Spektakl „Judasz z Kariothu” w reżyserii Igora Gorzkowskiego, słuchowisko „Post Mortem. Historia Zofii Dwornik” Mikołaja Szczęsnego i słuchowisko dla dzieci „Inwazja robotów” Andrzeja Bajguza zdobyły Grand Prix XXII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry – Zamość 2023”.

fot. Wojtek Jargiło/ PAP

Gala finałowa festiwalu odbyła się w poniedziałek wieczorem w Zamojskim Domy Kultury w Zamościu. O nagrody główne rywalizowało 16 spektakli telewizyjnych i 28 słuchowisk radiowych, w tym 9 słuchowisk dla dzieci, które miały swoją premierę w roku poprzedzającym wydarzenie.

Prezes TVP Mateusz Matyszkowicz podczas gali podał, że telewizja publiczna różni się od stacji komercyjnych przede wszystkim teatrem. "Ponieważ teatr nie jest czymś przy okazji, nie jest dodatkiem do naszego życia, w nim nasze życie się zmienia" – powiedział. "Teatr Telewizji jest najważniejszy w Telewizji Polskiej" – dodał i zapowiedział, że od jesieni spektakli będzie jeszcze więcej.

Następnie ogłosił, że Grand Prix dla najlepszego spektaklu Teatru Telewizji otrzymał spektakl "Judasz z Kariothu" Karola Huberta Rostworowskiego, w reżyserii Igora Gorzkowskiego. Jury szczególnie podkreśliło kunszt reżyserski, a także pracę autora zdjęć Jarosława Żamojdy oraz tytułową rolę Łukasza Lewandowskiego i kreację aktorską Wiktorii Gorodeckajej (rola Rachel).

Reżyser spektaklu Igor Gorzkowski odbierając nagrodę odczytał list odgrywającego tytułową rolę aktora Łukasza Lewandowskiego. "Chciałbym, żeby każdy kto pracował przy tym projekcie miał poczucie, że jest współtwórcą spektaklu, z którym się utożsamia. Może nie z jego mrokiem, ale z przekazem, żeby mrokom nie ulegać mimo otaczającego nas szemrania" – napisał.

Dyrektor biura programowego Polskiego Radia Paweł Kwieciński przypomniał podczas gali, że Teatr Polskiego Radia i Teatr Telewizji Polskiej każdego sezonu przedstawiają "autorskie, własne pomysły na poszukiwanie dobra, piękna i prawdy". "Prawdy o nas, o wspólnocie, o naszych lękach, naszych traumach, kłopotach i tym jacy jesteśmy" – powiedział. Stwierdził, że uczestnicy festiwalu mieli okazję zapoznać się z tym, co w radiu i Teatrze Telewizji powstaje. "Gdyby wszystkie audycje literackie (z 2022 r.) puścić jedna po drugiej to one by trwały 26 dni i 9 godzin" – wyliczył.

Następnie oznajmił, że Grand Prix otrzymali twórcy słuchowiska "Post mortem. Historia Zofii Dwornik". Za tekst nagrodzeni zostali Mikołaj Szczęsny i Sebastian Adamkiewicz, za reżyserię – Mikołaj Szczęsny, za realizację akustyczną – Andrzej Papajak, za opracowanie muzyczne i muzykę – Marcin Nenko i Andrzej Papajak, za tytułową rolę aktorską – Sandra Korzeniak.

fot. Wojtek Jargiło/PAP

Reżyser Mikołaj Szczęsny odbierając nagrodę powiedział, że nad słuchowiskiem pracowało wiele osób a nagroda jest "fantastycznym ukoronowaniem naszej pracy".

Grand Prix dla najlepszego słuchowiska dla dzieci i młodzieży otrzymała "Inwazja robotów" autorstwa i w reżyserii Andrzeja Bajguza z realizacją akustyczną Kamila Kalickiego. Nagrodę wręczyła członek KRRiT Marzena Paczuska.

Odbierając nagrodę reżyser słuchowiska Andrzej Bajguz przyznał, że pomysł na słuchowisko podsunęła mu córa, której przyśniło się, że rodzice zmienili się w roboty. Jak wyjaśnił, powstało słuchowisko eksperymentalne i osadzone w białostockich realiach.

Nagrodę za reżyserię spektaklu Teatru Telewizji otrzymał Wawrzyniec Kostrzewski za spektakl "Dialog o Narodzeniu", który powstał na podstawie tekstów staropolskich w adaptacji Patryka Kenckiego i Wawrzyńca Kostrzewskiego. Twórcy "Dialogu o narodzeniu" zostali również laureatami nagrody im. Janusza Hajduna za muzykę oryginalną – ex aequo Barbara Derlak i Piotr Łabonarski, nagrody za kostiumy – ex aequo Anna Adamek i Maks Mac.

Nagrody za zdjęcia otrzymał Wojciech Suleżycki ("Dialog o Narodzeniu" i "Konrad Wallenrod" A. Mickiewicza w reżyserii Jerzego Machowskiego).

W kategorii słuchowisk nagrodę za reżyserię otrzymał Łukasz Lewandowski ("Taki, co umiera" Magdaleny Miecznickiej o śmierci Grzegorza Przemyka).

Nagrodą za oryginalny polski tekst dramatyczny uhonorowana została Anna Burzyńska ("Wiera Gran" reż. B. Sass), natomiast nagroda za scenariusz oryginalny słuchowiska trafiła do Ingmara Villqista ("Niebo" reż. I. Villqist).

