W ramach programu Pokaż Język w dniach 12 i 13 kwietnia odbędzie się sympozjum w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Zgłoszenia, tylko do 8 kwietnia, przyjmujmowane są tutaj.

Program sympozjum

12 kwietnia 2024, piątek
9:00 – 10:00 rejestracja osób uczestniczących
10:00 – 10:30 rozpoczęcie sympozjum
10:30 – 12:00 moduł poświęcony TAŃCOWI
Tatiana Cholewa, Patrycja Jarosińska, Adrianna Helena Morawiec, Alicja Müller, Małgorzata Rostkowska
12:00 – 12:30 przerwa kawowa
12:30 – 14:00 moduł poświęcony AKTORSTWU
Beata Bandurska, Milena Gauer, Dominika Kozłowska, Daniel Krajewski, Maciej Pesta
14:00 – 15:30 przerwa
15:30 – 17:00 rozmowy o praktyce: Teatr Kambak, Teatr ITAN i Teatr 21
moderacja: Katarzyna Niedurny i Katarzyna Waligóra (Podcast o Teatrze)
17:00 – 17:30 przerwa kawowa
17:30 – 19:00 moduł poświęcony EDUKACJI AKTORSKIEJ
Weronika Kowalska, Kasia Lech, Justyna Lipko-Konieczna, Marta Rau, Helena Urbańska

13 kwietnia 2024, sobota
10:00 – 11:30 moduł poświęcony REŻYSERII
Michał Borczuch, Marta Bryś, Kinga Chudobińska-Zdunik, Paweł Łysak, Justyna Sobczyk, Justyna Wielgus
11:30 – 12:00 przerwa kawowa
12:00 – 13:30 rozmowy o praktyce: Teatr Przebudzeni, Teatr Klucz i Teatr Cisza na scenie moderacja: Katarzyna Niedurny i Katarzyna Waligóra (Podcast o Teatrze)
13:30 – 15:00 przerwa
15:00 – 16:30 moduł poświęcony KRYTYCE ARTYSTYCZNEJ
Ewelina Godlewska-Byliniak, Katarzyna Lemańska, Witold Mrozek, Katarzyna Żeglicka oraz osoby biorące udział w warsztatach
16:30 – 17:00 podsumowanie sympozjum
17:00 – 17:30 przerwa kawowa
17:30 – 18:30 premiera książki „Estetyka niepełnosprawności” Tobina Siebersa

Na całym świecie osoby artystyczne z niepełnosprawnościami intensywnie rozwijają swoje praktyki twórcze, a teoria crip staje się coraz bardziej popularna w kontekście pisania o sztukach performatywnych. Te działania wciąż sytuują się jednak poza głównym nurtem. Instytucje artystyczne i edukacyjne oraz stosowane w ich obrębie metody pracy nie nadążają za tempem dyskusji akademickich i inkluzywnymi działaniami performatywnymi. Ta podwójna prędkość procesów zmian prowokuje wzmożoną krytykę, która może zainicjować zmianę, ale w długofalowej perspektywie jej nie sprzyja. Stworzenie inkluzywnych przestrzeni pracy twórczej to trudny, codzienny proces, który wymaga wiedzy, środków finansowych, dostępności architektonicznej i cyfrowej, przeformułowania programów nauczania i sposobów myślenia o tym, czym jest sztuka performatywna i kto może ją tworzyć. Przede wszystkim potrzebuje jednak czasu, głębokiego namysłu, szerokich konsultacji, otwartości na poszukiwanie i sprawdzanie różnorodnych rozwiązań oraz zaangażowania całego środowiska.

Dlatego projektując program sympozjum zrezygnowałyśmy z formuły jednoosobowych wystąpień. Powołałyśmy grupy robocze, w skład których wchodzą osoby sojusznicze, samorzecznicze, reprezentujące różne instytucje teatralne i edukacyjne, działające w polu sztuki i teorii. Prace w każdym z zespołów trwały kilka miesięcy i zostały zorganizowane wokół czterech tematów: edukacja aktorska, aktorstwo, taniec, reżyseria. Punktem wyjścia były pytania:
- z jakimi formami niepełnosprawności – czasowej lub trwałej – spotkaxście się w swoim środowisku zawodowym?
- co zrobiono, by umożliwić pracę osobom z niepełnosprawnością?
- co jest potrzebne, by Wasz zawód / program studiów był dostępny: dla kogo już jest?

Zależało nam na wypracowaniu propozycji możliwych (lub na razie jedynie spekulatywnych) modyfikacji w programach studiów oraz w organizacji pracy w instytucjach, które dadzą szansę na poszerzanie zespołów artystycznych o osoby z niepełnosprawnościami. Wyszłyśmy z założenia, że w środowisku istnieją już narzędzia tworzenia przestrzeni współpracy otwartych na różnorodne potrzeby i uwzględniających osoby z widocznymi i niewidocznymi, czasowymi i stałymi niepełnosprawnościami. Czasami trzeba je tylko dostrzec i poszerzyć pole ich praktykowania.

Równolegle toczyły się prace nad katalogiem dobrych praktyk pisania o pracach performatywnych tworzonych przez osoby z niepełnosprawnościami. Ich kontynuacją były spotkania warsztatowe z osobami studiującymi.

Sympozjum stanie się okazją do przedstawienia i przedyskutowania z publicznością efektów spotkań, warsztatów i prac grup roboczych. Będzie również platformą prezentacji, sieciowania oraz wymiany praktyk, narzędzi i idei już istniejących w Polsce grup artystycznych współtworzonych przez osoby z niepełnosprawnościami. Zaprosiłyśmy sześć zespołów, które podczas paneli opowiedzą o swojej pracy.

Traktujemy proces przygotowań i dwudniowe sympozjum jako kolejny krok w procesie tworzenia inkluzywnego środowiska twórczego. Z pewnością nie ostatni. Nie nastawiamy się na żaden konkretny cel i efekt. Jesteśmy otwarte na to, co się wydarzy. I do tego zapraszamy wszystkie osoby, które zechcą do nas dołączyć.

Monika Kwaśniewska, Izabela Zawadzka