Teatr Komuna Warszawa zaprasza na spektakl z centrum sztuk CAMPO w Belgii – „Out of the Blue” w reżyserii Silke Huysmans i Hannesa Dereere’a (30 i 31 stycznia, godz. 19.00) oraz na panel dyskusyjny z udziałem Michała Zadary, Aleksandry Litorowicz, Małgorzaty Kuciewicz i Simone’a De Iacobisa (1 lutego, godz. 16.00).
fot. Clara Hermans
Silke Huysmans i Hannes Dereere to duet znany z dokumentalnego podejścia do teatru. Pracując w oparciu o pogłębiony research, artyści wykorzystują wywiady, badania terenowe i nagrania do tworzenia spektakli, które sytuują się między teatrem, filmem, dziennikarstwem i nauką. Interesują ich kwestie społeczne, środowiskowe, polityczne i ekonomiczne.
W „Out of the Blue” zabierają widzów 4500 metrów w głąb Oceanu Spokojnego. Tam, gdzie trwają poszukiwania złóż drogocennych metali. Wiosną 2021 roku na odległych wodach Pacyfiku pojawiły się trzy statki. Pierwszy należał do belgijskiej firmy Deme-Gsr, która eksploruje dno w poszukiwaniu podziemnych zasobów naturalnych. Druga załoga składała się z międzynarodowego zespołu biologów i geologów, którzy przyglądali się tej operacji. Trzeci statek to osławiony „Rainbow Warrior”, należący do aktywistów Greenpeace, którzy protestują przeciwko nadmiernej eksploatacji Ziemi.
Silke i Hannes ze swojego mieszkanka w Brukseli łączyli się ze statkami przez satelitę. Z rozmów, które prowadzili z załogami, wyłania się obraz nowego przemysłu, jakim jest górnictwo głębinowe. Statki reprezentują trzy różne interesy i punkty widzenia: przemysł, naukę i aktywizm.
„Out of the Blue” jest próbą uchwycenia szczególnego momentu w historii planety. Artyści stawiają pytania, jak głęboko możemy się w nią wwiercać dla zysku i do czego właściwie chcemy się, jako gatunek ludzki, dokopać? Czym ryzykujemy i z jakimi wyzwaniami się mierzymy? Jakie jeszcze mamy możliwości?
Godzinę przed pokazami zapraszamy na projekcję trzech filmów krótkometrażowych, które ekspansję człowieka na Ziemi ukazują w różnych kontekstach geopolitycznych.
„Echa miliardów lat”, reż. Naoko Tanaka (Japonia, Niemcy), 10 minut
Esej filmowy Naoko Tanaki oparty na rysunkach z podróży artystki do skażonej strefy Fukushimy przekształca prawdziwe spotkania w magiczne narracje.
„Dark Matter”, reż. Viktor Brim (Uzbekistan, Niemcy), 20 minut
Kamera u Viktora Brima rejestruje apokaliptyczne obrazy, dokumentując miejsca minionego i trwającego procesu wydobycia surowców naturalnych. „Dark Matter” rozpoczyna się od mglistych pejzaży z zakładami przemysłowymi, a kończy w otchłani kopalni diamentów Mirny w Jakucji na Syberii.
„Kris Project I: Niekończąca się opowieść o Marii, kopalni cyny, przyprawach i harimau”, reż. Au Sow-Yee, (Malezja/Tajwan), 15 minut
W XIX wieku brytyjscy kolonizatorzy rekrutowali chińskich i hinduskich robotników do Malajów Brytyjskich w celu wydobywania surowców naturalnych. Kierując się zasadami rasistowskiej polityki „dziel i rządź”, doprowadzali do brutalnych konfliktów, których ślady i konsekwencje widoczne są do dziś. „Kris's project I” dekonstruuje »kulturową podmiotowość« Malezji w jej wewnętrznej i zewnętrznej historii kolonialnej. „Pseudo-dokument” Au Sow-Yee’a oddziela dźwięk od obrazu, zakłóca czas i przestrzeń oraz wykorzystuje materiały archiwalne do przełamania linearnych narracji historycznych.
A w sobotę, 1 lutego, o godz. 16.00 zapraszamy na panel dyskusyjny o strategiach aktywistycznych wobec kryzysu klimatycznego. Dyskusję poprzedzą prezentacje działań proekologicznych, za którymi stoją artyści, projektanci i badacze.
Reżyser teatralny Michał Zadara przedstawi kulisy spektaklu Instytutu Prawa Performatywnego „Smutna rzeka” – o niedawnym zatruciu Odry przez spółki górnicze.
Kulturoznawczyni Aleksandra Litorowicz z Fundacji Puszka o projektach zazieleniania miasta, takich jak Plac Nowego Sąsiedztwa na placu Defilad, Nowy Plac przy Nowym Teatrze, Rezerwat na Targówku, Atlas wszystkich mieszkańców oraz Społeczne Archiwum Warszawskiej Przyrody.