Nagrodę za realizację akustyczną w kategorii słuchowisk otrzymał Zdzisław Wasilewski ("Mesjasz. Bruno Schulz" reż. Jerzy Machowski).

Nagrodą za scenografię do spektaklu "Konrad Wallenrod" A. Mickiewicza, w reżyserii Jerzego Machowskiego, wyróżniona została Aleksandra Reda.

Nagrodę za twórczą realizację telewizyjną spektaklu teatralnego otrzymał Witold Płóciennik za spektakl "A planety szaleją… (Młodzi w hołdzie Korze)" według scenariusza i w reżyserii Anny Sroki-Hryń, a nagroda za montaż trafiła do Jakuba Motylewskiego ("Konrad Wallenrod").

Nagrodę Honorową im. Krzysztofa Zaleskiego za twórczość odrzucającą stereotypy i łatwe nowinki umocowaną w pamięci historii dotyczącą problemów współczesności w kategorii spektakli teatralnych otrzymała Anna Sroka-Hryń ("A planety szaleją…") a w kategorii słuchowisk radiowych – "Obrazki litewskie" Herkusa Kunčiusa w reżyserii Marii Brzezińskiej.

Nagrodę im. Ireny i Tadeusza Byrskich za spektakl wykorzystujący potencjał miejscowego środowiska artystycznego dla twórców słuchowiska zgłoszonego przez Rozgłośnie Regionalne Polskiego Radia otrzymały słuchowiska: "Fedrus. Pisarz – niewolnik" zgłoszone przez Polskie Radio Koszalin  (reżyseria Jarosław Banaś, realizacja dźwięku Jarosław Rynfun) i "Porwanie Baltazara Gąbki" zgłoszone przez Radio Kraków (za adaptację i reżyserię – Waldemar Raźniak, za konsultację dramaturgiczną – Beniamin Bukowski).

Nagrodami aktorskimi za rolę kobiecą wyróżnione zostały: Wiktoria Gorodeckaja za rolę Rachel w spektaklu "Judasz z Kariothu" w kategorii spektakli telewizyjnych oraz Grażyna Misiorowska za rolę Starej Kobiety w słuchowisku "Stara kobieta wysiaduje" T. Różewicza w reżyserii Przemysława Tejkowskiego.

Nagrody aktorskie za rolę męską otrzymali: Cezary Pazura za rolę Wielkiego Księcia w spektaklu "Kordian" J. Słowackiego, w reżyserii Zbigniewa Lesienia (w kategorii spektakli teatralnych) oraz Bartłomiej Topa za rolę Inspektowa w słuchowisku „Sidła” G. Bacewicz w reżyserii Aleksandry Głogowskiej.

Nagrodę im. Janusza Hajduna za muzykę oryginalną lub opracowanie muzyczne otrzymał Andrzej Izdebski ("Taki co umiera").

Przyznano także trzy nagrody specjalne. Nagrodę aktorską za rolę Puka w "Śnie nocy letniej" W. Shakespeare’a w reżyserii Wojciecha Adamczyka i Pameli w "Rewolwerze" A. Fredry, również w reżyserii Wojciecha Adamczyka jury przyznało Lidii Sadowej. Nagrodę aktorską za rolę tytułową w "Kordianie" J. Słowackiego, w reżyserii Zbigniewa Lesienia otrzymał Filip Kosior. Jury doceniło także istotę twórczości teatralnej dla najmłodszego pokolenia widzów, wyróżniło TVP ABC i przyznało Tomaszowi Cyzowi nagrodę za scenariusz i reżyserię spektaklu dla dzieci "Kopciuszek".

Nagrody publiczności otrzymało słuchowisko "Sidła" G. Bacewicz w reżyserii Aleksandry Głogowskiej i przedstawienie "A planety szaleją…" według scenariusza i w reżyserii Anny Sroki-Hryń.

Jury telewizyjne obradowało pod przewodnictwem Jacka Raginisa-Królikiewicza w składzie: Jarosław Jakubowski (poeta, prozaik, dramatopisarz), Magdalena Kuta (aktorka teatralna, telewizyjna i filmowa), Agnieszka Lipiec-Wróblewska (scenarzystka, reżyserka teatralna, telewizyjna i filmowa), Jacek Raginis-Królikiewicz (reżyser, scenarzysta, reportażysta i producent telewizyjny), Elżbieta Wrotnowska-Gmyz (teatrolog, dyrektor Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego).

Jury radiowemu przewodniczyła Wiktoria Gorodeckaja, a zasiadali w nim: Wiktoria Gorodeckaja (aktorka), Marek Kochan (pisarz, reżyser radiowy, profesor Uniwersytetu SWPS), Jacek Kopciński (historyk literatury, krytyk teatralny, redaktor naczelny miesięcznika "Teatr"), Andrzej Mastalerz (aktor, reżyser), Ignacy Zalewski (kompozytor muzyki poważnej, teatralnej, filmowej i radiowej, pedagog).

Podczas gali otwarcia imprezy w piątek Wielką Nagrodę Festiwalu przyznawaną za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Telewizji i Teatrze Polskiego Radia otrzymali aktorzy Zofia Kucówna i Krzysztof Wakuliński.

Festiwal "Dwa Teatry" odbył się w Zamościu po raz trzeci, w dniach 16-19 czerwca. W trakcie festiwalu zaprezentowano 16 spektakli telewizyjnych i 28 słuchowisk radiowych, które miały swoją premierę w roku poprzedzającym 22. odsłonę wydarzenia.