Trzeci tydzień października upływa w Teatrze Polskim w Bydgoszczy pod znakiem Aurory - Nagrody Dramaturgicznej Miasta Bydgoszczy. W dniach od 18 do 22 października w różnych miejscach w Bydgoszczy odbywają się prezentacje finałowych tekstów w formie szkiców scenicznych. Laureata bądź laureatkę tego międzynarodowego konkursu dramaturgicznego poznamy 23 października podczas uroczystej gali.
fot. proj. Malwina Konopacka
W styczniu 2021roku Teatr Polski w Bydgoszczy jako organizator Festiwalu Prapremier powołał międzynarodową nagrodę dramaturgiczną „AURORA. Nagroda Dramaturgiczna Miasta Bydgoszczy”, która będzie przyznawana za wybitny dramat współczesny. Do udziału w konkursie organizatorzy zaprosili autorki i autorów z Polski, ale także z: Rosji, Ukrainy, Białorusi, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii, Gruzji, Armenii, Węgier, Czech, Słowacji, Albanii, Chorwacji, Serbii, Bośni i Hercegowiny, Mołdawii, Rumunii, Macedonii, Słowenii, Bułgarii, Czarnogóry, Kosowa, Kazachstanu, Kirgistanu, Tadżykistanu, Uzbekistanu, Azerbejdżanu, Turkmenistanu. Nabór tekstów w języku polskim, rosyjskim bądź angielskim, trwał do 15 kwietnia.
Spośród 288 nadesłanych tekstów (146 dramatów w języku polskim, 120 w języku rosyjskim i 22 w języku angielskim) Jury w składzie Davit Gabunia (uznany pisarz i dramatopisarz gruziński), Julia Holewińska (dramatopisarka polska, wicedyrektorka Teatru Polskiego w Bydgoszczy) i Agnieszka Lubomira Piotrowska (tłumaczka dramatów z języka rosyjskiego, członkini Zarządu sekcji C Stowarzyszenia Autorów ZAiKS) wybrało pięć finałowych tekstów, które powalczą o nagrodę główną w wysokości 50.000 zł.
Wśród finalistów znaleźli się (w kolejności alfabetycznej):
Lasha Bugadze – „AntyMedea” (Gruzja)
Michał Buszewicz – „Autobiografia na wszelki wypadek” (Polska)
Tijana Grumić – „I have never seen the stars” (Serbia)
Mikita Ilyinchyk – „Dark Room” (Białoruś)
Lena Laguszonkowa - „Matka Gorkiego” (Ukraina)
Prezentacja finałowych tekstów
Zanim poznamy laureata bądź laureatkę pierwszej edycji AURORY. Nagrody Dramaturgicznej Miasta Bydgoszczy, wszystkie finałowe teksty zostaną zaprezentowane w formie szkiców scenicznych. Pokazy odbędą się w różnych bydgoskich przestrzeniach.
Przegląd szkiców scenicznych opartych na finałowych tekstach rozpocznie „AntyMedea”, której autorem jest gruziński pisarz i dramaturg Lasha Bugadze. Pokaz szkicu, który wyreżyseruje Radosław Rychcik, odbędzie się 18 października (poniedziałek) o godz.19.00 w VI Liceum Ogólnokształcącym przy ul. Staszica 4.
Anty-Medea jest Medeą naszej epoki. Jednak nowość tkwi w tym, co było istotne dla Eurypidesa 25 wieków temu: w strachu przed obcymi. Moralność selektywna. Selekcja ludzi według ich przynależności do „cywilizowanej” przestrzeni.
Anty-Medea to opowieść o kobiecie, która musi zostać wygnana z zamurowanej i zamkniętej w sobie Europy, bo świat jest jeszcze bardziej zamknięty i przerażony niż jeszcze kilka lat temu. Współczucie jest tylko retoryczne, a nie skuteczne. Cywilizacja patrzy na akty opresji jak postronny obserwator.
Dzień później – 19 października (wtorek) o godz. 19.00 w gmachu Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego przy ul. Staszica 7 – odbędzie się prezentacja szkicu scenicznego „Matka Gorkiego” na postawie tekstu ukraińskiej dramatopisarki Leny Laguszonkowej. Szkic sceniczny z udziałem aktorek TPB wyreżyseruje Anna Augustynowicz.
Historia kilku pokoleń kobiet pochodzących spod Ługańska, niewielkiej miejscowości na granicy Ukrainy z Rosją. Bohaterki wspominają swoje dzieciństwo, rodzinę, sąsiadów oraz wydarzenia historyczne, które miały wpływ na życie ich bliskich. Poruszają temat traum dorastania, które przypadły na okres pieriestrojki – czas potężnych przemian systemu komunistycznego ZSRR.
Akcja sztuki zaczyna się w latach 70., kiedy Dianka idzie tańczyć do klubu i poznaje przystojnego Greka. Niebawem Grek odchodzi, bo nie może dogadać się z rodzicami Dianki, miejscowymi burżujami, którzy handlują pomidorami. Dianka rodzi pięknego syna Żenię i od tego czasu jej życie nabiera sensu. Żenia choć święty nie jest, dla Dianki jest całym światem.
20 października (środa) o godz.19.00 Teatr Polski w Bydgoszczy zagości w Kinie Pomorzanin. To właśnie tam zostanie zaprezentowany trzeci finałowy tekst – „Autobiografia na wszelki wypadek” autorstwa Michała Buszewicza. Szkic sceniczny na podstawie tego tekstu wyreżyseruje były dyrektor TPB Paweł Łysak.
„Autobiografia na wszelki wypadek” to dokumentalno – fikcyjna historia życia Michała Buszewicza opowiadana przez trzech mężczyzn sprzątających mieszkanie po śmierci autora w 2070 roku.
