Inne aktualności
- Lusławice/Warszawa. Festiwal Eufonie: „Baśnie nocy” i „Siedem bram Jerozolimy” 23.11.2024 17:52
- Warszawa. „Matki. Pieśń na czas wojny” – dwa pokazy w Teatrze Powszechnym 23.11.2024 17:33
- Kraków. Ceremonia osadzenia chochoła na pamiątkę historii z „Wesela” 23.11.2024 16:50
- Gdańsk. Uniwersytet Gdański kupił nieznany scenariusz do filmu Aleksandra Forda 23.11.2024 16:43
- Warszawa. Bajki surrealistyczne Erny Rosenstein. 19. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Opowiadania 23.11.2024 13:01
- Opolskie. Teatralna inicjatywa mniejszości niemieckiej w Głogówku 23.11.2024 12:48
- Warszawa. „Świąteczny Spektakl Improwizowany” w DK Zacisze 23.11.2024 11:15
- Rzeszów. 578 premier w 80 lat, czyli urodziny Teatru im. Wandy Siemaszkowej 23.11.2024 10:32
- Włochy. Inauguracja świątecznego targu na słynnej ulicy szopkarzy w Neapolu 23.11.2024 10:29
- Rzeszów. Premiera farsy „Gdzie jest mój mąż?” na 80-lecie sceny dramatycznej w mieście 23.11.2024 09:30
- TVP. Premiera spektaklu telewizyjnego pt. „Miłość” w reż. Błażeja Peszka - w poniedziałek 23.11.2024 09:04
- Gdańsk. Dziś premiera „La Boheme” w Operze Bałtyckiej 23.11.2024 08:41
- Litwa. W Wilnie rozpoczęły się Dni Kultury Polskiej 22.11.2024 19:40
- Bytom. „Ciało” – wystawa fotografii Alicji Przybyszowskiej 22.11.2024 17:40
Nastrój osamotnienia w pełnym emocji Koncercie na altówkę i orkiestrę Krzysztofa Pendereckiego oraz mistyczna „Pieśń o nocy” Karola Szymanowskiego znalazły się m.in. w programie czwartkowego – 28 marca - koncertu 28. Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena.
Koncert poświęcony jest pamięci rosyjskiego wiolonczelisty i pedagoga Borisa Pergamenschikowa (1948-2004) w 20. rocznicę śmierci artysty.
W gronie solistów wystąpią: Claudio Bohórquez, urodzony w Niemczech wiolonczelista o korzeniach peruwiańsko-urugwajskich, obecnie uznawany za niezwykle znaczące nazwisko w świecie muzyki; Stathis Karapanos, pochodzący z Grecji, niespełna trzydziestoletni wysoce ceniony flecista oraz znany polski śpiewak operowy, tenor Rafał Bartmiński.
Polską Orkiestrę Sinfonię Iuventus im. Jerzego Semkowa poprowadzi Jurek Dybał, a Chórem Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie pokieruje Piotr Piwko.
W pierwszej części wieczoru publiczność usłyszy dwie kompozycje Krzysztofa Pendereckiego Koncert na altówkę i orkiestrę (wersja na wiolonczelę) oraz Koncert fletowy.
Koncert na altówkę i orkiestrę powstał w roku 1983, na zamówienie rządu Republiki Wenezueli. Przedmiotem zamówienia miała być wprawdzie kantata z okazji 200. rocznicy urodzin Simona Bolivara, ale stało się inaczej. „Niedopełnieniu przez kompozytora warunków zawdzięczamy jedno z najpiękniejszych jego dzieł” – napisał muzykolog Maciej Negrey.
Kompozycja od początku istniała w dwóch wersjach: symfonicznej i kameralnej. Transkrypcje dzieła na wiolonczelę, dokonana przez Borysa Pergamenschikowa w 1988 r. i na klarnet w 1996 r. podobnie miały dwie wersje.
„Istnieje też transkrypcja wiolonczelowa dokonana przez Arto Norasa, niemal całkowicie zachowująca strukturę partii altówkowej” – zaznacza Negrey. Prawykonanie na altówkę i orkiestrę symfoniczną miało miejsce w Caracas 24 lipca 1983 r.
Koncert ma kameralny wymiar, trwa zaledwie około 20 minut i złożony jest z sześciu połączonych ze sobą fragmentów. W prologu z charakterystycznym motywem westchnienia pojawia się tylko instrument solowy. Orkiestra dołącza po chwili, doprowadzając do pierwszej kulminacji, po której następuje solo. W drugim odcinku, nadal w tempie wolnym, dominuje dramatyczna kantylena. Odcinek trzeci ma charakter demonicznego scherzanda.
Wirtuozowsko pomyślanej partii solowej towarzyszą chwilami pojedyncze grupy instrumentów, w kilkutaktowych ustępach muzycznych. I tak przez wszystkie odcinki utworu, aż do epilogu dzieła, w którym „partie sola i orkiestry oddalają się od siebie, wszystko przenika nastrój rozbicia i osamotnienia” – charakteryzuje kompozycję Maciej Negrey.
W pierwszej części wieczoru wykonany też będzie Koncert fletowy Krzysztofa Pendereckiego ukończony przez kompozytora w 1992 r. Dzieło dedykowane jest Jean-Pierre’owi Rampalowi, francuskiemu fleciście, jednemu z największych wirtuozów tego instrumentu w XX wieku. Prawykonanie utworu przez Jean-Pierre’a Rampala i Orkiestrę Kameralną z Lozanny odbyło się 11 stycznia 1993 roku w Lozannie, pod dyrekcją kompozytora.
Po przerwie festiwalowa publiczność wysłucha III Symfonię „Pieśń o nocy” Karola Szymanowskiego. Utwór powstał w latach 1914–1916, a więc w czasie, w którym kompozytora fascynowała kultura Persji. Kompozycja inspirowana była tekstem poematu XIII-wiecznego perskiego poety i mistyka Dżalaluddina Rumiego.
„Jest to przepiękna wizja nocy, niosącej wielką iluminację, rozjaśniającą tajemnicę Boga i Bytu. Muzyka ma tutaj niezwykłą siłę emocjonalną, wyrażającą zachwyt i olśnienie owym przeżyciem” – zauważa muzykolog Oscar Łapeta. "Szymanowskiego zachwyciła panteistyczna idea wiersza, motyw doznania jedności z bytem i poznanie tajemnicy Boga”.
Tę jednoczęściową kompozycję podzielić można na trzy odcinki, które wykonywane są attaca. Pierwszym z nich jest utrzymana w powolnym tempie introdukcja, Moderato assai, wykorzystująca pełny skład orkiestry. Kolejny odcinek to żywy taniec - Vivace scherzando z potraktowanym kolorystycznie, wokalizującym chórem, następnie rozwija się powolne, tajemnicze zakończenie oznaczone Largo.
„Przebogate brzmienie orkiestry, giętkie linie melodyczne, znakomita orkiestracja, ekstatyczne kulminacje z udziałem wszystkich wykonawców tworzą kompozycję o wyrazistym charakterze, efektowną i mocno zapadającą w pamięć” – charakteryzuje muzykolog.
Prawykonanie III Symfonii odbyło się w Londynie w 1921 r. pod batutą Alberta Coatesa, ale było ono niepełne – solistę i chór zastąpiła wiolonczela solo i organy. Pierwsza prezentacja dzieła w Polsce miała miejsce w Filharmonii Warszawskiej 11 kwietnia 1924 roku pod batutą Grzegorza Fitelberga.
28. Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, współfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy, trwa do 29 marca 2024 r. Koncert finałowy odbędzie się w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej.