Warszawa. RPO chce wyjaśnień od marszałka Małopolski ws. Teatru Słowackiego

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do marszałka Małopolski Witolda Kozłowskiego w sprawie odwołania dyrektora teatru im. J. Słowackiego – poinformowało w poniedziałek biuro RPO.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do marszałka Małopolski Witolda Kozłowskiego z zapytaniem o szczegóły zarzutów, pod którymi zarząd planuje odwołać Krzysztofa Głuchowskiego z funkcji dyrektora naczelnego i artystycznego Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Zarząd województwa uzasadnił swoje plany naruszeniem przepisów zamówień publicznych oraz niedopełnieniem dbałości o dobre imię placówki. Głuchowski, pracownicy teatru, część środowiska artystycznego, a także politycy opozycji uważają, że decyzja ta ma związek ze spektaklem „Dziady” w reż. Mai Kleczewskiej. Przedstawienie to skrytykowała małopolska kurator oświaty Barbara Nowak oraz minister edukacji Przemysław Czarnek.

Rzecznik poprosił marszałka o szczegółowe i konkretne wskazanie działań dyrekcji teatru, które – w ocenie zarządu województwa – doprowadziły do naruszenia przepisów Prawa zamówień publicznych oraz dobrego imienia teatru.

RPO stoi na stanowisku, że decyzje repertuarowe nie powinny być uznawane za godzące w dobre imię teatru – jedynym arbitrem powinna być tu nie władza administracyjna, ale publiczność.

Przejrzystość działań w sprawie planów odwołania dyrektora ma – zdaniem RPO – istotne znaczenie z punktu widzenia zagwarantowanych w art. 73 Konstytucji RP wolności twórczości artystycznej i wolności korzystania z dóbr kultury. „Z art. 73 Konstytucji wynika negatywny charakter obowiązków władzy publicznej, polegający na zakazie podejmowania działań, które utrudniałyby lub przekreślały twórczość artystyczną” – napisał do marszałka zastępca RPO Stanisław Trociuk.

Biuro RPO podkreśliło, że rzecznik monitoruje debatę publiczną związaną z decyzją zarządu; dostrzega także, że skutkiem decyzji jest protest zespołu teatru.

Zarząd województwa małopolskiego 17 lutego jednogłośnie przyjął uchwałę ws. wszczęcia procedury odwołania Głuchowskiego z funkcji dyrektora. W oświadczeniu zarząd wskazał, że „podczas kontroli i audytu przeprowadzonych przez Biuro Audytu i Kontroli Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w roku 2021 w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie stwierdzono naruszenie przepisów w zakresie stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych. Dodatkowo Pan Krzysztof Głuchowski odstąpił od realizacji umowy z dnia 23 października 2018 r. (ze zm.) w sprawie warunków organizacyjno-finansowych działalności Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oraz programu jego działania w zakresie paragrafu 4 ust. 2 umowy, tj. zobowiązania dyrektora do dbałości o dobre imię Teatru w okresie sprawowania swej funkcji”.

„W oświadczeniu nie wskazano jednak, jakie konkretne działania dyrektora miały naruszać Prawo zamówień publicznych czy też dobre imię teatru” – zauważył RPO. Przed odwołaniem dyrektora teatru zarząd musi uzyskać opinie m.in. ministra kultury, związków zawodowych i twórczych.

„Dziady” w reż. Kleczewskiej cieszą się ogromnym zainteresowaniem publiczności, wszystkie bilety zostały wyprzedane. Zgodnie z informacjami na stronie internetowej teatru, spektakl jest na afiszu do 24 kwietnia.

Krzysztof Głuchowski wygrał konkurs na dyrektora Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie w 2016. W 2019 r. zarząd województwa przedłużył mu umowę. Obecna kadencja Głuchowskiego trwa do 2024 r. Wcześniej przez 17 lat placówką zarządzał Krzysztof Orzechowski.

Głuchowski jest absolwentem krakowskiej PWST, menedżerem kultury, producentem festiwali, filmów i spektakli. Był dyrektorem Bunkra Sztuki w Krakowie, Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, zastępcą dyrektora Teatru Groteska w Krakowie, producentem festiwalu Era Nowe Horyzonty.

Teatr Słowackiego jest instytucją województwa małopolskiego.