"Wstyd" Weroniki Murek i Małgorzaty Wdowik w reż. Małgorzaty Wdowik w Nowym Teatrze w Warszawie, pokaz online. Pisze Aneta Kyzioł w Polityce.

fot. Maurycy Stankiewicz

Małgorzata Wdowik, tak jak Anna Smolar i Katarzyna Kalwat przed nią, zainteresowała się książkami Didiera Eribona i Édouarda Louisa - wiwisekcjami wstydu społecznego związanego z pochodzeniem klasowym. „Wstyd", część tryptyku reżyserki o uczuciach - wcześniej były zrealizowany w TR Warszawa „Strach" i stworzony z młodymi chłopakami w przestrzeni warszawskiego Teatru Powszechnego „Gniew" - to połączenie filmu dokumentalnego i spektaklu. Pierwszy, stworzony przez Agatę Baumgart w domu rodzinnym reżyserki w Strzelcach, to próba uchwycenia relacji reżyserki z matką i opowieść matki o jej ucieczce ze wsi na studia, jej ambicjach i wstydach - o bagażu, tym, który odziedziczyła, i tym, który przekazała dalej, z którym konfrontuje się córka, reżyserka z Warszawy, zwiedzająca świat. Eribon i Louis opisują swoje historie, nie bojąc się subiektywności, wręcz ją podkreślając i czerpiąc z niej siłę, Wdowik próbuje od niej uciec, jak gdyby nie chcąc reprodukować męskiego ego. Szuka wielogłosu, uniwersalizacji. Na scenie Nowego Teatru Ewa Dałkowska i Jaśmina Polak snują wyimprowizowane rozważania na temat fragmentów rodzinnych historii Wdowików, dorzucając własną perspektywę, a Magdalena Cielecka jest jednoosobowym chórem komentującym, czasem ironicznie, całe przedsięwzięcie. Współautorką tekstów jest Weronika Murek. Ta wielość głosów, perspektyw, budowanie dystansu jest jakoś zrozumiałe, ale też jednak zaciemniające - i ostatecznie w całej opowieści mniej daje, niż zabiera.