mat. wydawcy

Książka obficie opisuje obyczaje panujące w różnorodnych warstwach społecznych XVI i XVII-wiecznego Londynu. Profesor Jerzy Limon pisze o dżumie i syfilisie, światku przestępczym, systemie opieki nad potrzebującymi, rozwiązłości arystokracji, higienie, obyczajach panujących na królewskim dworze, teatrach i burdelach w elżbietańskim Londynie. - pisze Ewa Gałązka o „Szekspirze: siedmiu grzechach głównych (z zarazą w tle)” Jerzego Limona

Opasły tom „Szekspir: siedem grzechów głównych” Jerzego Limona eksploruje nie tylko, jak można by sądzić po tytule przejawy grzechu w twórczości Szekspira. To także, ale w równym stopniu skupia się na alegoriach grzechu w ikonografii i przedstawianiu go w literaturze w ogóle a także w XVI i XVII-wiecznej obyczajowości . Grzech jak wiadomo jest nośny fabularnie. Fabuła oparta wyłącznie na dobru jest nudna. Grzechy główne stanowią siłę napędową działań szekspirowskich postaci. Jerzy Limon skupia się na ukazywaniu grzesznej natury człowieka w literaturze i sztuce. Zwłaszcza w malarstwie niderlandzkim Złotego Wieku.

Opis rozpoczyna od grzechu pychy, którą rodzi władza i bogactwo. A idzie on w parze z próżnością, pogonią za modą, zabiegami upiększającymi i odmładzającymi, a jej przejawy znajdziemy zwłaszcza na dworze królewskim.

Grzech rozpusty ukazany jest na drobiazgowym tle obyczajów panujących w londyńskim światku przestępczym czasów Szekspira. Autor zagłębia się w dzieje sztuki opisując obrazy i sztychy alegorii Luxurii czyli Rozpusty. Daje przykłady gwałtu opisanego w literaturze, także u Szekspira, jak w „Tytusie Andronikusie”, gdzie zgwałcona zostaje córka Tytusa, Lawinia. Opisuje też kary jakie groziły za stosunki pozamałżeńskie. Dowiadujemy się, że po atakach purytanów na teatry, w których chłopcy grający role kobiece występowali w scenach erotycznych, w 1642 r. aktem Parlamentu zamknięto wszystkie londyńskie teatry. Za grzech rozpusty winą obarczano głównie kobiety. Policzono, że w twórczości Szekspira znajduje się 350 odnośników do łoża. Nie znajdziemy u niego potępienia grzechu rozpusty, a za to mamy mnóstwo żartów erotycznych.

Towarzyszką grzechu gniewu jest zemsta. Tragediami zemsty są „Hamlet” i „Tytus Andronikus”. Gniew bardzo często jest siłą napędową fabuły w dramatach Szekspira. Autor dużo miejsca poświęca gniewowi władzy i gniewowi motłochu w czasach Szekspira.

Kolejny opisywany w książce grzech: zawiści pojawia się w wielu dziełach Szekspira, a zwłaszcza w „Kronikach” znajdujemy wielu zawistników. Zawistny jest Makbet, Regana i Goneryla, starsze córki króla Leara, Jagon w „Otellu”, Malvolio w „Wieczorze Trzech Króli”, Oberon w „Śnie nocy letniej” czy Ryszard II i Ryszard III.

Jerzy Limon, w rozdziale poświęconym grzechowi chciwości tak jak w poprzednich, opisuje alegorie tego grzechu w malarstwie, jego przejawy w literaturze i oczywiście w dziełach Szekspira. A trzeba dodać, że chciwość to żądza bogactwa a także pragnienie władzy, stąd przytoczona historia upadku lorda Francisa Bacona.

Acedia czyli grzech lenistwa nie pojawia się zbyt często w dziełach Szekspira. Największym leniem, rozpustnikiem i pijanicą jest postać Falstaffa z „Henriady” czyli cyklu kronik historycznych poświęconych królom: Henrykowi IV, Henrykowi V i Henrykowi VI.

Ostatni z grzechów: gula czyli grzech obżarstwa i pijaństwa także nie gości często u Szekspira. I tu znowu trzeba przywołać wspomnianego Falstaffa, chociaż odwołań do alkoholu naliczono u Szekspira 360. Autor przytacza rozmaite przykłady biesiadnych wyczynów na dworach królewskich i wśród arystokratów.

Książka obficie opisuje obyczaje panujące w różnorodnych warstwach społecznych XVI i XVII-wiecznego Londynu. Profesor Jerzy Limon pisze o dżumie i syfilisie, światku przestępczym, systemie opieki nad potrzebującymi, rozwiązłości arystokracji, higienie, obyczajach panujących na królewskim dworze, teatrach i burdelach w elżbietańskim Londynie. Tom obficie eksploruje przedstawienia alegorii grzechów głównych. A alegorie grzechów to zawsze kobiety.

Jerzy Limon, „Szekspir: siedem grzechów głównych (z zarazą w tle)”, słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2021.