W warszawskim STUDIO teatrgalerii 24 października odbędzie się premiera spektaklu „Koniec z Eddym”, który powstał z inspiracji debiutancką powieścią „En finir avec Eddy Bellegueule” młodego francuskiego pisarza Edouarda Louisa. Przedstawienie wyreżyserowała Anna Smolar.
fot. Ireneusz Zjeżdżałka
Spektakl powstał na podstawie książki "En finir avec Eddy Bellegueule" Edouarda Louisa i jest "autobiograficzną opowieścią o trudnym procesie coming outu i porzucaniu własnej tożsamości klasowej".
- Bardzo chciałam rozłożyć na części pierwsze ten gest bohatera - to znaczy chciałam odkryć, co to znaczy, że kończy się z tą osobą, którą jesteś, którą byłeś; z tym, jak byłeś nazywany. Z czym się kończy? Co się porzuca, co się zostawia, co się unieważnia, o czym chce się zapomnieć? - powiedziała reżyser przedstawienia Anna Smolar.
Zwróciła uwagę, że tkwi w tym paradoks, bo "chcąc zapomnieć o czymś - uwieczniasz to". - Ten paradoks jest fascynujący, ale tez pokazuje rodzaj procesu intelektualnego, emocjonalnego i artystycznego przeprowadzonego przez tego pisarza - dodała.
- Czym jest ten spadek, który dostaję? Czy on jest w genach, czy w życiorysie, czy może w narracji podjętej przez rodziców podprogowo lub jawnie? - mówiła Smolar.
Wyjaśniła, że postanowiła "rozłożyć dwoistość postaci na dwoje aktorów - Sonię Roszczuk i Daniela Dobosza, którzy reprezentują pisarza i Eddy'ego". - Człowieka, który pisze, który podejmuje gest opowiadania o tym życiu - i tego, o którym się opowiada - powiedziała.
Smolar podkreśliła, że realizatorzy "bardzo uważnie przeczytali tę książkę i wyciągnęli z niej motywy". - Wyciągnęliśmy z niej też różne obrazy i bardzo konkretne epizody. Zaczęliśmy wokół nich pracować - wyjaśniła.
- Pokazujemy, że jest to opowieść, która rozgrywa się w innej rzeczywistości politycznej i społecznej - i wyciągamy z niej to, co wybrzmiewa bardzo wyraziście dla nas, tutaj, dzisiaj, w Polsce, w Warszawie - podkreśliła twórczyni spektaklu, dodając, że realizatorzy "mocno bawią się teatrem".
"Imię nie jest tylko imieniem, nie jest tylko ciągiem liter i sylab, ale opowieścią. Imię, z którym się urodziłem, Eddy Bellegueule, sprowadzało mnie do przeszłości i opowieści, której nie wybrałem i od której chciałem uciec" - napisał Edouard Louis na kartach swojej powieści.
Jak podkreśliła Smolar, "w świecie opisanym przez Louisa nie ma miejsca na inność i okazywanie słabości, a każdy objaw delikatności, ambicji czy marzeń o czymś więcej i byciu kimś innym znika pod ciężarem zmordowanych ciał i czerwonych cegieł, które razem tworzą scenerię małego miasteczka".
- Powrót Edouarda do historii dorastającego w biednej, robotniczej rodzinie Eddy'ego jest gestem emancypacyjnym. Służy wymazaniu tej osoby, która doświadczyła prześladowania i braku akceptacji ze strony otoczenia. Edouard dokonuje wymazania, aby móc napisać swoją opowieść od nowa - wyjaśniła reżyser.
Jak przypomniano w zapowiedzi, "debiutancka powieść Louisa odniosła niebywały sukces we Francji i na świecie". Autor w wieku 22 lat otrzymał nominację do jednej z najbardziej prestiżowych nagród literackich na świecie - Nagrody Goncourtów. Jego powieść sprzedała się we Francji w nakładzie ponad 300 tys. egzemplarzy i została opublikowana za granicą w 25 językach.
"Od tego czasu Louis napisał dwie kolejne osnute na faktach powieści: wydaną we Francji w 2016 r. Historię przemocy i najnowszą Qui a tue mon pere, która ukazała się w maju 2018 r." - czytamy na stronie teatru.
Adaptacja i reżyseria - Anna Smolar. Współpraca dramaturgiczna - Alicja Kobielarz. Scenografię i kostiumy zaprojektowała Anna Met. Muzykę skomponował Jan Duszyński. Za reżyserię światła odpowiada Rafał Paradowski.
Występują: Dominika Biernat, Marcin Pempuś, Sonia Roszczuk, Mateusz Smoliński, Rob Wasiewicz, Ewelina Żak i Daniel Dobosz.
Anna Smolar (ur. w 1980 r.) jest twórczynią teatralną, dramaturżką i tłumaczką. Ukończyła literaturoznawstwa na Uniwersytecie Paris-Sorbonne. Swoje spektakle wystawiała, m.in. w Nowym Teatrze w Warszawie, w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie. Jest laureatką Paszportu Polityki 2016 w kategorii Teatr. Jest autorką tłumaczenia na język francuski książki Grażyny Jagielskiej "Miłość z kamienia".
Do jej najbardziej znanych spektakli należą: "Aktorzy żydowscy" w Teatrze Żydowskim w Warszawie, "Kopciuszek" w Starym Teatrze w Krakowie, "Henrietta Lacks" w Nowym Teatrze w Warszawie, "Kowboje" w Teatrze im. Osterwy w Lublinie, "Slow motion" w Narodowym Teatrze w Wilnie.
Premiera - 24 października o godz. 19 w STUDIO teatrgalerii. Kolejne spektakle - 25, 29-31 października br.