Pięć projektów zwyciężyło w VI edycji programu „Placówka” Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Wejdą one w etap Inkubacji, a po jego pomyślnym przejściu będą realizowane w 2021 roku.
fot. mat. Instytutu Teatralnego
Komisja złożona z kierowników oraz przedstawicieli wszystkich działów Instytutu Teatralnego wybrała pięć zwycięskich projektów VI edycji programu:
- Beniamin Bukowski / Trzecia Grupa Krakowska „Czyściciele”;
- Lukáš Jiřička, Jacek Sienkiewicz „Trzynasty znak”;
- Ula Kijak „Spektakle, których nie zrobiłam”;
- Monika Reks „Zostałam sceną”;
- Paweł Sakowicz „Vortex”;
Głosowanie poprzedziły dwa etapy konkursowe – etap preselekcji eksplikacji oraz rozmowy z twórcami projektów zakwalifikowanych do finału. Zwycięskie projekty wejdą w etap Inkubacji, a po jego pomyślnym przejściu będą realizowane w 2021 roku.
Projekt Jacka Sienkiewicza i Lukáša Jiřički o roboczym tytule „Trzynasty znak" koncentruje się na opracowaniu spuścizny artystycznej czeskiego malarza, pisarza i grafika Josefa Váchala (1884-1969). Váchal to jeden z wielkich soliterów czeskiej kultury, interesował się hermetyzmem, okultyzmem, magią, ale także religiami świata. Sporządzane przez Váchala horoskopy oraz komentarze, diagramy i znaki magiczne zamieszczane w czytanych książkach, na przykład w książce teosofki Bławatskiej, można identyfikować nie tylko jako graficzne, ale także tekstowe partytury. Posłużą one do powstania performatywnego i muzycznego dzieła, które powinno przybrać formę spektaklu dźwiękowego na żywo, idealnie dopasowanego do sali Instytutu Teatralnego, a także audycji radiowej i ewentualnie wydania fizycznego.
VORTEX Pawła Sakowicza będzie imersyjną instalacją choreograficzno-dźwiękową, która odbywa się bez udziału działających na żywo performerów. Będzie to projekt realizowany we współpracy z Anką Herbut (współautorką tekstu i dramaturżką) oraz Justyną Stasiowską (kompozytorką i dramaturżką dźwięku), przybierze formę słuchowiska, podczas którego widzowie doświadczą spektaklu choreograficznego jedynie przez wrażenia i związane z nimi wibracje.
Monika Reks realizując projekt „Zostałam sceną” chciałaby stać się elementem konstrukcji wielkiej sukni pełnej małych źródeł światła, obiektów, lalek, prostych instrumentów muzycznych, która byłaby zarówno miejscem działań scenicznych jak i samym dzianiem się. Konstrukcja ma na celu uniezależnienie się od warunków występu, a także innych ludzi. Projekt ma za zadanie badania formy jako punktu wyjścia – chciałabym nauczyć się budować wypowiedzi sceniczne bez wcześniejszego scenariusza, bazując na dostępnych formach oraz warsztacie lalkarskim z założeniem samowystarczalności.
Projekt "Czyściciele" Beniamina Bukowskiego z Trzeciej Grupy Krakowskiej zakłada stworzenie interaktywnego spektaklu online dotyczącego tematu tzw. „czyścicieli internetu” – osób, które są outsourcingowo zatrudniane przez wielkie korporacje (Google, Facebook etc.) jako „moderatorzy treści”. Niskopłatna praca sprowadza się do oglądania treści zgłaszanych przez użytkowników i decydowania o tym, czy należy je skasować. W praktyce sprowadza się do oglądania przez osiem godzin dziennie scen samobójstw, tortur, przemocy seksualnej czy wykorzystywania nieletnich.
Dlaczego tak wiele projektów/pomysłów/spektakli nigdy nie powstaje? Dlaczego twórczynie i twórcy rezygnują ze swoich pomysłów? Jak przedstawić teatralne dzieło, którego nie było i nie ma? Jak dać odbiorcom i odbiorczyniom wrażenie, że doświadczyli czegoś, co nigdy nie powstało? Urszula Kijak realizując projekt "Spektakle, których nie zrobiłam" planuje odbyć serię rozmów z innymi reżyserkami i zapytać o niezrealizowanych przez nich spektaklach, tworząc fikcyjne “dowody” na istnienie tych spektakli, których nigdy nie było.
___
Do tej pory w ramach „Placówki” Instytut Teatralny sfinansował siedem projektów: „Życie i śmierć Janiny Węgrzynowskiej” Ludomira Franczaka (premiera 6 maja 2016), trans-operę „Anestezja” grupy daed baitz (premiera 3 grudnia 2016), „Negronautki” Wiktora Okwara (premiera 7 września 2017), „Flagę nr 5” Moniki Drożyńskiej (premiera 21 września 2017), „Malinę” Marty Malikowskiej (pokazy premierowe: 3,4 listopada 2018) oraz performans „Zastanawiam się…” Joanny Pawlik, którego premiera odbyła się 14 listopada tego roku oraz „Święto wiosny na aturi i mimozy wstydliwe” Klaudii Hartung-Wójciak (pokazy premierowe: 18, 19 i 20 września 2020)
Ogłoszony w czerwcu 2015 program „Placówka” wspiera prowadzenie poszukiwań teatralnych przez artystów i grupy twórcze, posiadające ograniczone możliwości długofalowej pracy. Program pomaga w powstawaniu projektów, które mają szansę w sposób znaczący przyczynić się do wzbogacenia polskiego życia teatralnego dzięki oryginalnym propozycjom artystycznym i tematycznym. Zgłaszać można wszystkie odmiany współczesnej sztuki scenicznej, także łączące teatr z tańcem, sztukami wizualnymi, mediami czy aktywizmem społecznym.