fot. Danuta Matloch/ mat. MKiDN
„Kultura uzyskała w ramach KPO możliwość realizacji trzech dużych programów na łączną sumę 162 mln euro. To jest ponad 700 mln zł przeznaczonych m.in. na projekt programów i stypendiów dla instytucji sektora kultury” - powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas uroczystości podpisania „Porozumienia w sprawie powierzenia realizacji inwestycji A2.5.1 Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju objętej Krajowym Planem Odbudowy i Zwiększania Odporności” z operatorami programu.
Wicepremier Piotr Gliński poinformował, że wśród trzech programów, które będą realizowane w ramach KPO w obszarze kultury, pierwszym jest projekt budowy centrum przemysłów kreatywnych w dawnym hotelu Cracovia w Krakowie, zaś drugim projekt programów i stypendiów dla instytucji z sektora kultury i przemysłów kreatywnych, którego operatorami będą cztery instytucje: Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Instytut Teatralny, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski oraz Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.
"Środki na programy i stypendia będą przyznawane w ramach sześciu działów kultury, takich jak taniec, teatr, muzyka, sztuki wizualne, kultura ludowa i muzealnictwo. Dzisiaj podpisujemy porozumienia z instytucjami, które będą realizowały konkretnie konkursy na te programy i stypendia. Przewidujemy dwie tury tych konkursów" – poinformował prof. Piotr Gliński.
Trzecim elementem realizacji KPO w obszarze kultury jest program termomodernizacji domów kultury i bibliotek, na który przeznaczona została największa kwota – 67 mln euro.
"To są bardzo potrzebne programy, które będą realizowane w latach 2023-2024. Środki na nie przeznaczone to pieniądze, które wzmocnią bardzo ważne zjawiska, realizacje w obszarze kultury, bo są to zarówno środki dla twórców, jak i dla instytucji zajmujących się kulturą, wśród których są samorządowe instytucje kultury, organizacje pozarządowe, a także przedsiębiorstwa działające w obszarze kultury" – wskazał minister kultury.
Wicepremier Piotr Gliński podkreślił, że w ostatnich latach warunki pracy ludzi kultury zmieniają się w sensie pozytywnym.
"KPO, jak pamiętamy, miało być wyrazem wsparcia dla kultury w związku ze stratami pandemicznymi. My w pandemii uruchomiliśmy 14 różnych narzędzi, także finansowych, i uratowaliśmy w Polsce sektor kultury. Przekazaliśmy w tamtym czasie prawie 50 tys. zapomóg socjalnych ludziom kultury. Ale każda suma dodatkowa na kulturę jest wartościowa i środki w ramach KPO mają być rekompensatą za dwa lata pandemiczne dla kultury" – zaznaczył szef resortu kultury.
Wicepremier Gliński zwrócił uwagę, że są to pieniądze dopełniające budżet kultury, który w ciągu ostatnich prawie ośmiu lat został zwiększony o 112 proc. i obecnie wynosi, nie licząc środków europejskich i z Totalizatora Sportowego, prawie 7 mld zł.
"Mamy obecnie prawie 40 programów, które prowadzimy w naszych instytucjach i resorcie, mamy systemy stypendialne i to zwiększane z roku na rok, ale traktujemy te pieniądze jak dwa miecze pod Grunwaldem – przyjmujemy je, bo na pewno kulturze się przydadzą. Tym bardziej, że one się po prostu Polsce należą" – podkreślił wicepremier Piotr Gliński.
Program realizowany pod nadzorem MKiDN – inwestycja A2.5.1
Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju jest jednym z projektów realizowanych w ramach KPO. Za jego przygotowanie odpowiada Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Operatorami programu będą cztery instytucje kultury: Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Instytut Teatralny, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski oraz Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Budżet programu, w wysokości 45 milionów euro, będzie przeznaczony na realizację konkretnych projektów z zakresu kultury oraz na stypendia.
Część grantowa skierowana jest do samorządowych instytucji kultury, przedsiębiorców prowadzących działalność kulturalną oraz organizacji pozarządowych. Wnioskodawcy będą ubiegać się o wsparcie przedsięwzięć takich jak np. realizacja spektakli, koncertów, warsztatów, festiwali, wystaw, programów edukacyjnych i badawczych. Wsparcie otrzyma łącznie 2 710 projektów z sektora kultury i przemysłów kreatywnych (realizacja projektów upowszechniających dorobek kulturalny oraz zwiększanie obecności kultury w życiu społecznym za pomocą narzędzi i zasobów internetowych).
Stypendia indywidualne (planowane jest podpisanie 746 umów) będą przyznawane osobom fizycznym zajmującym się twórczością, krytyką artystyczną, badaniami lub animacją kulturalną na realizację określonego projektu stypendialnego w następujących dziedzinach: muzyka, sztuki wizualne, taniec, teatr, kultura ludowa i tradycyjna oraz muzealnictwo.
Wsparciem mogą zostać objęte przedsięwzięcia realizowane w latach 2023-2024.
Projekty będą wybierane w drodze otwartych naborów wniosków w dwóch naborach w latach 2023-2024. Ogłoszenie pierwszych naborów zaplanowano na II kwartał 2023 r.