W najbliższy weekend, 8 i 9 lutego na scenę Opery na Zamku w Szczecinie wraca „Dokręcanie śruby” Benjamina Brittena w reżyserii Natalii Babińskiej. Szczecińska inscenizacja zdobyła statuetki XI Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury za najlepszy spektakl, najlepszą reżyserię i najlepszą scenografię w Polsce w 2016 roku. Serdecznie zapraszamy!
fot. Marek Grotowski / mat. teatru
„Dokręcanie śruby” to najbardziej niepokojąca opera XX wieku. Była zaprezentowana na Międzynarodowym Festiwalu Oper Kameralnych w St. Petersburgu i na Biennale Theater Hanse w Stralsundzie. Gościła na Bydgoskim Festiwalu Operowym oraz Przeglądzie Małych Form Teatralnych „Kontrapunkt”. Szczecińska inscenizacja zdobyła statuetki XI Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury za najlepszy spektakl, najlepszą reżyserię i najlepszą scenografię w Polsce w 2016 roku. Pełen napięcia thriller operowy i gotycka opowieść oparta na noweli Henry'ego Jamesa, będąca w światowym kanonie najwybitniejszych dzieł operowych XX wieku. Akcja toczy się w kryjącym ponure tajemnice domu, w wiktoriańskiej Anglii. Kolejne wydarzenia i muzyka niczym śruba wkręcają widzów coraz głębiej w poczucie niepewności i strachu.
Natalia Babińska, reżyserka:
„Młoda Guwernantka otrzymuje posadę w Bly, we wschodniej Anglii. Ma być nauczycielką i opiekunką rodzeństwa sierot: Milesa i Flory. Kobieta jest oczarowana pięknym i dostatnim wiktoriańskim domem, jak również swoimi podopiecznymi. Jednak wkrótce okazuje się, że w rezydencji w Bly czai się zagadkowe i ulotne zło. Czym jest zło? Odpowiedź okazuje się interesująca: tak zwane »Zło« w operze Brittena to indywidualizm, zuchwalstwo, także seksualne. Zło jest buntem przeciw wiktoriańskiej moralności. To instynkt, który rozsadza gorset. Prawo silniejszego i szkoła życia poprzez zabawę słabszym. Oto mroczne pragnienia wypływają na powierzchnię, a niewinność zostaje zatopiona. Guwernantka, młoda dziewczyna z ogromem dobrych chęci, jak również pod ogromną presją, zostaje wrzucona w świat i problemy, których zupełnie nie rozumie i które ją przerastają. Została wychowana w szkole dla dziewcząt, na literaturze i pobożnych życzeniach. Jej dusza tonie we własnych lękach i popędach. Guwernantkę nawiedzają duchy nieżyjących mieszkańców Bly. Wychodzą z jej głowy i każą na siebie patrzeć. Widok jest nieznośny. I tak oto spełnia się misterium zatopienia jej niewinności. Upadek Guwernantki prowadzi do tragedii i pozostawia nas wobec strasznego wizerunku w lustrze. Rodzi się niewygodne pytanie: gdzie jest tabu? I po raz kolejny – cytując Umberto Eco – z nadmiaru cnoty górę biorą siły piekła. Libretto „Dokręcania śruby” emanuje duchem tamtych czasów, duchem nierówności między kobietami i mężczyznami, także w sensie moralnym. Dziś już taka historia nie zostałaby napisana, nie robi bowiem już wrażenia: kobiety się usamodzielniły, wzmocniły, a dawne różnice społeczne wyrównały. Chociaż coś wciąż jest na rzeczy. Przede wszystkim wciąż zamiatamy pod dywan problem erotyki dziecięcej. W ogóle – strach, który unaocznia się w postaci duchów w «Dokręcania śruby», jest właśnie lękiem przed erotyką, czymś złym, wypartym, niemoralnym”.
Jacek Jekiel, dyr. Opery na Zamku w Szczecinie:
„To kameralny spektakl w sensie odbioru merytorycznego, ale wizualnie uderzający widza boleśnie, nawet bardzo boleśnie, tym, co się dzieje, w tym przypadku mrocznym, tajemniczym, złym, zahaczającym właściwie o thriller, a z czym widz musi sobie poradzić tu i teraz. To miało być wspaniałe widowisko! Bo to nie jest opera, do której jesteśmy przyzwyczajeni. To naprawdę nowość, a w Polsce – rzekłbym – eksperyment. W przypadku Brittena – dosłownie – bo inscenizacja »Dokręcania śruby« w Operze na Zamku była zarazem pierwsza w Polsce. Do tego udana. I nie jestem nieskromny. Mamy przecież recenzje, i to nie tylko polskich krytyków”.
Terminy:
8 lutego 2025, sobota, godz. 19.00
9 lutego 2025, niedziela, godz. 18.00
Realizatorzy:
Kierownictwo muzyczne: Jerzy Wołosiuk
Reżyseria: Natalia Babińska
Scenografia i kostiumy: Martyna Kander
Reżyseria świateł: Maciej Igielski
Projekcje multimedialne: Ewa Krasucka
Ruch sceniczny: Karol Urbański
Obsada:
Guwernantka: Bożena Bujnicka
Miles: Jacob Bremer
Flora: Maria Kędzierska (8.02), Antonina Kamińska (9.02)
Mrs Grose: Olga Rusin
Peter Quint: Pavlo Tolstoy
Miss Jessel: Aleksandra Klimczak
Orkiestra Opery na Zamku w Szczecinie
Dyrygent: Lilianna Krych
Inspicjentki: Katarzyna Berowska, Maria Malinowska-Przybyłowicz