W Galerii Teatru Dramatycznego m.st. Warszawy 12 listopada otwarta zostanie wystawa "Różewicz w Dramatycznym", która towarzyszy premierze "Pułapki" w reż. Wojciecha Urbańskiego - poinformowała PAP kierowniczka ds. PR teatru Weronika Doboszyńska.
fot. proj. Joanna Zemanek.
Jak wyjaśniono, "z okazji 100. rocznicy urodzin wybitnego poety, dramatopisarza i prozaika przygotowaliśmy wystawę prezentującą zdjęcia i materiały archiwalne dokumentujące inscenizacje sztuk Tadeusza Różewicza w Teatrze Dramatycznym: Kartotekę i Grupę Laokoona w reż. Wandy Laskowskiej, sztukę Spaghetti i miecz w reż. Witolda Skarucha, Śmiesznego staruszka w reż. Piotra Piaskowskiego, Na czworakach w reż. Jerzego Jarockiego oraz spektakl w reż. Macieja Podstawnego stworzony na podstawie dzieł poety Krety i rajskie ptaki". "Dodatkowo zaprezentowane zostaną zdjęcia z najnowszej realizacji Pułapki wykonane podczas prób do spektaklu" - czytamy w przesłanej informacji.
Przypomniano, że "Teatr Dramatyczny w Warszawie był ważnym miejscem dla recepcji twórczości Tadeusza Różewicza". "To tutaj odbył się głośny debiut dramaturgiczny poety - Kartoteka w reżyserii Wandy Laskowskiej w Sali Prób w 1960 r". "Sztuka weszła w próby bez mała konspiracyjnie, bez uzyskania wstępnej zgody władz, bez zatwierdzenia jej w repertuarze, z ryzykiem, że do premiery nie dojdzie. Twórców obowiązywała tajemnica do czasu specjalnego pokazu dla przedstawicieli Wydziału Kultury Komitetu Centralnego PZPR oraz cenzorów" - pisała Joanna Krakowska w Encyklopedia Teatru Polskiego.
Jak wyjaśniono, "spektakl wzbudził wiele skrajnych emocji, został jednak jednogłośnie odczytany przez krytyków jako spowiedź pokolenia, tragicznie doświadczonego II wojną światową". "Miejsce prezentacji - Sala Prób przeznaczona do pokazów sztuk eksperymentalnych podkreślała innowacyjność dramatu oraz jego awangardowy charakter. Kartotekę nazwano przejmującą i śmiałą inscenizacją z doskonałą rolą Józefa Pary" - napisano.
Podkreślono, że "sam tekst Różewicza Jan Kott określił mianem antologii współczesnej literatury dramaturgicznej, reprezentowanej przez takich autorów jak Ionesco, Beckett, Wilder..., tradycyjnym, narodowym dramatem, alfabetem współczesności".
"Dwa lata później (1962) Wanda Laskowska sięgnęła po kolejną sztukę Różewicza – Grupę Laokoona, której prapremiera ponownie miała miejsce w Sali Prób. Trzecią prapremierą utworu Różewicza była sztuka Spaghetti i miecz w reżyserii Witolda Skarucha (1967)" - czytamy w informacji.
Przypomniano, że Teatr Dramatyczny sięgnął w tamtym czasie jeszcze dwukrotnie po sztuki Różewicza, a w obydwu inscenizacjach główną rolę zagrał Zbigniew Zapasiewicz. "Śmiesznego staruszka wyreżyserował Piotr Piaskowski (1970), Na czworakach Jerzy Jarocki (1972)" - wyjaśniono.
"Drugi tytuł przyciągnął szczególną uwagę krytyków, którzy nazwali spektakl wspaniałym popisem reżyserskiej inwencji, fantazji i kompozycyjnej świadomości. Sztuka o zdziwieniu światem jak pisał Andrzej Hausbrandt była sukcesem zespołu aktorskiego Teatru Dramatycznego. Zagrana z wielkim umiarem i skupieniem rola Zbigniewa Zapasiewicza wzruszała i przejmowała, doceniono role Ryszardy Hanin, Józefa Nowaka, Andrzeja Szczepkowskiego czy Tadeusza Bartosika" - napisano.
Jak wyjaśniono, "w 2011 r. Maciej Podstawny stworzył autonomiczny scenariusz, w którym zderzył ze sobą bohaterów kilku sztuk autora". "Krety i rajskie ptaki okazały się dowodem na to, że język Różewicza jest wciąż aktualny i odważny" - podkreślono.
Przypomniano, że "Pułapka" opublikowana została w 1982 r. "Pierwotnie miała być realizowana w Teatrze Dramatycznym przez Jerzego Jarockiego, któremu Różewicz wręczył tekst na Kongresie Kultury Polskiej, w przeddzień wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Dymisja Gustawa Holoubka z dyrekcji teatru przekreśliła plan inscenizacji" - napisano. "Dramat uznawany jest za jedną z najambitniejszych prób rozliczenia się poety z duchowym i kulturowym dziedzictwem XX wieku, a kluczem do rozliczenia stała się biografia Franza Kafki" - zaznaczono w przesłanej informacji.
Kuratorem wystawy jest artystka wizualna Joanna Zemanek. Za konsultacje merytoryczne odpowiadają Wojciech Majcherek i Agnieszka Górnicka.
Wystawę zwiedzać będzie można 12 listopada od godz. 18.30 (osoby z zaproszeniem na premierę spektaklu "Pułapka"), a w pozostałe dni tygodnia (z wyłączeniem poniedziałków) bezpłatnie zwiedzić wystawę będzie można w godz. 12-18 oraz od godz. 18 do rozpoczęcia spektaklu (wstęp za okazaniem biletu na przedstawienie).