Reżyserka Agata Duda-Gracz, która przygotowuje się z zespołem aktorów Teatru Wybrzeże do spektaklu „Memling. Historia końca świata” powiedziała PAP, że na obrazie „Sąd Ostateczny” Memlinga najbardziej wstrząsająca jest obojętność ludzi wobec siebie i Boga wobec ludzi. Premiera spektaklu odbędzie się w piątek na Dużej Scenie.
fot. mat. teatru
Duda-Gracz, która jest autorką scenariusza i reżyserką, przygotowała scenografię, kostiumy oraz ruch sceniczny w najnowszym spektaklu „Memling, czyli historia końca świata”, powiedziała PAP, że jest on inspirowany tryptykiem „Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga.
- Opowiadamy o końcu świata z perspektywy Hugona van der Goss – jednego z najwybitniejszych malarzy późnego gotyku a zarazem rywala Memlinga. Nasza opowieść toczy się w jego głowie w czasie ostatnich godzin przed śmiercią. Wyobraźnia Hugona umiejscawia wszystkie zdarzenia w pejzażu „Sądu Ostatecznego” - powiedziała.
Zastrzegła przy tym, że spektakl nie opowiada historii powstania obrazu, lecz ukazuje emocje i dramaty, zawarte w dziele Memlinga.
- Poza wirtuozerią malarską, najbardziej poruszająca w tym obrazie jest dla mnie jego emocjonalność. A właściwie jej brak. Rozpacz i ból potępionych nie robi na nikim wrażenia. Tak jakby Memling chciał nam uzmysłowić, że największą karę wymierzamy sobie sami. W tym obrazie nie ma miejsca na miłość, współczucie, przebaczenie. Zamiast tego jest bezwzględność. Los potępionych nikogo nie obchodzi – powiedziała reżyserka.
Chociaż akcja rozgrywa się w XV wieku, to autorka podkreśla jego aktualność. - Życie naszych postaci toczy się pośród niekończących się wojen, klęsk i strachu przed złem osobowym, które „po świecie spaceruje i ludzi rozumu pozbawia”.
- W Ewangelii wg św. Mateusza czytamy - „nie sądźcie, abyście nie byli sądzeni”. W spektaklu opowiadamy o tym, jak bardzo nie udaje nam się wprowadzanie tego przykazania w życie. - powiedziała.
fot. mat. teatru
Autorka pozytywnie oceniła współpracę z zespołem Teatrem Wybrzeże: - Są absolutnie wspaniali. To oni – wybitny zespół aktorski i fantastyczna ekipa techniczna stanowią największa wartość naszego przedstawienia - stwierdziła.
Duda-Gracz zapowiedziała w rozmowie z PAP kontynuację projektu tryptyku teatralnego poświęconego wybitnym malarzom. Po „Memlingu” planuje spektakle o Caravaggiu oraz Artemizji Gentileschi.
Prapremiera odbędzie się w piątek na Dużej Scenie Teatru Wybrzeże. W spektaklu zagrają m.in.: Dorota Androsz, Justyna Bartoszewicz, Katarzyna Z. Michalska i Marzena Nieczuja-Urbańska.
Tryptyk Memlinga „Sąd Ostateczny” jest jednym z najwybitniejszych i najlepiej zachowanych przykładów malarstwa niderlandzkiego na świecie. Pomimo liczącej ponad pół tysiąca lat burzliwej historii, nigdy nie uległ większym zniszczeniom. Zachwyca intensywnością barw i bogactwem złożonych treści.
Dzieło powstawało w latach 1467-1473, zostało zamówione przez bankiera Angela di Jacopo Taniego. Obraz był przeznaczony do prywatnej kaplicy św. Michała w kościele pw. św. Bartłomieja w miejscowości Badia Fiesolana koło Florencji. Ukończone dzieło, załadowane wraz z innymi kosztownościami na galerę „San Matteo”, nigdy nie dotarło do miejsca przeznaczenia. Jego droga z niderlandzkiego portu Sluis została brutalnie przerwana w kwietniu 1473 r. na wysokości Dunkierki atakiem karaweli „Peter von Danzig”, dowodzonej przez gdańskiego kapra Paula Beneke.
Jego decyzją dzieło podarowano gdańskiemu kościołowi Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny; obecnie to Bazylika Mariacka Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
„Sąd Ostateczny” znajduje się w Muzeum Narodowym w Gdańsku. Od lutego br. jest niedostępny dla zwiedzających ze względu na prowadzone badania obrazu i jego konserwację. Na wystawę stałą powróci do końca 2026 roku.
fot. mat. teatru
