 2022 r. Przekształcenie miałoby polegać na likwidacji przez radę miasta MDK, z uzasadnieniem o planowanym utworzeniu instytucji kultury, która przejmie dział edukacyjny Domu. Następnie rada przyjęłaby uchwałę ws. powołania instytucji kultury – Centrum Kultury Victoria, razem z jej statutem.

Pracownikom Młodzieżowego Domu Kultury 6 kwietnia br. zaproponowano rozwiązania zapewniające ciągłość zatrudnienia oraz organizacji dotychczasowych zajęć i warsztatów dla dzieci i młodzieży. Osoby, które nie zdecydują się na etat w nowej instytucji, będą miały od 1 września zapewnioną pracę w gliwickich placówkach oświatowych.

Efektem zmian ma być zachowanie ciągłości oferty dla dzieci i młodzieży, z jej poszerzeniem o ofertę dla osób dorosłych, zwłaszcza w wieku średnim. W nowej formule pojawić mają się nowe możliwości realizacji szeroko zakrojonych festiwali, koncertów, konkursów i autorskich projektów, aranżowanych m.in. w przestrzeni wykreowanej w przyszłości wokół ruin Teatru Victoria.

Nowa instytucja ma być partnerem dla twórców, debiutantów, uczelni i organizacji pozarządowych, inspiratorem i inicjatorem wydarzeń. Będzie miała możliwość pozyskiwania środków ze źródeł zewnętrznych: ministerialnych grantów i od sponsorów. Koncepcję utworzenia jednostki powiązano z projektem i planami pozyskania dofinansowania na odrestaurowanie ruin dawnego Teatru Victoria.

Ruiny Teatru Miejskiego znajdują się w ścisłym centrum Gliwic – tuż przy reprezentacyjnej ul. Zwycięstwa. Początki tego miejsca sięgają 1890 r., kiedy oddano do użytku pięciokondygnacyjny budynek, mieszczący m.in. kawiarnię, konserwatorium, kino, łaźnię i pływalnię. Kilka lat później rozbudowano go o dwukondygnacyjną salę teatralną.

Victoria Theater otwarto w 1899 r., potem obiekt kilkakrotnie przebudowywano, nadając mu coraz bardziej reprezentacyjny charakter. W 1945 r. teatr spalili stacjonujący w Gliwicach żołnierze Armii Czerwonej.

W 1995 r. z inicjatywy Ewy Strzelczyk powstała Fundacja Odbudowy Teatru Miejskiego w Gliwicach. Rok później symboliczny początek działaniom na Scenie w Ruinach dał występ Piwnicy pod Baranami podczas inauguracji VII Gliwickich Spotkań Teatralnych. Obecnie, po pracach zabezpieczających i adaptacyjnych, jest to jedna ze scen Teatru Miejskiego w Gliwicach.

W 2013 r. w ruinach zorganizowano konferencję „Ruiny Teatru Victoria - dzisiaj i jutro”. Rozmawiano m.in. o planach rozwoju ruin poprzez utworzenie na bazie tego obiektu oraz nowego planowanego w pobliżu Centrum Sztuki i Teatru. W tym samym roku władze miasta postulowały umieszczenie rewitalizacji Victorii w Regionalnym Programie Operacyjnym Woj. Śląskiego na lata 2014-20.