Mężczyźni wcielają się w przewodników po opowieści pełnej kluczowych momentów z życia bohatera, odgrywając lub opowiadając sceny począwszy od jego dzieciństwa aż do śmierci. Jak refren powracają wydarzenia kładące się cieniem na kolejnych życiowych etapach.
„Autobiografia na wszelki wypadek” to dramat o balansowaniu pomiędzy poczuciem bycia przegrywem a przypływach wiary w omnipotencję. To również historia o męskości, którą bohater, jakby od niechcenia, rozczłonkowuje i przygląda się pojedynczym jej aspektom, ukazując absurd kulturowych i społecznych oczekiwań wobec niego jako mężczyzny. Autobiografia nie staje się tu próbą terapeutycznego uporządkowania swojego życia, lecz fantazją na temat stworzenia potencjalnego scenariusza przyszłości tak, by w przeżywaniu jej, być lepiej przygotowanym na niespodziewane. Jednocześnie „życie jak każde inne” staje się zaproszeniem do identyfikacji odbiorcy z bohaterem i przeżycia „życia na brudno”, ot tak, w ramach ćwiczenia.
„Nigdy nie widziałam gwiazd” serbskiej dramatopisarki i dramaturżki Tijany Grumić to kolejny tekst, który zostanie zaprezentowany w ramach Festiwalu Prapremier. Szkic, który wyreżyseruje Iga Gańczarczyk, zostanie zaprezentowany bydgoskiej publiczności 21 października (czwartek) o godz.19.00 w auli I Liceum Ogólnokształcącego przy Placu Wolności 9.
„Nigdy nie widziałam gwiazd” opowiada dwie równoległe historie – jedną o życiu świni (lochy) żyjącej w niewoli, a drugą o życiu kobiet pracujących na farmie świń. Przeplatając te dwie historie i perspektywy, sztuka stara się połączyć to, co polityczne z tym, co intymne, pokazując tym samym, że oba te aspekty są nierozłączne. Spektakl porusza problem praw pracowniczych, walki kobiet, nieludzkiego traktowania pracowników i zwierząt na potrzeby przemysłu mięsnego, ale także każdego innego – w społeczeństwie konsumpcyjnym zysk jest ważniejszy niż wszystko, nawet niż czyjeś życie.
Przegląd szkiców scenicznych zakończy pokaz tekstu „Dark Room” autorstwa białoruskiego dramatopisarza Mikity Ilyinchyka. Szkic, który zostanie zaprezentowany 22 października (piątek) o godz. 19.00 w Auli Copernicanum, wyreżyseruje Klaudia Hartung-Wójciak.
Tekst jest oparty na prawdziwej historii chłopaka, który pracuje na kamerkach internetowych, a zarobione pieniądze przesyła do fundacji pomocy ofiarom represji politycznych. W kontekście obecnej sytuacji na Białorusi, „Dark Room”, oprócz oczywistych skojarzeń, jest również metaforą terytorium przemocy, szaleństwa i anonimowości.
Od początku tekst tworzony był w notatkach na iPhone jako próba utrwalenia biografii chłopaka, którego autor poznał na portalu randkowym w 2017 roku. W ten sposób powstawała struktura tekstu, która była obudowywana koncepcją artystyczną i fragmentami transkrypcji wywiadów. Notatka w telefonie przypadkiem została skasowana i tekst był odtwarzany z pamięci, zbierany na nowo jak rozsypane puzzle. Autor zdradza, że proces powstania bardziej przypominał medytację, w której całościowy obraz był tworzony poprzez odtworzenie konkretnej biografii z doświadczeniem psychodelicznym i kryzysem politycznym w tle.
23 października podczas uroczystej gali finałowej konkursu AURORA. Nagroda Dramaturgiczna Miasta Bydgoszczy poznamy laureata bądź laureatkę pierwszej edycji. Nazwisko zwycięzcy w obradach wyłoni pięcioosobowa Kapituła w składzie: Swiatłana Aleksijewicz (pisarka białoruska, Laureatka Nagrody Nobla), Davit Gabunia (uznany pisarz i dramatopisarz gruziński), Julia Holewinska (dramatopisarka polska; wicedyrektorka Teatru Polskiego w Bydgoszcz), Marius Ivaskevicius (wybitny dramatopisarz litewski), Agnieszka Lubomira Piotrowska (tłumaczka dramatów z języka rosyjskiego, członkini Zarządu sekcji C Stowarzyszenia Autorów ZAiKS). Zwycięzca lub zwyciężczyni pierwszej edycji konkursu otrzyma statuetkę AURORY autorstwa Malwiny Konopackiej oraz nagrodę główną w wysokości 50.000 złotych. Dodatkowe nagrody dla finalistów przyzna partner konkursu - Stowarzyszenie Autorów ZAiKS. Początek finałowej gali 23 październik o godz.19.00 w Pałacu Ostromecko.
Antologia finałowych tekstów już w sprzedaży!
Teatr Polski w Bydgoszczy wraz z partnerem Festiwalu Prapremier Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy wydali antologię finałowych tekstów AURORY. Nagrody Dramaturgicznej Miasta Bydgoszczy. Zbiór pięciu dramatów, które walczą o nagrodę, będzie można nabyć przed każdym pokazem szkiców scenicznych oraz w trakcie innych wydarzeń festiwalowych.
Bilety na wszystkie szkice sceniczne są dostępne w zakładce „KUP BILET ONLINE” na stronie www.teatrpolski.pl oraz w kasie biletowej Teatru Polskiego w Bydgoszczy.
Więcej informacji na temat programu Festiwalu Prapremier ODZYSKIWANIE na stronie www.festiwalprapremier.pl.