W najbliższy czwartek 2 listopada rozpocznie się pierwsza edycja Festiwalu Rymkiewiczowskiego, którego patronem jest zmarły w zeszłym roku wybitny polski poeta, eseista i dramaturg. Na tegoroczny festiwal złoży się ponad dwadzieścia różnorodnych wydarzeń – od literatury po filozofię, od teatru po muzykę. Organizatorami imprezy są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, fundacja Evviva L’arte oraz Instytut Książki. Pierwsza edycja festiwalu odbędzie się pod hasłem „Dziady, upiory, przodkowie”.
W programie znalazło się ponad dwadzieścia wydarzeń, w różny sposób nawiązujących do dorobku Jarosława Marka Rymkiewicza. Festiwal zainauguruje Debata Rymkiewiczowska (2 listopada, Sala Kolumnowa Wydziału Historii UW g. 17.00) z udziałem Wawrzyńca Rymkiewicza, Piotra Nowaka i Bartłomieja Radziejewskiego, którą poprowadzi Agnieszka Nogal. Debata dotyczyć będzie związków przemocy i polityki, zagadnienia szczególnie istotnego dla późnej eseistyki historyczno‑literackiej – i politycznej – Jarosława Maryka Rymkiewicza. Najważniejszymi dziełami, w których kwestia ta gra pierwszoplanową rolę, są książki składające się na słynną „tetralogię polską”: Wieszanie (2007), Kinderszenen (2008), Samuel Zborowski (2010) i Reytan (2013).
Tego samego dnia w Palladium o godz. 20.00 odbędzie się koncert „Polskie znaki” promujący płytę „Rzeczy ostatnie”, zawierającej nowe interpretacje polskich pieśni ludowych. Wystąpią m.in. Małgorzata Sobczyk, Radek Łukasiewicz, Jarek Ważny i Marcin Januszkiewicz. Wstęp na wydarzenie jest płatny.
Na piątek 3 listopada zaplanowano dwa wydarzenia: czytanie performatywne „Księżniczki Sprawy Bożej” i koncert „Winterreise”. Pierwsze z nich (godz. 19.00, Instytut Teatralny) to adaptacja jednego z wątków „Baketu” Jarosława Marka Rymkiewicza w reżyserii Mariusza Cieślika. W centrum opowieści znajdzie się Ksawera Deybel, nazywana, ze względu na swój mistyczny dar, Księżniczką Izraelską, i dwaj mężczyźni – Adam Mickiewicz oraz Seweryn Pilchowski – którzy toczą bój o jej duszę i ciało. Wstęp na wydarzenie jest wolny.
Drugie piątkowe wydarzenie to kolejny koncert, który odbędzie się w Teatrze Kamienica o godzinie 19.00. Cykl pieśni „Winterreise”, skomponowany przez Wilhelma Müllera i Franza Schuberta, w aranżacji na głos i lirę korbową wykonają Nataša Mirković i Matthias Loibner. Wstęp biletowany.
Festiwalową sobotę otworzą warsztaty śpiewacze dla mężczyzn z Pawłem Grochockim pt. „Negocjując ze śmiercią” (5 listopada, Siedziba Requiem Records, g. 13.00) mające na celu stworzenie przestrzeni do rozmowy i refleksji na temat śmierci, który często jest tabu w naszym społeczeństwie. Udział w warsztatach jest odpłatny i wymaga rejestracji.
Drugie warsztaty poświęcone temu samemu zagadnieniu odbędą się w Galerii Prześwit o godz. 15.00 i będą miały charakter filozoficzny. Seminarium kwartalnika „Kronos” poprowadzą prof. Piotr Nowak, zastępca redaktora naczelnego kwartalnika, i dr Tomasz Herbich. Udział w warsztatach wymaga rejestracji. Także w Galerii Prześwit będzie można od godz. 17.00 wziąć udział w wystawie okładek „Kronosa”, na którą wstęp jest wolny.
Trzeci dzień imprezy zamknie „Lekcja anatomii”, spektakl na podstawie sztuki Jarosława Marka Rymkiewicza „Lekcja anatomii profesora Tulpa (według Rembrandta)” wedle scenariusza i w reżyserii Dariusza Kunowskiego (Instytut Teatralny, g. 19.00). „W imię dawnego theatrum – zapowiada Teatr Scena Lubelska 30/32 – wystawiamy przed współczesną widownią anachroniczny dla niej horror krojonego trupa (może to sam autor)”. Wstęp na przedstawienie jest biletowany.
W niedzielę 5 listopada odbędą się zamknięte warsztaty aktorskie dla finalistów Konkursu Recytatorskiego „Słowem Rymkiewicz” (Insytut Teatralny, g. 11.00). O godz. 13.00 w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej będzie można wziąć udział w warsztatach pieśni pogrzebowych z Robertem Burdalskim, który wykorzystując swoją wiedzę i doświadczenie z badań terenowych i spotkań ze śpiewakami pogrzebowymi północnego Podlasia, wraz z uczestnikami Inicjatywy Introit przygotowuje cykliczne śpiewane nabożeństwa, wzorowane na XIX wiecznych śpiewnikach odnajdywanych jeszcze u najstarszego pokolenia. Udział w warsztatach wymaga rejestracji.
W Galerii Prześwit o godz. 15.00 będzie można wziąć udział w II sesji warsztatów filozoficznych o śmierci, które poprowadzą prof. Wawrzyniec Rymkiewicz, redaktor naczelny kwartalnika „KRONOS”, i Daria Chibner. Udział w warsztatach wymaga rejestracji.
Tydzień zamkną spotkanie filozoficzno-literackie „Nowy człowiek czy zombie? Frankenstein w XXI wieku” (g. 18.00, Kawiarnia Czytelnik Nowe Wydanie) z udziałem Piotra Herbicha, Rafała Tichego i Łukasza Orbitowskiego oraz konferencja etnologiczno-antropologiczna pt. „Dziady. Spotkanie żywych i umarłych” (g. 14.00–18.30, Państwowe Muzeum Etnograficzne), w której wezmą udział Łukasz Kozak, Piotr Grochowski, Justyna Straczuk, Leszek Gardeła, Grażyna Charytoniuk‑Michiej, Sviatlana Klepikava (Białoruś), Katarina Radzivilava (Białoruś) i Daiva Vyciniene (Litwa). Konferencja będzie okazją, by przyjrzeć się temu, co w tradycyjnej obrzędowości związanej ze śmiercią jest nadal żywe. Co przenosi się ze wsi na grunt miejski? Jak tworzymy nowe rytuały? Jak odtwarzamy te, które uważamy za stare i najbardziej pierwotne? I do czego to wszystko jest nam potrzebne?
W kolejnych dniach festiwalu odbędą się m.in. wystawa poświęcona „Dziadom” Adama Mickiewicza, którą będzie można zobaczyć w Bibliotece Narodowej i uroczysta gala, podczas której Adam Strug wykona utwory do tekstów Adama Mickiewicza i Jarosława Marka Rymkiewicza. W jej trakcie wystąpią także laureaci konkursu recytatorskiego „Słowem Mickiewicz!”.
Festiwal potrwa do piątku 10 listopada.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej festiwalu, gdzie dostępny jest także szczegółowy program imprezy.
***
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach zadania „Przygotowanie i realizacja I edycji Festiwalu Rymkiewiczowskiego”.