Na deski Teatru Powszechnego powraca spektakl „Malexander”, który powstał w ramach programu OFF Polska.
fot. Wiktor Jungowski/ mat. organizatora
Spektakl „Malexander” jest inspirowany książką Elisabeth Åsbrink „Czuły punkt. Teatr, naziści i zbrodnia”, a jego tytuł nawiązuje do nazwy szwedzkiej miejscowości, gdzie 25 lat temu doszło do brutalnego mordu na dwóch policjantach, wezwanych do pościgu za sprawcami napadu na bank.
Rok przed tym tragicznym wydarzeniem Lars Norén, jeden z najważniejszych dramaturgów skandynawskich, podjął kontrowersyjną decyzję. Zaprosił do współpracy trzech więźniów odsiadujących długie wyroki w jednym z najcięższych szwedzkich zakładów karnych. Napisał dla nich sztukę „7:3” – tytułem nawiązującą do paragrafu regulującego opiekę nad więźniami skazanymi na długie wyroki. Sztuka oparta była na ich słowach i ich życiu. Dwaj z nich okazali się być wyznawcami narodowego socjalizmu i ich poglądy znalazły odzwierciedlanie w scenicznych dialogach.
Po aresztowaniu wszystkich osób zamieszanych w napad w Malexander okazało się, że byli również wśród nich więźniowie grający w spektaklu Norena, wykorzystujący przepustki do prowadzenia swojej przestępczej działalności.
Po tragedii w Malexander przez media przetoczyła się wielka debata: dla jednych zapraszanie na scenę nazistów było niedopuszczalne i ze sztuką nie miało nic wspólnego. Inni uważali, że skoro ludzie o tak skrajnych poglądach są częścią społeczeństwa, to trzeba dać im głos, robić o nich sztuki i zapraszać do publicznej debaty.
Twórcy spektaklu „Malexander”, wykorzystując historię projektu Larsa Norena, chcą ukazać skomplikowany mechanizm jakim jest proces twórczy, złożony z ludzkich słabości, lęków, ambicji, złudnych oczekiwań, który niekiedy wymyka się spod kontroli. Tym samym stawiają pytania o realną odpowiedzialność twórców za podejmowanie tematów tabu i zapuszczanie się w ciemne zakamarki ludzkiej natury.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury.
Terminy: 1, 2, 3 kwietnia oraz 8, 9, 10 maja 2025, godzina 19.
Miejsce: Trzecia Scena Teatru Powszechnego – ul. Jana Zamoyskiego 20
Obsada i twórcy:
obsada: Karolina Adamczyk, Zofia Wysocka, Artur Krajewski, Mateusz Łasowski, Rafał Sabara.
reżyseria – Rafał Sabara
scenariusz – Przemysław Wasilkowski, Rafał Sabara
scenografia i kostiumy – Agnieszka Gaździńska-Łapińska
dźwięki i bity – Jacek Lachowicz
konsultacje choreograficzne – Urszula Parol
koordynator ds. promocji i mediów – Martyna Jaszczak
autor zdjęć – Wiktor Jungowski