Mazowiecki Instytut Kultury zaprasza na unikalne wydarzenie: teatralny manifest osób g/Głuchych - performans w polskim języku migowym z tłumaczeniem na język foniczny pt. Moje ręce krzyczą w reżyserii Natalii Świniarskiej.
fot. mat. Mazowieckiego Instytutu Kultury
Performans pokazuje różne formy twórczości osób g/Głuchych, a także bogactwo Polskiego Języka Migowego i jego możliwości performatywne.
Spektakl w wykonaniu osób g/Głuchych, które ze swojej perspektywy mówią o tym, jak funkcjonują w społeczeństwie, z czym mierzą się od najmłodszych lat. To wydarzenie uświadamia nam, że osoby g/Głuche to przede wszystkim mniejszość kulturowo-językowa, a nie grupa osób z niepełnosprawnością.
Przedstawienie powstało na podstawie piętnastu rozmów-wywiadów przeprowadzonych z osobami czującymi przynależność do środowiska i kultury g/Głuchych. Podejmowane są tematy bliskie codziennemu funkcjonowaniu osób g/Głuchych we własnym środowisku bez dźwięku i problemach wynikających z przymusu odnalezienia się w świecie z dźwiękiem.
Spektakl został zrealizowany w ramach projektu dyplomowego Natalii Świniarskiej na kierunku: pedagogika teatru ─ na studiach prowadzonych przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie w kooperacji z Instytutem Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Promotorką projektu dyplomowego była Justyna Sobczyk - reżyserka, pedagożka teatru, twórczyni Teatru 21, Prezeska Zarządu Fundacji Teatr 21, wykładowczyni na Akademii Teatralnej w Warszawie oraz Uniwersytecie Warszawskim.
Premiera spektaklu odbyła się 25 maja 2023 w Starej Baszcie przy ulicy Okopowej 15 w Olsztynie, gdzie obecnie mieści się Sznaps Bar (tu swoje próby miała Pantomima Olsztyńska).
Wydarzenie wspierają: Olsztyńskie Stowarzyszenie Głuchych, Polski Związek Głuchych w Olsztynie, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Gest”
MOJE RĘCE KRZYCZĄ
performans w Polskim Języku Migowym z tłumaczeniem na język foniczny; czas trwania: ok. 90 min
reżyseria: Natalia Świniarska
wykonanie: Małgorzata Mickiewicz, Aleksandra Lipska, Mateusz Kłoskowski
Po spektaklu odbędzie się spotkanie z twórczyniami i twórcami. Zapraszamy osoby g/Głuche i słyszące, dorosłych i młodzież.
O spektaklu pisze Paulina Ilska (e-kalejdoskop.pl):
Teatralne przedstawienie realiów, w jakich funkcjonują osoby g/Głuche uświadamiało, że klasyfikowanie ich jako osób z niepełnosprawnością to błąd systemu. W istocie mamy do czynienia z mniejszością kulturowo-językową. Postrzegamy g/Głuchych poprzez kalki społeczne czy medyczne, co powoduje, że umyka nam istota sprawy. To społeczność, która wypracowała własny język, nie mający prostego przełożenia na mówienie i pisanie w języku polskim, nauczanym poprzez głoskowanie, litera po literze. W języku migowym, najchętniej stosowanym przez osoby g/Głuche, ważny jest wyrazisty symbol, często jedno słowo reprezentuje jeden gest. Wypracowano też własną, odrębną gramatykę, dzięki czemu można się sprawnie porozumiewać. Przemoc symboliczna wobec osób g/Głuchych zaczyna się już od pierwszych lat życia, gdy zmusza się je do bolesnych i absurdalnych ćwiczeń logopedycznych, do czytania z ruchu warg i noszenia aparatów słuchowych, by „doskoczyli” do obowiązującej „normy” – zamiast uszanować ich odmienność i stworzyć dla niej miejsce w przestrzeni społecznej. Jednym z najciekawszych chwytów teatralnych we wspomnianym spektaklu było odwrócenie sytuacji – postawienie widzów w sytuacji mniejszości, zaproszenie ich na scenę do wzięcia udziału w quizach, np. z „oralizacji”, czyli czytania z ruchu warg. Niby temu kibicujemy i klaszczemy niczym publiczność w telewizyjnym show, a jednak czujemy, że pod spodem kryje się ironia. I smutek, że jest jak jest.
Sytuację osób g/Głuchych rozpisano na nagrania filmowe, w których swoje historie opowiada kilkanaście osób oraz na troje aktorów (Małgorzata Mickiewicz, Ola Lipska, Mateusz Kłoskowski), którzy na żywo, niezwykle ekspresyjnie, przedstawiają je na scenie. Spektakl ma świetną dynamikę i rytm, a posługiwanie się językiem migowym i związana z nim naturalna ekspresja cielesna wprowadzają dodatkowy walor swoistej teatralizacji. Jednocześnie aktorzy zachowują prostotę i czystość przekazu, gestu. Scena, w której Ola Lipska udowadnia, jak słyszy i czuje muzykę, tańcząc i rapując wraz z reżyserką Natalią Świniarską, wywraca na nice wszelkie kalki i schematy związane z postrzeganiem „normy” i „niepełnosprawności”.
MOJE RĘCE KRZYCZĄ | teatralny manifest osób g/Głuchych
performans w polskim języku migowym z tłumaczeniem na język foniczny
4 lutego 2024 (ND), godz. 19.00
5 lutego 2024 (PON), godz. 19.00 (dodatkowy spektakl)
Mazowiecki Instytut Kultury | Warszawa, ul. Elektoralna 12
bilety dostępne online lub w kasie Instytutu