Premierowy pokaz rejestracji spektaklu "Woyzeck" Georga Büchnera w inscenizacji Piotra Cieplaka zaplanowano na 27 marca w Międzynarodowy Dzień Teatru - zapowiedziano na Facebooku Teatru Narodowego w Warszawie. W roli tytułowej zobaczyć będzie można Cezarego Kosińskiego.
fot. Krzysztof Bieliński
"Woyzeck jest dzisiejszym everymanem, kimś uniwersalnym. W hierarchii ludzkiej znajduje się na najniższym stopniu" – powiedział PAP Piotr Cieplak, reżyser "Woyzecka" w Teatrze Narodowym w Warszawie. "Podobnie jak my ma trudności ze światem - z tą machiną, która go mieli - tylko, że my potrafimy sobie w pewien sposób pomóc, bo mamy rozmaite środki przystosowawcze, które wypracowujemy. Umiemy się schronić pod pancerzykami, a on jest kompletnie bezradny" - wyjaśnił twórca przedstawienia.
Cieplak zwrócił uwagę, że Woyzeck jest nadwrażliwy. "Słyszy głosy. Nie jest żadnym mędrcem, ale zwykłym człowiekiem w całej swojej złożoności i kruchości" - podkreślił.
Reżyser przyznał, że niedokończoną sztukę Büchnera z 1837 r. uzupełnił o dwa fragmenty. - Te dwa dodatki w tekście wynikają bardzo precyzyjnie z samego autora. Woyzeck cytuje urywki "Apokalipsy św. Jana", a my je przywołujemy w spektaklu w szerszych fragmentach - powiedział.
- Dołożyliśmy też fragmenty jeszcze jednego tekstu - opowiadania Hansa Christiana Andersena "Szczęśliwa rodzina". U Büchnera w sztuce występuje postać nieco nawiedzonej babci, która opowiada jakieś niestworzone bajki. My zastąpiliśmy te fragmenty bajek, które napisał autor, sąsiadem zza miedzy i tekstami Andersena. Można powiedzieć, że słyszymy opowieści o szczęśliwej rodzinie ślimaków. Jak można spodziewać się po Andersenie, te bajki są dość bolesne i niekoniecznie przedstawiają dziecięce ujęcie świata i rzeczywistości - mówił Cieplak. - Ta opowieść o ślimakach jest bardzo Beckettowska - podkreślił.
Reżyser wyraził nadzieję, że "dzięki temu sąsiedztwu Andersena - ta historia, obok warstwy kryminalnego reportażu, zabrzmi szerzej", a "ten Andersenowski kontrapunkt sprawi, że całe nasze przedstawienie będzie można potraktować jak przypowieść".
fot. Krzysztof Bieliński
- W "Woyzecku" miłość i zabójstwo, ten Eros i Tanatos - do samego końca mieszają się ze sobą, wzajemnie przenikają. Wydaje mi się, że to jest fascynujące. Napięcie tych sprzeczności - nierozwiązywalność tej zagadki - jest wyzwaniem i tematem tego przedstawienia - zapewnił Cieplak.
- To nie jest historia pobożna. Nie jest ona pouczająca, nie jest kaznodziejska - ale wydaje się, że Maria i Woyzeck są postaciami w najgłębszym, najściślejszym tego słowa znaczeniu ewangelicznymi - ocenił reżyser.
"W garnizonie dochodzi do morderstwa. Prosty żołnierz zabija narzeczoną. Z czego wynika zbrodnia Woyzecka? Przeraża czy budzi współczucie? Kto jest zbrodniarzem, kto ofiarą? I gdzie kończy się ciało, a zaczyna dusza?" - napisano w zapowiedzi spektaklu.
Przekład - Jerzy Liebert. Opracowanie tekstu i reżyseria - Piotr Cieplak. Scenografia, kostiumy i światło - Andrzej Witkowski. Muzykę skomponowali Jan Duszyński, Paweł Czepułkowski i Jakub Gawlik. Choreografię opracował Leszek Bzdyl.
Występują: Ewa Konstancja Bułhak (Kobieta, Kobieta z Brodą), Anna Grycewicz (Kobieta/Motyl), Kinga Ilgner (Kobieta/ Kobieta Guma), Joanna Kwiatkowska-Zduń (Małgorzata/ Dziewica Petronela), Sławomira Łozińska (Babcia), Zuzanna Saporznikow (Maria), Mariusz Benoit (Dziad), Bartłomiej Bobrowski (Andrzej/Koń), Oskar Hamerski (Tamburmajor), Robert Jarociński (Żołnierz/ Zygmunt Żółty Ptak), Grzegorz Kwiecień (Żołnierz/Kaznodzieja/Koń), Kamil Mrożek (Żołnierz/ Człowiek z Mandżurii/ Diler), Paweł Paprocki (Doktor), Hubert Paszkiewicz (Żołnierz/Niedźwiedź), Jerzy Radziwiłowicz (Kapitan) oraz gościnnie Cezary Kosiński (Woyzeck) i Jakub Gawlik (Żołnierz/Muzykant/Biskup).
W spektaklu wykorzystano fragmenty baśni Hansa Christiana Andersena "Szczęśliwa rodzina" w przekładzie Bogusławy Sochańskiej i Nowego Testamentu w wydaniu Biblii Tysiąclecia.
W "Woyzecku" posłużono się nagraniem utworu Jana Duszyńskiego "Pierwsza Symfonia" w wykonaniu Orkiestry Sinfonia Varsovia pod dyrekcją Szymona Bywalca.
Rejestracji przedstawienia dokonał Michał Januszaniec.
Premiera "Woyzecka" odbyła się 15 lutego 2020 r. w sali Bogusławskiego Teatru Narodowego w Warszawie.
Spektakl będzie dostępny bezpłatnie na kanale YouTube Teatru Narodowego od 27 marca od godz. 19 do 28 marca do godz. 24.