„Porozmawiamy o roli projektów artystycznych, badawczych czy animacyjnych, które wnoszą konkretne propozycje i prototypy na rzecz redefinicji relacji człowieka z naturą w mieście – opowiadają historie środowiskowe, pomagają wzmacniać i uodparniać eko/system, a także otwierają głowy na nowe opowieści o świecie nie-tylko-ludzkim. Ważną częścią mini-wykładu będzie skupienie się na miejskim potencjale terenów lokalnych, osiedlowych, codziennych, również tych przy instytucjach kultury.”
Architekci Małgorzata Kuciewicz i Simone De Iacobis z grupy projektowej Centrala na przykładzie dwóch projektów – Domu Wielomateriałowego i Pogodowania architektury – przedstawią ideę architektury chronobiologicznej.
„Proponowana przez nas architektura chronobiologiczna wzmacnia poczucie bycia częścią cyklicznych zjawisk: rytmów dnia i nocy, pór roku i pogody, z wszelkimi tego konsekwencjami. Budynki, pomimo pozoru stabilności są włączone w obieg ruchomej, transformującej się materii świata. Gdy spojrzymy z odpowiedniej perspektywy geologicznej, również gmachy z betonu, granitów i marmurów podlegają rozkładowi. Ułuda trwałości architektury często oparta jest na ekstraktywizmie surowców w odległych miejscach globu. Zaprojektowana nietrwałość domu, może wpisać go w lokalne cykle przyrodnicze. Życie w przeobrażającej się materii, poprzez doświadczenie metabolizmu planety, może dawać poczucie komfortu w sytuacji ciągłej zmiany”.
Wszystkie wydarzenia odbywają się w ramach projektu „Buried Secrets: Responses to Raw Materials Exploitation”, który jest efektem współpracy czterech europejskich organizacji: Teatru Komuna Warszawa, centrum sztuk CAMPO w Gandawie (Belgia), Freies Werkstatt Theater w Kolonii (Niemcy) i stowarzyszenia Sciaena w Faro (Portugalia).
Projekt finansowany jest przez Perform Europe.
Program
czwartek, 30 stycznia 2025
godz. 18.00: projekcja filmów krótkometrażowych
„Echa miliardów lat”, reż. Naoko Tanaka (Japonia, Niemcy), 10 minut
„Dark Matter”, reż. Viktor Brim (Uzbekistan, Niemcy), 20 minut
„Kris Project I: Niekończąca się opowieść o Marii, kopalni cyny, przyprawach i harimau”, reż. Au Sow-Yee, (Malezja/Tajwan), 15 minut.
godz. 19.00: „Out of the Blue”
spektakl centrum sztuk CAMPO (Belgia), reżyseria Silke Huysmans i Hannes Dereere
piątek, 31 stycznia
godz. 18.00: projekcja filmów krótkometrażowych
„Echa miliardów lat”, reż. Naoko Tanaka (Japonia, Niemcy), 10 minut
„Dark Matter”, reż. Viktor Brim (Uzbekistan, Niemcy), 20 minut
„Kris Project I: Niekończąca się opowieść o Marii, kopalni cyny, przyprawach i harimau”, reż. Au Sow-Yee, (Malezja/Tajwan), 15 minut.
godz. 19.00: „Out of the Blue”
spektakl centrum sztuk CAMPO, reżyseria Silke Huysmans i Hannes Dereere
godz. 20.00: Q&A
Spotkanie z twórcami poprowadzi Michał Rogulski (Teatr Komuna Warszawa)
sobota, 1 lutego 2025
godz. 15.00: projekcja filmów krótkometrażowych
„Echa miliardów lat”, reż. Naoko Tanaka (Japonia, Niemcy), 10 minut
„Dark Matter”, reż. Viktor Brim (Uzbekistan, Niemcy), 20 minut
„Kris Project I: Niekończąca się opowieść o Marii, kopalni cyny, przyprawach i harimau”, reż. Au Sow-Yee, (Malezja/Tajwan), 15 minut.
godz. 16.00: panel dyskusyjny „Strategie aktywistyczne wobec kryzysu klimatycznego”
Z udziałem Aleksandry Litorowicz (Fundacja Puszka), Michała Zadary (niezależna organizacja artystyczna CENTRALA, Instytut Prawa Performatywnego), Małgorzaty Kuciewicz i Simone’a De Iacobisa (grupa projektowa Centrala).
Moderacja: Agnieszka Berlińska (Teatr Komuna Warszawa).
Projekt „Buried secrets: responses to raw materials exploitation” jest finansowany przez Perform Europe – wspierany przez Unię Europejską program finansowania dla europejskiego sektora sztuk performatywnych. Jego celem jest ułatwianie międzynarodowych kontaktów i kładzie nacisk na praktyki zakorzenione w zrównoważonym rozwoju i inkluzywności, dążąc do przekształcenia sektora sztuk performatywnych i zapewnienia zrównoważonej dystrybucji na całym kontynencie.
Perform Europe jest współfinansowany przez program Unii Europejskiej Kreatywna Europa i realizowany przez konsorcjum sześciu organizacji: IETM – International network for contemporary performing arts, European Festivals Association (EFA), Circostrada, European Dance Development Network, Pearle * – Live Performance Europe oraz IDEA Consult.